Krakowska Linia Muzealna
Krakowska Linia Muzealna — specjalna linia tramwajowa uruchamiana w Krakowie w okresie wakacji obsługiwana zabytkowym taborem tramwajowym. Organizowana jest przez Krakowski Klub Modelarzy Kolejowych, a jej współorganizatorami są Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. i Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie. Linię obsługują pracownicy MPK oraz wolontariusze klubu. Linia kursuje we wszystkie niedziele i święta w miesiącach lipcu i sierpniu. Okazjonalnie kursuje także w innych terminach, a jako dodatkowa atrakcja uruchamiane są także zabytkowe autobusy.
Historia
Pierwsza edycja Krakowskiej Linii Muzealnej odbyła się w roku 2003 i polegała na skierowaniu zabytkowych tramwajów do obsługi linii 2. W ciągu lat zmieniały się linie na których kursowały zabytkowe tramwaje. Od roku 2007 powstała osobna linia o numerze 0.[1] Wydzielenie osobnej linii pozwoliło wypuszczanie na trasę także pojazdów o mniejszej pojemności, co niemożliwe było gdy pojazdy miały zastępować stale kursujące linie[2]. Trasa linii 0 w poszczególnych latach zmieniała się w związku z prowadzonymi remontami. Co roku początek trasy znajduje się na pętli Cichy Kącik położonej w sąsiedztwie Błoń a tramwaje przejeżdżają przez Śródmieście, Kazimierz oraz Stare Podgórze. Od 2009 roku jedna z końcówek zlokalizowana jest na ul. św. Wawrzyńca na Kazimierzu, gdzie znajduje się Muzeum Inżynierii Miejskiej z zabytkową halą zajezdni tramwajowej będącej miejscem stacjonowania zabytkowych wagonów. W 2012 roku po raz pierwszy uruchomiono również kursy wariantowe do Kopca Wandy w Nowej Hucie.
Trasy kursowania KLM[3]
nr linii | trasa | okres kursowania | pojazdy | uwagi | |
---|---|---|---|---|---|
Trasy linii tramwajowej 0 | |||||
0 | Cichy Kącik - Korona | 24.06.2007 - 02.09.2007 | SN1 (nr 37), LH (nr 1076), SN2+PN2 (nr 87+530), N+ND (nr 20+538 i 26+538), N (nr 20), 102N (nr 203), 102Na (nr 210), T4+B4 (nr 127+527), T4 (nr 220) | [2][4] | |
0 | Cichy Kącik - Poczta Główna - Cichy Kącik | 28.06.2008 - 31.08.2008 | SN1 (nr 37), LH (nr 1076), N+ND (nr 20+538), N (nr 26), SN2 (nr 87), T4 (nr 220) i 102Na (nr 210) | [5][6] | |
0 | Cichy Kącik - Muzeum Inżynierii Miejskiej | 28.06.2009 - 30.08.2009 | SN1 (nr 37), SN2 (nr 87), SN2+PN2 (nr 87+530), N (nr 26), N+PN2 (nr 26+524), LH (nr 1076), | [7][8][9][10][11][12][13] 30 sierpnia 2009 na pokładzie tramwaju odbyła się promocja wystawy Muzeum Historycznego Miasta Krakowa pod nazwą "Kraków – czas okupacji (1939 –1945)" | |
0 | Cichy Kącik - Muzeum Inżynierii Miejskiej | 04.07.2010 - 29.08.2010 | LH (nr 1076), SN2 (nr 87), SN2+PN2 (nr 87+530), N (nr 20,26), N+ND (nr 26+538), N+ND+PN2 (nr 26+538+524), 102 (nr 203) | W dniu 04.07.2010 kursowała na trasie Cichy Kącik - Korona - Cichy Kącik, zaś w dniu 11.07.2010 kursowała na trasie Muzeum Inżynierii Miejskiej - Salwator | |
0 | Cichy Kącik - Muzeum Inżynierii Miejskiej | 03.07.2011 - 28.08.2011 | LH (nr 1076), SN2 (nr 87), SN2+PN2 (nr 87+530), N+ND (nr 20+538), N (nr 26), 102N (nr 203), T4 (nr 220) | ||
0 | Muzeum Inżynierii Miejskiej - Cichy Kącik/Kopiec Wandy | 01.07.2012 - 16.09.2012 oraz 22.09.2012 | SN1+PN3 (nr 37+555), LH (nr 1076), SN2+PN2 (nr 87+530), N+ND (nr 20+511 oraz 26+538), 102N (nr 203), N+PN2 (nr 26+524) | ||
0 | Muzeum Inżynierii Miejskiej - Cichy Kącik/Kopiec Wandy | 30.06.2013 - 22.09.2013 | SN1+PN3 (nr 37+555), LH (nr 1076), SN2+PN2 (nr 87+530), N+ND (nr 20+511 oraz 26+538), N+ND+ND (nr 20+511+538), 102N (nr 203), T4 (nr 220) | [14] | |
