Krachla

Górna część butelki typu krachla
Dźwięk przy otwieraniu krachli

Krachla – rodzaj butelki o różnej pojemności z zamknięciem kabłąkowym (pałąkowym) z porcelanowym korkiem. Butelki początkowo używane były do przechowywania oranżady, współcześnie stosowane są zazwyczaj w piwowarstwie.

Historia

Zamknięcie typu krachla zostało opracowane niezależnie przez przynajmniej dwóch wynalazców pod koniec XIX wieku. Amerykański wynalazca Charles de Quillfeldt opatentował takie zamknięcie w 1875[1]. W tym samym roku berlińczyk Carl Dietrich opracował bardzo podobne zamknięcie, które zostało udoskonalone rok później przez Nicolai Fritznera[2]. Porcelanowy korek został opatentowany w Niemczech w 1878[2].

Początkowo krachle używane były jako butelki do przechowywania oranżady i podobnych napojów gazowanych; współcześnie używane są głównie do przechowywania piwa[2].

Polskie słowo „krachla” wywodzi się z Galicji[3][4]. Jest to zapożyczenie austriackiego określenia na oranżadę lub lemoniadę – das Kracherl[5]. Ze względu na genezę określenia w Krakowskiem krachlą nazywana była zarówno butelka z charakterystycznym zamknięciem jak i sama oranżada lub lemoniada[4], a także samo zamknięcie ("butelka z krachlą").

Przypisy

  1. ↑ Putnam and another v. von Hofe (ang.). openjurist.org, 1881-01-10. [dostęp 2010-09-26].
  2. ↑ a b c Geschichte der mechanischen Flaschenverschlüsse (niem.). dr-bauer-secundus.de. [dostęp 2014-05-05].
  3. ↑ Halina Karaś: Regionalizmy. Gwary polskie. [dostęp 2020-04-22].
  4. ↑ a b Robert Makłowicz, Piotr Bikont: Kultura syfonów. Wprost 31/2002 (1027). [dostęp 2010-09-26].
  5. ↑ Kracherl - (Orangen)Limonade. Sprache in Österreich. Ostarrichi.org. [dostęp 2010-09-26].

Media użyte na tej stronie