Krążowniki typu Diana

Ten artykuł od 2016-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Krążowniki typu Diana

"Pałłada" ok. 1903
Kraj budowy	Imperium Rosyjskie
Użytkownicy	MW Imperium Rosyjskiego  MW ZSRR
Stocznia	Galiernyj Ostrowok Stocznia Admiralicji
Wejście do służby	1902
Zbudowane okręty	3
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	6897 ton
Długość	126,8 m
Szerokość	16,8 m
Zanurzenie	6,6 m
Napęd	24 kotły parowe, opalane węglem; 3 maszyny parowe potrójnego rozprężania; 3 śruby napędowe; moc: 11 900 – 13 100 KM
Prędkość	19 węzłów
Zasięg	3700 Mm przy prędkości 10 w.
Załoga	559 ludzi (później zwiększona)
Uzbrojenie	patrz sekcja "Dane techniczne"

Krążowniki typu Diana – seria trzech rosyjskich okrętów klasy krążowników pancernopokładowych z początku XX wieku, a także nazwa głównego okrętu typu. Nazywane są też w niektórych źródłach typem Pałłada. Najbardziej znanym okrętem tego typu jest zachowana do dziś jako okręt-muzeum "Aurora".

Historia

Krążowniki typu Diana zaprojektowane i zbudowane były w Rosji w ramach programu rozbudowy floty z 1895, z przeznaczeniem do zwalczania komunikacji morskiej potencjalnych przeciwników, zwłaszcza na Pacyfiku. Według klasyfikacji rosyjskiej, były to krążowniki I rangi. Zbudowano trzy okręty tego typu, w Petersburgu ("Diana" i "Pałłada" w stoczni Galiernyj Ostrowok, a "Aurora" w Nowym Admiraltiejstwie). Otrzymały one nazwy bogiń z mitologii greckiej i rzymskiej: Diany, Pallas Ateny i Aurory.

Uwaga: daty w kalendarzu juliańskim

Krążowniki typu Diana nie były oceniane jako udany typ. W porównaniu z innymi dużymi krążownikami pancernopokładowymi zamówionymi później przez Rosję za granicą z przeznaczeniem dla służby na Oceanie Spokojnym ("Wariag", "Askold", "Bogatyr"), okręty typu Diana miały za słabe uzbrojenie jak na swoją wielkość oraz zbyt niską prędkość, na skutek nieoptymalnych linii teoretycznych kadłuba i stosunkowo słabych maszyn. Stanowiące większość artylerii działa 75 mm były mało skuteczne przeciw większym okrętom. Przy tym, na skutek przeciągnięcia się budowy okrętów, weszły one do służby równocześnie z wymienionymi nowocześniejszymi jednostkami. Ocenia się jednak, że sama koncepcja dużych krążowników pancernopokładowych była chybiona z powodu ich niewielkiej odporności, a doświadczenia wojny rosyjsko-japońskiej wykazały znacznie większą przydatność niewiele większych i droższych krążowników pancernych. Z kolei japońskie krążowniki pancernopokładowe były na ogół mniejsze i szybsze, a przy tym lepiej uzbrojone od typu Diana. Uzbrojenie okrętów typu Diana zostało wzmocnione dopiero przed I wojną światową.

Służba

Wszystkie trzy okręty służyły w wojnie rosyjsko-japońskiej 1904-1905. W chwili wybuchu wojny, "Diana" i "Pałłada" znajdowały się w bazie Port Artur i następnie uczestniczyły w jego obronie oraz bitwie na Morzu Żółtym, po której "Diana" została internowana w Sajgonie. "Pałłada" została zatopiona 20 grudnia 1904 w Port Artur przez japońską artylerię, po czym została podniesiona przez Japończyków i była używana w japońskiej flocie jako okręt szkolny pod nazwą "Tsugaru" do 1922.

"Diana" w 1906 wróciła na Bałtyk, gdzie była używana przez Rosjan. W latach 1915-1916 podczas remontu została przezbrojona w 10 dział 130 mm. Po rewolucji, używana przez władzę radziecką. Od maja 1918 w rezerwie w Kronsztadzie, w 1922 złomowana.

"Aurora" wzięła udział w bitwie pod Cuszimą 27-28 maja 1905, w której zdołała uniknąć zniszczenia, po czym została internowana w Manili. W 1906 wróciła na Bałtyk. W 1917 roku "Aurora" wzięła znany udział w komunistycznej rewolucji październikowej. Obecnie jest zachowana (w znacznym stopniu zrekonstruowana) jako okręt-muzeum w Petersburgu.

Dane techniczne

(c) Markv, CC-BY-SA-3.0

"Aurora" jako okręt muzeum

• wyporność - 6897 ton
• wymiary: długość/ szerokość / zanurzenie: 126,8 / 16,8 / 6,6 m
• siłownia: 24 kotły parowe, opalane węglem; 3 maszyny parowe potrójnego rozprężania; 3 śruby napędowe; moc: 11900 - 13100 KM
• prędkość maksymalna: 19 węzłów
• zasięg: 3700 Mm przy prędkości 10 w.
• załoga: 559 ludzi (później zwiększona)

• uzbrojenie od 1902
  • 8 dział kalibru 152 mm L/45
  • 24 działa 75 mm
  • 8 dział 37 mm
  • 3 stałe wyrzutnie torpedowe kaliber 381 mm

• uzbrojenie od 1909 ("Aurora") / 1913 ("Diana")
  • 10 dział kalibru 152 mm
  • 20 dział 75 mm
  • 2 działa 37 mm
  • 3 stałe wyrzutnie torpedowe kaliber 381 mm

• uzbrojenie "Aurory" od 1915
  • 14 dział kalibru 152 mm
  • 4 działa 75 mm przeciwlotnicze
  • 3 stałe wyrzutnie torpedowe kaliber 381 mm

• pancerz:
  • pokład pancerny grubości 38 mm (poziomy) - 63 mm (skosy).
  • wieża dowodzenia - 51 - 152 mm
  • masa opancerzenia - 707 t