0 | Muzeum Inżynierii Miejskiej - Cichy Kącik/Kopiec Wandy | 29.06.2014 - 21.09.2014 | SN1+PN3 (nr 37+555), LH (nr 1076), SN2+PN2 (nr 87+530), N+ND (nr 20+511 oraz 26+538), N+ND+ND (nr 20+511+538), 102N (nr 203), T4 (nr 220) | [15] | |
Inne linie tramwajowe, na których kursowały zabytkowe tramwaje | |||||
2 | Salwator - Cmentarz Rakowicki | 28.06.2003 - 31.08.2003 | N+ND (nr 20+538), 102N (nr 203) | [2][16] | |
2 | Salwator - Cmentarz Rakowicki | 27.06.2004 - 29.08.2004 | N+ND (nr 20+538), T4+B4 (nr 127+527) | [17] | |
2 | Cichy Kącik - Cmentarz Rakowicki | 29.08.2010 | 102N (nr 203) | Dodatkowa atrakcja na finał KLM w sezonie 2010 | |
7 | Krowodrza Górka - Dąbie | 28.06.2005 - 28.08.2005 | N+ND (nr 20+538), 102Na (nr 210), 102N (nr 203), T4+B4 (nr 127+527) | [18] | |
15 | Pleszów - Cichy Kącik | 22.07.2009 15.08.2009 30.08.2009 | 102N (nr 203), 102Na (nr 210) | [19][20][11] | |
16 | Mistrzejowice - Kopiec Wandy | 21.07.2013 | 102N (nr 203), GT6 (nr 187) | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013 | |
16 | Mistrzejowice - Kopiec Wandy | 15.08.2014 | 102N (nr 203), GT6 (nr 187), T4 (nr 220) | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2014 | |
17 | Os. Piastów - Kopiec Wandy | 22.07.2012 | 102N (nr 203) | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2012 | |
18 | Łagiewniki - Cichy Kącik | 25.06.2006 - 27.08.2006 | LH (nr 1076), SN2+PN2 (nr 87+530), N+PN2 (nr 20+530), N+ND (nr 20+538), N (nr 20), 102N (nr 203), 102Na (nr 210), T4+B4 (nr 127+527), T4 (nr 220) | W dniach 13.08.2006, 15.08.2006 oraz 20.08.2006 kursowała na trasie Cichy Kącik - Poczta Główna - Cichy Kącik [21][22] | |
Linie autobusowe, na których kursowały zabytkowe pojazdy | |||||
100 | Rondo Grunwaldzkie - Hotel Pod Kopcem | 15.08.2006 oraz 27.08.2006 | Jelcz RTO (nr 341) | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2006 [21] | |
102 | Krowodrza Górka - Zakamycze | 26.08.2007 | Jelcz 272 MEX "Ogórek" | Dodatkowa atrakcja na finał KLM w sezonie 2007[2] | |
103 | Bronowice Małe/Mydlniki - Prokocim UJ | 15.08.2008 oraz 31.08.2008 | Jelcz 272 MEX "Ogórek", SAN H01B (tylko 31.08.2008) | W dniu 15.08.2008 kursowała do Bronowic Małych zaś w dniu 31.08.2008 do Mydlnik | |
105/405 | Dworzec Główny Zachód - Prądnik Czerwony / Cmentarz Batowice | 02.09.2012 | Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", Ikarus 280 | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2012 | |
109 | Cracovia - Bielany | 30.07.2011 | Jelcz 272 MEX "Ogórek" | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2011 | |
110 | Aleja Przyjaźni - Węgrzynowice/Wadów Tunel | 15.08.2010 | Jelcz 272 MEX "Ogórek" | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2010 | |
111 | Pleszów - Wolica Most | 28.08.2011 | Jelcz 272 MEX "Ogórek" | Dodatkowa atrakcja na finał KLM w sezonie 2011 | |
122 | Zesławice - Aleja Przyjaźni | 15.08.2009 30.08.2009 | Jelcz 272 MEX "Ogórek" | [20][11] Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2009 | |
127 | Powstańców Wielkopolskich - Płaszów Szkoła | 15.08.2011 | Jelcz 272 MEX "Ogórek", SAN H01B | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2011 | |
132 | Nowy Kleparz - Kombinat | 22.07.2012 | Jelcz 272 MEX "Ogórek", Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", Jelcz PR110M, Ikarus 280 | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2012 | |
