Krasiczyn
| Artykuł | 49°46′35″N 22°39′7″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°46'N, 22°40'E, 49°48'N, 22°40'E |
| - błąd | 2331 m |
| Odległość | 1598 m |
| wieś | |
 © Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2019) | 609[1] |
| Strefa numeracyjna | 16 |
| Kod pocztowy | 37-741[2] |
| Tablice rejestracyjne | RPR |
| SIMC | 0604784[3] |
Położenie na mapie gminy Krasiczyn _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Krasiczyn") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przemyskiego  | |
 49°46′35″N 22°39′07″E/49,776389 22,651944 | |
Krasiczyn – wieś (dawniej miasteczko) w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, siedziba gminy Krasiczyn[4][3], nad Sanem 10 km na zachód od Przemyśla, u podnóża Pogórza Przemyskiego.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Krasiczyn, następnie gminy Krasiczyn. W latach 1975–1998 wieś położona była w województwie przemyskim.
Była dawną rezydencją magnaterii polskiej.
Krasiczyn uzyskał lokację miejską około 1620 roku, zdegradowany przed 1919 rokiem[5].
Integralne części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0604790 | Browar | część wsi |
| 0604809 | Komara | część wsi |
| 0604815 | Rządcówka | część wsi |
| 0604821 | Zamek | część wsi |
Historia
W XV w. wioska nosiła nazwę Śliwnica. W 1525 r. właścicielem wsi został Jakub z Siecina, który istniejący dwór obronny zaczął przekształcać w zamek. W tym czasie zabudowania składały się z budynku bramnego, dworu i zabudowań gospodarczych. Całość otaczały wał i fosa.
Nazwisko Krasicki zostało przyjęte przez potomków Jakuba. Stryj biskupa przemyskiego Stanisława Jakub Siecieński zwany Trąbą osiedlił się w województwie ruskim, a następnie ożenił z Barbarą Orzechowską herbu Oksza, właścicielką Śliwnicy. Jego synowie zaczęli się pisać następnie Krasickimi z Siecina, od nazwy pobliskiej wsi Krasice.
W dalszym etapie zamek i pobliską wieś nazwano od nazwiska właściciela – Krasiczyn (ok. 1602), natomiast miano Śliwnicy zaczęła nosić oddzielna część wsi, obecnie sąsiednia wioska.
Założycielem miasteczka Krasiczyn, które powstawało w latach 1615-1620, był kasztelan przemyski Stanisław Krasicki, syn Jakuba.
Miasto wraz z dobrami Krasiczyn, leżące w ziemi przemyskiej należało do wojewody sandomierskiego i lubelskiego Jana Tarły od 1724 roku[6].
Zamek w Krasiczynie
Od końca XVI w. Stanisław Krasicki i kolejny właściciel, Marcin Krasicki, rozbudowali i przekształcili surową warowną siedzibę w obronny zespół pałacowy na planie prostokąta, otoczony murem obronnym z czterema narożnymi basztami. Wzdłuż muru, po wschodniej stronie, pobudowano nowe skrzydło mieszkalne.
Charakterystyczne dla zamku są 4 odmienne wieże narożne: Boska, Papieska, Królewska i Szlachecka. Miały one odzwierciedlać wieczny porządek oraz role Kościoła, króla, papieża i szlachty. Baszta Boska z kopułą na szczycie mieściła kaplicę. Basztę Papieską wieńczy attyka. Znajdowały się w niej pokoje gościnne przeznaczone dla wysokich dostojników kościelnych. W Baszcie Królewskiej mieściły się apartamenty królewskie. Baszta Szlachecka jest zwieńczona koroną.
W 1940 na terenie zamku filmowcy radzieccy kręcili antypolski film pt. „Wiatr ze Wschodu”, uzasadniający inwazję ZSRR na Polskę 17 września 1939.
Obecnie w zamku znajduje się hotel i restauracja. Niektóre części zamku są udostępnione do zwiedzania w grupach z przewodnikiem.
Na zamku w Krasiczynie urodził się arcybiskup krakowski, kardynał Adam Stefan Sapieha.
Pozostałe zabytki
- kościół parafialny św. Marcina z XVII w.;
- cmentarz żydowski.
Zasłużeni dla Krasiczyna
- Wojciech Mroczko – długoletni naczelnik gminy Krasiczyn.
- Stanisław Bartmiński – duchowny rzymskokatolicki, prałat, proboszcz parafii Krasiczyn w latach 1971-2005.
- Florian Zając – kapelan AK, działacz państwa podziemnego, więzień Wronek.
- Józef Zwoliński – długoletni naczelnik i wójt gminy Krasiczyn.
Komunikacja
Przez Krasiczyn przebiega droga krajowa nr 28 Zator – Wadowice – Nowy Sącz – Gorlice – Biecz – Jasło – Krosno – Sanok – Medyka.
Przypisy
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2019 str. 7 [dostęp 2022-01-22]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 613 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 42-43.
- ↑ Wiesław Bondyra, Dobra ziemskie Tarłów w Małopolsce w czasach saskich, w: Tarłowie. Z dziejów kulturalnych, gospodarczych i politycznych rodu, Janowiec 2009, s. 52.
Linki zewnętrzne
- Krasiczyn – Zespół Zamkowo-Parkowy
- Krasiczyn, miasteczko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 612.
- Archiwalne widoki miejscowości w bibliotece Polona
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 50.9 N
- S: 48.95 N
- W: 21.03 E
- E: 23.66 E
Flaga województwa podkarpackiego
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: Tomasz Zugaj, Licencja: CC BY-SA 4.0
jedna z baszt pałacu w Krasiczynie, woj. podkarpackie
.jpg)
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Krasiczyn, Zamek w Krasiczynie
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Krasicki Castle in Krasiczyn in Poland