Kranenburg (Nadrenia Północna-Westfalia)

Ten artykuł od 2020-07 zawiera linki zewnętrzne, które wymagają weryfikacji. Aby pomóc, przeczytaj zasady wstawiania linków zewnętrznych i usuń niepotrzebne linki. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Kranenburg

gmina
Herb Flaga
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Nadrenia Północna-Westfalia
Rejencja	Düsseldorf
Powiat	Kleve
Powierzchnia	76,89 km²
Wysokość	21 m n.p.m.
Populacja (1 stycznia 2018) • liczba ludności	10.711
• gęstość	139,3029 os./km²
Numer kierunkowy	02826
Kod pocztowy	47559
Tablice rejestracyjne	KLE, GEL
Adres urzędu: Klever Straße 4 47559 Kranenburg
Położenie na mapie powiatu
51°47′N 6°00′E/51,783333 6,000000
Strona internetowa
Portal Niemcy

Kranenburg (pisownia urzędowa do 9 czerwca 1936: Cranenburg^[1]) – gmina w zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, w rejencji Düsseldorf, w powiecie Kleve. Gmina leży przy holenderskiej granicy koło Nijmegen i jest członkiem Euroregionu Ren-Waal.

Geografia

Obszar gminy

Z ok. 77 km kwadratowych powierzchni gminy, jedynie 26 km kwadratowych jest używanych jako powierzchnia mieszkalna, budowlana lub rolnicza; 25 km kwadratowych to łąki a 26 km kwadratowych to lasy. Duże części obszaru gminy są niezamieszkanymi obszarami przyrodniczymi; na południu las Reichswald, na północy nizina Renu – Düffel^[2].

Gmina podzielona jest na 9 miejscowości:

Sąsiednie gminy

Gmina Kranenburg granicy na wschodzie z miastem Kleve, na południowym wschodzie z miastem Goch, na południowym zachodzie z gminą Gennep (prowincja Limburgia, w Holandii), na zachodzie i północy z gminą Berg en Dal (prowincja Gelderland, w Holandii).

Historia

Średniowiecze

Kranenburg został założony w XIII wieku przez klewowskich grafów. Zamek Kranenburg był wspomniany po raz pierwszy 1270; już za życia Dietricha Luf von Kleve, zmarłego w 1277 roku, zbudowano pierwszy kościół^[4][5]. Już przed 1294 miejscowość posiadała prawa miejskie^[4]. Przez odnalezienie „cudownego krzyża” w 1308 Kranenburg stał się ważnym miejscem pielgrzymek katolików^[4][6].

21 października 1314 graf Dietrich von Kleve i jego żona Margarethe zastawili Gerhardowi von Horn miasto i zamek Kranenburg i ustanowili go rektorem i gubernatorem hrabstwa Kleve^[5]. Między jego synem i spadkobiercą Dietrichem von Horn i grafem Kleve doszło do sporu przez odwołanie zastawu, który został zażegnany w roku 1370 przez orzeczenie księżnej Johanny von Brabant^[5]. Kwota odszkodowania wyniosła 30.000 écu.

(c) Pelikana, CC-BY-SA-3.0

Mury miasta i wieża-młyn

Tego czasu miasto Kranenburg posiadało pierwsze fortyfikacje. Na przełomie XIV i XV wieku został wybudowany nowy zamek i kamienna fortyfikacja z dwoma bramami z niewyjaśnioną ilością wież, najbardziej wysunięta na południe, służąca między innymi jako miejski młyn^[6]. W pierwszej połowie XV wieku miasto przeżywało okres rozkwitu, który został uwieczniony budową dużego kościoła w stylu gotyckim. W 1436 została przeniesiona kapituła św. Marcina z Zyfflich do Kranenburga.

