Krępa (Ostrów Wielkopolski)

Krępa (niem. Krempa) - dzielnica Ostrowa Wielkopolskiego umiejscowiona we wschodniej jego części, w pobliżu cieków Ołobok i Krępianka. Także nazwa ostrowskiego osiedla administracyjnego (Osiedle III Krępa).

Osiedle administracyjne III - Krępa
Lokalizacja najstarszej części Krępy
Willa dawnych właścicieli Fabryki Maszyn Młyńskich
Cmentarz ewangelicki

Historia

Początkowo wieś rycerska – pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z roku 1403[1]. Przez lata chłopi z Krępy cieszyli się poważaniem nie tylko wśród mieszkańców okolicy, ale i wśród mieszczan z Ostrowa. Krępianie pełnili obowiązki honorowych żałobników zacniejszych mieszkańców XIX-wiecznego Ostrowa. Od początków XIX wieku na Krępie znajdowało się założenie dworskie, siedziba administratora klucza krępskiego (hrabstwo Przygodzice), później z pałacem, małym browarem, młynem, sadem i stawami rybnymi.Gmina wiejska Krępa liczyła przed I wojną światową 62 domów i 781 mieszkańców (w tym 85 ewangelików), a dominium 5 domów i 92 mieszkańców.Folwark istniał jeszcze w latach międzywojennych. W jego pobliżu założona została w 1928 pierwsze w odrodzonej Polsce stacja hodowli jedwabników. Wieś została włączona do Ostrowa w roku 1934. Echem dawnej Krępy jest ulica profesora Kaliny, dawniej Starowiejska.

Osiedla

Obecnie Krępa dzieli się administracyjnie na dwa osiedla.

  • III Krępa

Najstarsza, historyczna część Krępy. Miejsce urodzenia Antoniego Kaliny. Fabryka maszyn dla przemysłu spożywczego SPOMAX (tradycje sięgające końca XIX wieku). Wraz z częścią os. Jana Pawła II tworzy duży kompleks zabudowy jednorodzinnej.

(d. Spółdzielcze, Wschód, Manifestu Lipcowego). Duże osiedle bloków wielorodzinnych, uzupełnione o nową zabudowę willową, niską, która wraz z osiedlem Krępa tworzy duży kompleks zabudowy jednorodzinnej. Obejmuje także Osiedle Robotnicze z lat II wojny światowej.

Zabytki

  • III Krępa
    • Zameczek, dwukondygnacyjny budynek z szachulcem (ul. Grabowska 93), z pocz. XX w., pełniący obecnie funkcje handlowe, w 1928 r. odbył się tu wiec ludowców z udziałem Wincentego Witosa.
    • klasycyzujące wille z lat międzywojennych
    • Osiedle Robotnicze, wybudowane w latach II wojny światowej przez więźniów ostrowskiego obozu pracy
    • funkcjonalistyczne wille z lat międzywojennych w tzw. Dzielnicy Adwokackiej (obecnie ul. Józefa Piłsudskiego)
    • ulica profesora Kaliny
      • dawna zabudowa wiejska, okołodworska, z przełomu XIX i XX wieku, położona przy ulicy Klasztornej
      • wille z lat międzywojennych
      • dom Antoniego Kaliny z końca XIX wieku
    • eklektyczna willa Chrzanowskiego z pocz. XX w., miejsce zamieszkania kolejnych właścicieli Fabryki Maszyn Młyńskich (ob. Spomax)
    • obszary ochrony archeologicznej
  • IV im. Jana Pawła II

Parki i lasy

  • III Krępa
  • IV im. Jana Pawła II
    • Park Sześćsetlecia Ostrowa, planowany (realizacja na etapie scalania gruntów)
    • Kozi Borek

Szlaki turystyczne

Przez Krępę prowadzi szlak turystyczny:

  • szlak rowerowy zielony rowerowy - Transwielkopolska Trasa Rowerowa, odcinek południowy: Poznań - Ostrów - Siemianice

Znani krępianie

  • Józef Jurek, działacz społeczny, polityk ruchu ludowego
  • Antoni Kalina, etnograf, ludoznawca, slawista, profesor i rektor Uniwersytetu Lwowskiego, radny Lwowa
  • Idzi Matyśkiewicz, działacz społeczny, polityk ruchu ludowego
  • Wojciech Sikora, działacz społeczny, polityk ruchu ludowego
  • Antoni Śmigiel, pilot
  • Zofia Nowicka, działacz społeczny, wybitny altowiolista

Stowarzyszenia Krępy

  • Osiedlowe Stowarzyszenie "Krępianie"

Komunikacja

Linie autobusowe kursujące na Krępie: 2, 5, 5B, 6, 11, 18, 20, 21, 23, 25, 27, B, C, M, M-E

Zobacz też

Przypisy

  1. Ostrów Wielkopolski - dzieje miasta i regionu, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 91, ISBN 83-210-0851-8.

Media użyte na tej stronie

Szlak rowerowy zielony.svg
Zielony szlak rowerowy
Krepastaraplan.jpg
Autor: unknown, Licencja: Copyrighted free use
Ostrów Wielkopolski, cm. ewangelicki (2).jpg
Autor: Stiopa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ostrów Wlkp., ul. Grabowska. Cmentarz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej (1911). Nekropolia ta kryje mogiły Niemców, Polaków, Ukraińców, Brytyjczyków i Rosjan m.in. gen. Władimira Iwanowicza barona Stael von Holstein (zm. w 1921) i biskupa Petera Haralda Poelchau z Łotwy (zm. w 1945).
Ostrowchrzanowskivilla.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Krepaplan.jpg
Autor: unknown, Licencja: Copyrighted free use
POL Ostrów Wielkopolski COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]