Kreda (skała)

Kredowe klify w Dover

Kreda do pisania na tablicy

Kreda, kreda pisząca – skała osadowa, która powstała na dnie mórz i oceanów.

Opis

Jest odmianą wapieni dość czystych, niezawierających wielu domieszek. Jej podstawowym składnikiem jest kalcyt (CaCO₃). Zbudowana jest głównie z mikroskopowych skorupek kokolitów i otwornic oraz bardzo drobnoziarnistego mikrytu. Inne skamieniałości (np. igły gąbek, małże, belemnity) występują podrzędnie. Jest to skała miękka, niezbyt zwięzła, porowata, dzięki czemu ma mały ciężar właściwy i jest lekka. Dodaje się ją do białych farb, proszków i past do zębów.

Kreda ma zastosowanie w przemyśle ceramicznym, chemicznym, farmaceutycznym i kosmetycznym. Odmiany szczególnie bogate w kokolity zmieszane z gipsem służą do pisania na tablicy. W Polsce duże złoża kredy występują w okolicach Chełma, Zamościa i Siedlec. Odkrywkowe kopalnie kredy znajdują się w Mielniku^[1] i Starej Kornicy^[2].

Wyróżnia się również kredę jeziorną, która ma odmienną genezę i skład od kredy piszącej. Jest skałą wapienną pochodzenia chemicznego powstającą w jeziorach. Zbudowana jest z mikrytu wapiennego, wytrąconego z wody jeziornej. Często zawiera w swym składzie sporą ilość minerałów ilastych oraz szczątków roślinnych.

Zobacz też

• podziemia kredowe w Chełmie

Przypisy

Bibliografia

• Wacław Ryka, Anna Maliszewska, Słownik petrograficzny, Wydawnictwa Geologiczne, 1991