Wczesna nowożytność

Liczne pożary i powodzie doprowadziły do końca czasów świetności miasta. Z wymarciem książąt Jülich-Kleve-Berg w 1609 Kranenburg, wraz z księstwem Kleve został dołączony do Brandenburgii-Prus. Wielki Elektor, Fryderyk Wilhelm I, oddał w 1675 Kranenburg w ręce jego przybocznego lekarza, Arnolda Feya. Po jego śmierci w 1678 miejscowość została z powrotem oddana Brandenburgii^[4]. W 1650 w Kranenburgu założono gminę protestancką, która w 1723 zajęła mały kościół^[4][6]. W 1789 pożar miasta zniszczył historyczny ratusz a grożące zawaleniem bramy miasta zostały zburzone w roku 1800.

Przełom XIX i XX wieku

W czasach dominacji Francji Kranenburg był siedzibą kantonu w departamencie Ruhry i czasowo najbardziej wysuniętym na północ punktem Francji, jednak stracił prawa miejskie^[4]. Po kongresie Wiedeńskim gminy Kranenburg, Nütterden i Frasselt-Schottheide stworzyły gminę łączoną Kranenburg^[4]. Ze względu na położenie granicy z Holandią, Kranenburga miał wielkie znaczenie. Od 1818 do 1856 Kranenburg był nawet siedzibą głównego urzędu celnego^[4].

W 1936 do gminy zostało dołączone Grafwegen, które wcześniej należało do gminy Kessel^[4]. Kranenburg pozostawał pod silnym wpływem rolnictwa aż do XX wieku.Podczas zimy 1944/1945 (II wojna światowa) miejscowość bardzo ucierpiała. 7 lutego 1945 alianci zachodni stoczyli bitwę w lesie Reichswald. 10 lutego Kranenburg^[7] został przez nich wyzwolony. Pod koniec marca 1945 udało im się w Wesel przebić na drugą stronę Renu (Forsowanie Renu).

Zestrzelony amerykański Boeing B-17 nad Kranenburgiem

Po drugiej wojnie światowej gminy Wyler i Zyfflich zostały dołączone do urzędu Kranenburg. Gmina Kranenburg w jej dzisiejszej formie została stworzona 1 lipca 1969 podczas pierwszej reformy komunalnej w Nadrenii-Północnej Westfalii^[4]. Gminy Kranenburg (wraz z Nütterden, Frasselt, Schottheide i Grafwegen), Wyler i Zyfflich urzędu Kranenburg, jak i gminy Mehr i Niel urzędu Rindern zostały połączone w nową gminę Kranenburg^[4][8]. 1 stycznia 1975 wraz z drugą komunalną reformą w Nadrenii-Północnej Westfalii stary powiat Kleve został połączony z dawnym powiatem Geldern i częściami powiatów Moers i Rees w nowy dolnoreński, duży powiat Kleve. W przygranicznej gminie Kranenburg żyje do dzisiaj wielu Holendrów^[6].

Rozwój populacji

Poniższe dane odnoszą się do obecnego terytorium gminy Kranenburg:

Polityka

Rada gminy

Od ostatnich wyborów komunalnych w 25 maja 2014 w radzie gminy są następujące partie:

Frekwencja wyniosła 47,61%^[9]. Następne wybory komunalne odbędą się w 2020 roku^[10].

Burmistrz

Burmistrzem gminy Kranenburg jest od 30 sierpnia 2009^[10] Günter Steins (CDU). Podczas ostatnich wyborów na burmistrza został wybrany jako kandydat lokalnych CDU i FDP, osiągając wynik 66% głosów. Jego kontrkandydatką była popierana przez SPD Tatjaana Kemper, która osiągnęła wynik 34%. Frekwencja wyniosła 44,91% uprawnionych do głosowania^[11].

Herb, pieczęć, transparent i logo

Zgodnie z ustawą gmina Kranenburg ma zezwolenie na używanie herbu, pieczęci i transparentu. Oprócz tego gmina posiada także logo.

• 

  Godło

• 

  Pieczęć

• 

  Transparent

Miasta partnerskie

Wraz z graniczącymi holenderskimi gminami Groesbeek i Ubbergen Kranenburg posiada jedno miasto partnerskie: Körmend na Węgrzech^[12].

Kultura i zabytki

Teatry

• Guck-Mal-Theater Kranenburg
• Bühnenfreunde Mehr e. V.