142 | Os.Na Stoku - Prądnik Czerwony | 22.07.2009 | Jelcz 272 MEX "Ogórek", SAN H01B | [19] Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2009 i z okazji 60-lecia Nowej Huty | |
153/453 | Prądnik Czerwony / Os. Piastów - Szpital Żeromskiego | 15.08.2012 | Jelcz 272 MEX "Ogórek" | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2012 | |
158 | Powstańców Wielkopolskich - Podwierzbie | 15.08.2011 | Jelcz 272 MEX "Ogórek" | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2011 | |
162 | Rondo Grunwaldzkie - Podgórki Tynieckie | 29.08.2010 | Jelcz 272 MEX "Ogórek" | Dodatkowa atrakcja na finał KLM w sezonie 2010 | |
211 | Pleszów - Chobot Leśniczówka | 28.08.2011 | Jelcz 272 MEX "Ogórek" | Dodatkowa atrakcja na finał KLM w sezonie 2011 | |
502 | Plac Centralny - Cracovia Stadion | 01.07.2012 | Jelcz 272 MEX "Ogórek" | Dodatkowa atrakcja na start KLM w sezonie 2012 [23] | |
502 | Plac Centralny - Cracovia Stadion | 29.06.2014 | Jelcz 272 MEX "Ogórek", Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", Ikarus 280 | Dodatkowa atrakcja na start KLM w sezonie 2014 | |
A | Rynek Główny - Kombinat | 21.07.2013 | Jelcz 272 MEX "Ogórek", Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek" | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013 [24] | |
B | Cracovia Stadion - Kombinat | 30.06.2013 | Jelcz 272 MEX "Ogórek", Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", Ikarus 280 | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013 [24] | |
C | Nowy Bieżanów Południe - Azory | 15.08.2013 | Jelcz 272 MEX "Ogórek", Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", SAN H01B | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013 [24] | |
C | Nowy Bieżanów Południe - Rynek Główny | 15.08.2014 | Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", SAN H01B, Ikarus 280 | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2014 | |
D | Os. Kurdwanów - Plac Centralny im. R. Reagana | 22.09.2013 | Jelcz 021 - przegubowy "Ogórek", SAN H01B, Ikarus 280 | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013 | |
E | Mistrzejowice - Rondo Grunwaldzkie | 31.08.2013 | Jelcz 272 MEX "Ogórek", Ikarus 280 | Dodatkowa atrakcja w ramach KLM 2013 [24] |
Tabor
W ramach krakowskiej Linii Muzealnej wykorzystywane były pojazdy Krakowskiego MPK w większości stanowiące na co dzień element ekspozycji Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie[25]:
Tramwaje
Zdjęcie | Typ | Numery taborowe | Rok produkcji | Rok wycofania | Rok odbudowy | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|---|
SN1 + PN3 | 37+555 | 1912 | 1960 | 1995 | Odbudowany na podstawie części z trzech zachowanych egzemplarzy. Doczepka jest repliką norymberskiej PN3 wybudowaną od podstaw w 2009 roku. | |
LH Standard | 1076 | 1924 | B.d. | 1985, 2006 | Wagon sprowadzony z Wrocławia w połowie lat 80. | |
DWF Ring + KSW | 272+126 | 1930, 1944 | B.d. | 2017, 2019 | Wagon sprowadzony z Gdańska w połowie lat 80, i odrestaurowany w stanie powojennym. Doczepka pierwotnie zbudowana dla Grazu, przejęta w 2017 przez Museumstramway Mariazell, i odrestaurowana w stanie Gdańska. | |
SN2 + PN2 | 87+530 | 1939 | 1971 | 1991, 1992 | Po odstawieniu wagon służył jako pług. Doczepka wyremontowana rok później. | |
PN2 | 524 | 1939 | B.d. | 2008 | Doczepka doprowadzona do wyglądu z późniejszych lat eksploatacji. | |
WIwK K | 437 | 1941 | B.d. | 2019 | Zabrany z Warszawy jako pług śnieżny i odrestaurowany w pierwotnym stanie. | |
