Krewetka północna

Krewetka północna
Pandalus borealis[1]
Krøyer, 1838
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

Bilateria

(bez rangi)pierwouste
Nadtyp

wylinkowce

Typ

stawonogi

Podtyp

skorupiaki

Gromada

pancerzowce

Podgromada

pancerzowce właściwe

Nadrząd

raki właściwe

Rząd

dziesięcionogi

Podrząd

Pleocyemata

Infrarząd

krewetki

Nadrodzina

Pandaloidea

Rodzina

Pandalidae

Rodzaj

Pandalus

Gatunek

krewetka północna

Krewetka północna, pandaletka północna[2] (Pandalus borealis) – gatunek morskiego skorupiaka z rzędu dziesięcionogów (Decapoda). Jest drugim, po garneli pospolitej (Crangon crangon), najważniejszym pod względem gospodarczym skorupiakiem północnego Atlantyku.

Żyje na głębokościach 20–1330 m p.p.m. w wodach o temperaturze w zakresie 2–14 °C, najczęściej nad mulistym dnem[3]. Występuje od Nowej Anglii i wschodnich wybrzeży Kanady, wody na południe i wschód od Grenlandii, wokół Islandii, Svalbard, Morze Północne do kanału La Manche. Jest spotykany także w Pacyfiku – od Japonii przez Morze Ochockie i Cieśninę Beringa do wybrzeży Ameryki Północnej. Forma pacyficzna jest czasami wyodrębniana jako podgatunek Pandalus borealis eous[4].

Charakterystyka

Ciało wydłużone, półprzezroczyste z zabarwieniem bladoróżowym. Samce osiągają do 12 cm, a samice do 16 cm długości (karapaks ok. 35 mm). Żyją 3–4 lat.

Połowy gospodarcze krewetek północnych rozpoczęli Norwegowie na początku XX w. Obecne obszary połowowe koncentrują się wokół Grenlandii, Islandii i wzdłuż wybrzeży Norwegii. W Wielkiej Brytanii podjęto próby hodowli tego gatunku. W 1999 odnotowano łączne połowy na poziomie 338 969 t, z czego najwięcej przypadło w udziale Kanadzie i Grenlandii[3].

Tkanki krewetki północnej zawierają enzym nazywany alkaliczną fosfatazą z krewetek (Shrimp Alkaline Phosphatase SAP, EF0511) wykorzystywany w biologii molekularnej.

Znaczenie w rybołówstwie i zarządzanie połowami

Połowy krewetki północnej i podobnych do niej gatunków krewetek zimnowodnych w północnym Atlantyku są jeszcze dosyć młodą gałęzią rybołówstwa. W przeciągu 30 lat rozwinęła się ona w niektórych krajach rybackich do równowartościowej rekompensaty za spadek połowów ryb, przede wszystkim dorsza: krewetki osiągają na rynkach ceny równe sumom płaconym za kupno wartościowych ryb[5].

Z rzędu 10 gatunków krewetek zimnowodnych poławianych komercyjnie na całym świecie (ok. 500 tys. t w okresie 2000-2006) krewetka północna jest głównym gatunkiem. Jej udział we wszystkich wyładowaniach wynosił 70%[6]. Największe połowy krewetek osiągają Kanada, Grenlandia, Norwegia i Islandia, a najwydajniejsze są wody przybrzeżne wschodniej Kanady i zachodniej Grenlandii[7]. Pomimo wzrastających połowów populacje w tej pierwszej i w większości innych akwenów odznaczają się stabilną albo nawet i rosnącą biomasą[8]. Jako gatunek żyjący krótko, krewetka ma duży potencjał rozrodczy. Dyskutowany jest też ścisły związek zmian ilościowych stad krewetek z negatywnymi zmianami liczebnymi populacji dorsza, którego krewetki są jednym z głównych źródeł pożywienia[9][10].

Kraje nadmorskie zarządzają połowami w swoich wodach przybrzeżnych (200 mil morskich). Za monitoring zasobów i wyznaczanie całkowitych dopuszczalnych połowów (TAC) na wodach międzynarodowych odpowiadają międzynarodowe organizacje: Międzynarodowa Rada Badań Morza (ICES) dla wschodniej części północnego Atlantyku i Organizacja Rybołówstwa Północno-Zachodniego Atlantyku (NAFO) dla zachodniej części tego oceanu. W wodach Unii Europejskiej połowy krewetek są regulowane w ramach wspólnej polityki rybołówstwa[11].

Problemem z jakim analitycy wielkości stad krewetek się borykają jest dokładna kalkulacja wielkości biomasy SSB krewetek. Tę szacuje się na podstawie analizy struktury wiekowej stada. W przypadku ryb wiek określa się na podstawie analizy warstw w otolicie. Ponieważ krewetki otolitów nie posiadają, szacowanie ich wieku jest bardziej skomplikowane i uzależnione od rozpoznania dojrzałości organów płciowych albo stosunku rozmiarów ciała[12][13].

Przypisy

  1. ↑ Pandalus borealis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ Pandaletka północna. WIEM, darmowa encyklopedia. [dostęp 2017-08-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-23)].
  3. ↑ a b Species Fact Sheets – Pandalus borealis (Krøyer, 1838). FAO. [dostęp 2017-08-22]. (ang.).
  4. ↑ ITIS nie potwierdza zasadności wydzielania odrębnego podgatunku – za: Squires, H. J., 1992, Recognition of Pandalus eous Makarov, 1935, as a Pacific species not a variety of the Atlantic Pandalus borealis Krøyer, 1838 (Decapoda, Caridea), Crustaceana, vol. 63, pt. 3, p. 257-262.
  5. ↑ Raport niemieckiego instytutu rybołówstwa morskiego. bfa-fish.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-28)]. (de).
  6. ↑ Krewetki na zimno. „Wiedza i Życie”, s. 10, 2009-06. Elżbieta Wieteska. Prószyński Media. ISSN 0137-8929. (pol.). 
  7. ↑ Informacja o połowach krewetki wydana przez brytyjską organizację wspierającą zrównoważone rybołówstwo i potrawy rybne „Seafish”. [dostęp 2007-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-24)]. (ang.).
  8. ↑ Zobacz np. Raport NAFO o stanie populacji w wodach między Kanadą a Grenlandią. [dostęp 2007-07-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)]. (ang.).
  9. ↑ Praca o związku dorsz-krewetka. myweb.dal.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-04-18)]. (en).
  10. ↑ Praca o związku krewetka, temperatury wody i ryby drapieżne w wodach Grenlandii (en).
  11. ↑ Wyznaczanie TACs, także dla krewetek, przez Komisję Europejską na rok 2006, s. 7 (pl).
  12. ↑ Abstrakt pracy o wzroście krewetki w zależności od różnych czynników (en).
  13. ↑ abstrakt artykułu o nowej metodzie monitorowania wieku (en).

Media użyte na tej stronie

Woda-6 ubt.jpeg
Autor: © 2004 by Tomasz Sienicki [user: tsca, mail: tomasz.sienicki at gmail.com], Licencja: CC BY 2.5
Krewetka północna