Muzyka

• Musikverein Kranenburg e. V.
• Musikzug der Allgemeinen Schützengesellschaft Nütterden e. V.
• Musikverein 1923 Zyfflich e. V.

Budowle

Po okresie rozkwitu gminy na przełomie XIII i XIV wieku zbudowano wiele budowli, które zachowały się do dzisiaj. Niektóre zostały zniszczone podczas II wojny światowej, lecz ze względów historycznych zostały odbudowane (niektóre w zmienionej formie, lecz w tych miejscach, w których były przed zniszczeniem).

Kranenburg

Katolicki kościół parafialny św. Piotra i Pawła w Kranenburgu (XV wiek)

• katolicki kościół parafialny Św. Piotra i Pawła
• Muzeum Katharinenhof
• wieża-młyn z wystawą o historii miejscowości
• kościół ewangelicki
• resztki murów miejskich

Zyfflich

• kościół katolicki Św. Marcina

Niel

• kościół katolicki Św. Bonifacego

Mehr

• kościół katolicki Św. Marcina
• Burg Zelem
• Młyn

Frasselt

• kościół katolicki Św. Antoniego

Nütterden

• kościół katolicki Św. Antoniego

Wyler

• stary i nowy kościół katolicki Św. Jana Chrzciciela

Ochrona środowiska

Strefa ochrony środowiska „Kranenburger Bruch”

Stacja ochrony środowiska NABU angażuje się szczególnie dla ochrony gęgaw, które żyją lub zimują w dużej liczbie w wilgotnych regionach Düffel^[13].

Gospodarka i infrastruktura

Transport

(c) Dietmar Rabich, CC BY-SA 4.0

Port lotniczy Weeze

Transport lotniczy

Najbliższymi lotniskami są Port Lotniczy Weeze, przeznaczony dla tanich linii lotniczych oraz Port Lotniczy Düsseldorf.

Transport autobusowy

W lokalnym transporcie kursują zarówno niemieckie, jak i holenderskie linie autobusowe. Dla całego transportu miejskiego obowiązuje jedna taryfa związku komunikacyjnego Rhein-Ruhr (VRR):

Niemieckie linie autobusowe

• szybka linia autobusowa SB58 (VRR) między Emmerich i Nijmegen
• linia autobusowa 55 (VRR) między Kleve i Kranenburgiem (przez Schottnheide i Frasselt)
• linia autobusowa 59 (VRR) między Kleve i Kranenburgiem (przez Zyfflich i Wyler)
• „obywatelska” linia autobusowa bKr (VRR) między Kranenburgiem i Zyfflich

Holenderskie linie autobusowe

• linia autobusowa 57 (Breng) między Kranenburgiem i Nijmegen

Transport kolejowy

Do 1991 czynną w ruchu pasażerskim była linia kolejowa Nijmegen – Kleve – Krefeld należąca do Kolei lewobrzeżnej Doliny Renu^[4][14]. Obecnie linia jest czynna w ruchu pasażerskim na odcinku Krefeld – Kleve, po przeprowadzonej w 2008 roku naprawie głównej torowiska^[15]. Na pozostałym odcinku linii, czyli Kleve – Nijmegen od 2008 roku wykonywane są jedynie przewozy turystyczne drezyną ręczną. Drezyny te kursują między Kleve i Kranenburgiem, podobnie między Kranenburgiem i Groesbeekiem^[6]. Dawny budynek dworca Kranenburg jest dzisiaj używany jako kawiarnia „Caféhaus Niederrhein”, „Besucherzentrum De Gelderse Poort Kranenburg” oraz punkt informacyjny NABU.

Transport drogowy

Wykaz dróg^[16]

Przez gminę Kranenburg przebiegają dwie drogi federalne (19,195 km^[2]) i cztery powiatowe (28,760 km^[2]). Oprócz tego przez gminę przebiega jeszcze 107,000 km^[2]dróg gminnych i 24,330 km^[2] dróg polnych/rolnych.