SN4 | 151 | 1910 | 1959 | 2015 | Wagony wyprodukowane w fabryce Gottfried Lindner Waggonbau AG Halle w roku 1910 dla Eberswalde, przekazane do Krakowa w 1941 roku. Ze względu na zły stan techniczny odremontowano je i wprowadzono do ruchu dopiero w 1942, jednak po krótkim czasie zostały przekwalifikowane na wagony techniczne. | |
Konstal N+ND+ND | 26+538+502 | 1954,1952, 1950 | B.d. | 1992, 2019 | Wagon zakupiony od WPK Katowice w 1989 roku, w latach 1992–2006 znajdował się w muzeum tramwajów w Norymberdze. Obecnie doprowadzony jest do wyglądu z pierwszych lat eksploatacji. Doczepka nr. 538 pozostała w Krakowie, i uzyskała kolor czerwono-biały w 2017 roku Doczepka nr. 502 zrekonstruowana w stanie z pierwszej serii sanockiej | |
Konstal N+ND | 20+511 | 1954, 1952, | 1988, 1994 | 2001, 2012 | Używany wagon z Warszawy zakupiony w 1969 roku, doprowadzony do wyglądu z okresu modernizacji prowadzonych w latach 70. Doczepka przebudowana z wagonika silnikowego do reprezentowania stanu z lat 70' (z plastikowymi siedzeniami). | |
Konstal 4N+4ND1 | 43+573 | 1958, 1960 | 1989, 1983 | 2021, 2018 | Wagon silnikowy zakupiony w 2017 roku z Poznania do reprezentowania wersji dwukierunkowej. Doczepka zrekonstruowana jako przedstawiciel serii 4ND1 z hamulcami tarczowymi. | |
Konstal 102N | 203 | 1969 | 1997 | 1994, 2003 | W roku 1994 odrestaurowano jeden z pozostałych wagonów 102N i nadano mu pierwotny numer 203. Wagon ten, mimo iż przeznaczony na historyczny, pojawiał się liniowo do 1997 roku. | |
Konstal 102Na+Konstal 102NaD | 210+155 | 1970 | 2001, 1997 | 2001, 2018 | Najstarszy tego typu wagon w Polsce. Doczepa czynna powstała w wyniku modernizacji tramwaju Konstal 102Na polegającej na usunięciu kabiny motorniczego. Kursowały one w składach z tramwajami 102Na do 1997 roku w liczbie pięciu sztuk. | |
T4+B4 | 127+527 | 1958 | 2002 | 2003 | Używany skład z Norymbergi zakupiony przez MPK Kraków w 1994 roku. | |
T4 | 220 | 1957 | – | 2004 | Dawny wagon techniczny przysłany z Norymbergi na części dla wagonów typu GT6 w 2004 roku. Dzięki zachowaniu w idealnym stanie został natychmiast przekwalifikowany na muzealny. | |
MAN GT6 | 187 | 1962 | 2010 | 2010 | W 2004 roku sprowadzono z Niemiec ostatni wagon MAN GT6. Tramwaj z oryginalnym numerem 327 otrzymał w krakowskim MPK numer 187 i również został pomalowany w oryginalne barwy, z którymi jeździł do końca eksploatacji liniowej. |
Autobusy
- San H01B (nr 86)
- Ikarus 620 (nr 118) + Karosa B40 (nr 600)
- Jelcz 272 MEX (nr 341) + Jelcz PO-1 (nr 608)
- Jelcz 021 (nr 549)
- Jelcz M11 (nr BC191)
- Ikarus 280 (nr 34260) (nr 24575)
- Ikarus 260 (nr 45151)
- MAN SG 242 (nr 36001)
- Scania CN113ALB (nr 38030)
- Scania CN113CLL (nr PS001)
Zobacz też
- Tramwaje w Krakowie
- Autobusy miejskie w Krakowie
- Krakowski Klub Modelarzy Kolejowych
- Tramwaj wodny w Krakowie
Przypisy
- ↑ Historia Klubu, Krakowski Klub Modelarzy Kolejowych [dostęp 2021-01-24] (pol.).
- ↑ a b c d Michał Wojtaszek: Krakowska Linia Muzealna - Aktualności 2007 (pol.). muzealna.org, 17.06.2007 - 22.08.2007. [dostęp 2010-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-06)].
- ↑ KMK Linie tramwajowe i autobusowe Krakowska Linia Muzealna (pol.). kmk.krakow.pl. [dostęp 2013-08-05].
- ↑ Michał Wojtaszek: Krakowska Linia Muzealna 2007 (pol.). psmkms.krakow.pl. [dostęp 2012-07-14].
- ↑ KRAKOWSKI INFOEXPRESS 2008 (pol.). kmkkm.tk.krakow.pl, 29-06-2008. [dostęp 2010-08-23].
