Kraje katalońskie

Godło Katalonii
To jest artykuł z cyklu
Katalonia
Język:
Podstawowe informacje
Gramatyka
Ortografia i fonologia
Institut d’Estudis Catalans
Acadèmia Valenciana de la Llengua
Historia:
historia Katalonii · Hrabiowie Barcelony
Królestwo Aragonii · Pokój pirenejski
Konstytucje katalońskie
Nueva Planta
Geografia:
Kraje katalońskie
Katalonia · Predomini Linguistic Catala · Baleary
Roussillon · La Franja
Andora · Alghero · El Carche
Portal Katalonia
Wielka Katalonia na tle Półwyspu Iberyjskiego
Położenie krajów katalońskich
Ekspansja języka katalońskiego na pograniczu hiszpańsko-francuskim – kolor ciemnopomarańczowy

Kraje katalońskie (kat. Països Catalans [pəˈizus kətəˈɫaŋs], skrót PPCC) – określenie ogółu krain i obszarów, których miejscowa ludność posługuje się językiem katalońskim, lub które składają się na historyczną strefę przewagi języka katalońskiego (predomini català). Położone są w północno-zachodniej części basenu Morza Śródziemnego i w większości należą do Hiszpanii.

Są to:

  1. Katalonia (kat. Catalunya) – wspólnota autonomiczna w Hiszpanii, z wyjątkiem oksytańskojęzycznej comarki Vall d’Aran/Val d’Aran
  2. Andora (Andorra) – państwo w Pirenejach
  3. Pas Zachodni (Franja de Ponent) – pas wzdłuż wschodniej granicy wspólnoty autonomicznej Aragonii w Hiszpanii, oprócz północnej części tego regionu, w której dominuje język aragoński
  4. Baleary (Illes Balears) – archipelag na Morzu Śródziemnym, wspólnota autonomiczna Hiszpanii
  5. Walencja (València) – północna i przybrzeżna część (tzw. predomini lingüístic català określone według stanu z XIX wieku) tej wspólnoty autonomicznej w Hiszpanii (pozostała część jest hiszpańskojęzyczna)
  6. Katalonia Północna (Catalunya del Nord) – większa, południowa część departamentu Pireneje Wschodnie we Francji
  7. Alghero (Alguer) – miasto na Sardynii, należącej do Włoch
  8. Carche (Carxe) – niewielka część wspólnoty autonomicznej Murcja w Hiszpanii

Kraje katalońskie zamieszkuje ok. 13 mln mieszkańców, z czego ok. 9 mln deklaruje przynajmniej bierną znajomość katalońskiego. Aktywną znajomość katalońskiego w mowie i piśmie deklaruje ponad 75% mieszkańców pierwszych 4 terytoriów, w pozostałych odsetek ten jest mniejszy.

Język kataloński jest jedynym urzędowym w Andorze oraz współurzędowym (wraz z hiszpańskim) w Katalonii (tu w najlepszej pozycji), na Balearach i w Walencji. Jest również uznany za lokalny w Alguerze i niektórych comarkach Pasa Zachodniego (inne są oficjalnie hiszpańskojęzyczne). W Katalonii Północnej kataloński został uznany za część dziedzictwa regionalnego, jednak nie ma żadnego statusu urzędowego.

Kraje katalońskie łączy nie tylko język, ale również historia. Wszystkie one należały w średniowieczu do korony aragońskiej i posiadały wówczas zbliżony system administracyjny i prawny.

Flagi krajów katalońskich

Media użyte na tej stronie

Flag of the Valencian Community (2x3).svg
Flag of the Valencian Community, 3:2 ratio
Estelada blava, symmetric.svg
Please do not replace the simplified code by a version created with Inkscape or another vector graphics editor
Escudo de Cataluña.svg
Autor: Valadrem, SMP & Vilallonga, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Coat of arms of Catalonia (Spain)
Bandera del Rosselló.svg
Autor: Ec.Domnowall, Licencja: CC BY 3.0
Drapeau du Roussillon (proposition).
Flag of the Balearic Islands.svg
Autor: unknown, Licencja: CC0
Flag of Andorra (3-2).svg
Flag of Andorra. Aspect ratio modified for projects that require an aspect ratio of 3:2.
Ppcc2007noms2.png
Els Països Catalans (amb noms). The Catalan Countries with names.
Extensió de la llengua catalana als Països Catalans.png
(c) Ebrenc(ca), CC BY-SA 2.5
Extension of Catalan language in the Catalan Countries
Flag of Catalonia.svg
The senyera, a flag of Catalonia, and also used by several lands and municipalities of the ancient Crown of Aragon
Corona Aragó Espanya.svg
Aragon crown territories inside current spanish state