Große Straße podczas przebudowy w 2006 roku

Sytuacja na „Große Straße”

Po przebudowie „Große Straße” w 2006 roku centrum miejscowości stało się strefą o małym natężeniu ruchu; ruch pomiędzy Kleve i Nijmegen jest prowadzony obwodnicą wokół centrum, jednak z powodu nadal zbyt wielkiego natężenia ruch „Große Straße” stało się nieprawdziwą ulicą jednokierunkową^[17].

Sport

W gminie Kranenburg znajdują się, dzięki systematycznej realizacji planów rozwoju sportu, obiekty umożliwiające uprawianie bardzo wielu dyscyplin sportowych. Wiele z nich jest zarządzanych przez kluby sportowe, a niektóre są własnością gminy^[18].

Lista obiektów sportowych^[19]

Kranenburg

• Boisko sportowe
• Hala sportowa przy Hauptschule
• Hala sportowa przy szkole podstawowej
• Kort tenisowy klubu tenisowego „Rot-Gelb” e.V.
• Strzelnica Schützenhaus Kranenburg
• Ośrodek jeździecki Reiterverein Kranenburg und Umgebung e.V.
• Skatepark Jugendfreizeitheim „Train-Stop” Kranenburg
• Tor do grania w kule przy dworcu drezyn

Nütterden

• Boisko sportowe
• Hala sportowa przy szkole podstawowej
• Ośrodek jeździecki Reitstall Schulte-Geldermann
• Ośrodek jeździecki Pferdebetrieb KM-Horses an more
• Fitness- und Gesundheitszentrum maxemove

Mehr

• Boisko sportowe

Schottheide

• Boisko sportowe
• Strzelnica Bürgerhaus Schottheide
• Ośrodek jeździecki Reitclub „Papengatt”
• Ośrodek jeździecki Pferdebetrieb Eichelkampshof

Wyler

• Boisko sportowe

Frasselt

• Strzelnica Schützenhaus Frasselt
• Ośrodek jeździecki Reiterverein Kranenburg und Umgebung e.V.

Zyfflich

• Tor do grania w kule w Zyfflich

Osobistości

• Gisbert Schairt (1380–1452), budowniczy
• Johann von Vlatten (1498–1562), humanista
• Diederich Pies (1590–ok. 1666), felczer
• Peter Heinrich Thielen (1839−1908), kompozytor
• Alphons J. van der Grinten (1852–1921), kartograf
• Jürgen Dahl (1929–2001), eseista i dziennikarz
• Hans van der Grinten (1929–2002), dyrektor lokalnego muzeum, pisarz i artysta
• Franz Joseph van der Grinten (ur. 1933), historyk sztuki, artysta
• Rolf Kramer (ur. 1938), dziennikarz sportowy
• Engelbert Lütke Daldrup (ur. 1956), urbanista i sekretarz krajowy
• Jean-Pierre Wils (ur. 1957), profesor religioznawstwa i filozof

Przypisy

Bibliografia

• Fahrplan 2015/2016 – VGN – Kreis kleve
• Oficjalna strona gminy Kranenburg
• Open Street Map
• Verkehrsverbund Rhein-Ruhr
• https://web.archive.org/web/20170302114003/http://www.niederrhein-nord.de/kranenburg/
• Robert Scholten, Cranenburg und sein Stift, Kleve 1902.
• Kirchbauverein Kranenburg (Hrsg.), Kranenburg. Ein altes Heiligtum des Niederrheins, Kranenburg 1950.
• Friedrich Gorissen, Kranenburg. Ein Heiligtum des Niederrheins, Kranenburg 1953.
• Verein für Heimatschutz (Hrsg.), Kranenburg. Ein Heimatbuch, Kranenburg 1984.
• Verein für Heimatschutz (Hrsg.), Geschichte im Turm. Katalog zur ortsgeschichtlichen Ausstellung im Mühlenturm Kranenburg, Kranenburg 2006.
• https://web.archive.org/web/20170302114003/http://www.niederrhein-nord.de/kranenburg/
• http://histrhen.landesgeschichte.eu/2016/02/die-herrschaft-kranenburg-im-14-jahrhundert/
• http://www.findcity.de/?m=gemeinde-kranenburg-buergerinfo-47559b