- ↑ Michał Wojtaszek: Krakowska Linia Muzealna 2007 (pol.). psmkms.krakow.pl. [dostęp 2012-07-14].
- ↑ KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI (pol.). muzealna.org, 26-06-2009. [dostęp 2010-08-23].
- ↑ KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI (pol.). muzealna.org, 14-07-2009. [dostęp 2010-08-23].
- ↑ KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI (pol.). muzealna.org, 24-07-2009. [dostęp 2010-08-23].
- ↑ KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI (pol.). muzealna.org, 07-08-2009. [dostęp 2010-08-23].
- ↑ a b c KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI (pol.). muzealna.org, 26-08-2009. [dostęp 2010-08-23].
- ↑ Konstal N+PN2 #26+524 (pol.). fotozajezdnia.pl. [dostęp 2012-07-14].
- ↑ Sanok SN2+PN2 #87+530 (pol.). fotozajezdnia.pl. [dostęp 2012-07-14].
- ↑ Krakowska Linia Muzealna (pol.). muzealna.org. [dostęp 2013-08-05].
- ↑ Krakowska Linia Muzealna (pol.). muzealna.org. [dostęp 2014-09-21].
- ↑ Infoexpress 2003 (pol.). kmkkm.tk.krakow.pl. [dostęp 2012-07-14].
- ↑ Michał Wojtaszek: Krakowska Linia Muzealna 2004 (pol.). psmkms.krakow.pl. [dostęp 2010-09-06].
- ↑ Krakowska Linia Muzealna - Aktrualności 2005 (pol.). muzealna.org, 25.06.2005 - 20.08.2005. [dostęp 2010-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-06)].
- ↑ a b KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI (pol.). muzealna.org, 17-07-2009. [dostęp 2010-08-23].
- ↑ a b KRAKOWSKA LINIA MUZEALNA - AKTUALNOŚCI (pol.). muzealna.org, 10-08-2009. [dostęp 2010-08-23].
- ↑ a b Krakowska Linia Muzealna - Aktrualności 2006 (pol.). muzealna.org, 20.06.2006 - 24.08.2006. [dostęp 2010-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-06)].
- ↑ Michał Wojtaszek: Krakowska Linia Muzealna 2006 (pol.). psmkms.krakow.pl. [dostęp 2012-07-14].
- ↑ Krakowska Linia Muzealna kursuje w wakacje (pol.). mpk.krakow.pl, 28-06-2012. [dostęp 2012-07-03].
- ↑ a b c d Krakowska Linia Muzealna - Autobusy (pol.). muzealna.org. [dostęp 2013-08-28].
- ↑ Krakowska Linia Muzealna - Wagony (pol.). muzealna.org. [dostęp 2010-08-23].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Gagorski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wagon LH (Linke-Hoffman) kursujący na Krakowskiej Linii Muzealnej
Autor: Felix O, Licencja: CC BY-SA 2.0
Second hand German trams had recently been acquired by Kraków from Nuernberg and advertisements in German had been painted out. A later ex-Nuernberg GT4. These GT4 cars were the first western vehicles purchased along with some articulated GT6 which are now based in Nowa Huta rather than Cracow itself. GT4 trams have now been withdrawn. The route of Linie 5 in 1991 was Osiedla XXX-LECIA PRL – Wasilewskiej, Kamienna, Długa, Basztowa, Lubicz, Rondo Mogilskie, Mogilska, al. Planu 6-letniego, Bieńczycka, Kocmyrzowska - WZGÓRZA KRZESŁAWICKIE, but the communist era destination 30th Lecia as seen on this tram became KROWODRZA GÓRKA by 1994.
here is this tram later. 30 of these T4 DUEWAG carswere purchased from Bielefeld from 1989 onwards.
108 was new in 1960 and purchased in 1990, finally scrapped in 2001.Zabytkowy wagon tramwajowy Konstal N (#20) z 1954 roku na ulicy Starowiślnej w Krakowie.
Autor: Zyxist, Licencja: CC0
Zabytkowy krakowski tramwaj Sanok SN2 (#87) z doczepką PN2 (#530) na trasie Krakowskiej Linii Muzealnej. Rok produkcji: 1938-1939.
Zabytkowa doczepka tramwajowa PN2 z 1938/1939 w Krakowie.
Autor: Grzegorz Artur Górski, Licencja: CC BY-SA 2.0
Tramwaj Operowy Przejechał ulicami Krakowa.
Operowy Tramwaj na Placu Wszystkich ŚwiętychAutor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tramwaj Konstal N i doczepka tramwajowa Konstal ND (1954), pl. Centralny, Nowa Huta, Kraków