Kriolit
![]() Kriolit | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Inne nazwy | Kryolit |
---|---|
Skład chemiczny | fluoroglinian sodu (Na3[AlF6]) |
Twardość w skali Mohsa | 2,5–3 |
Przełam | nierówny |
Łupliwość | brak |
Układ krystalograficzny | jednoskośny |
Gęstość minerału | 2,95 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa | biała, szara, brązowa, czarna, czerwona |
Rysa | biała |
Połysk | szklisty |
Kriolit, kryolit – rzadki minerał z gromady halogenków. Nazwa pochodzi od gr. kryos = lód i lithos = skała, co oznacza kamień lodowy.
Właściwości
Biały, podobny z wyglądu do lodu. Jest kruchy, przezroczysty. Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju sześciennym. Odznacza się dobrą, zbliżoną do kostkowej podzielnością. Występuje w skupieniach zbitych i drobnoziarnistych. Odłupki zanurzone w wodzie stają się niewidoczne.
Występowanie
Kriolit występuje głównie w pegmatytach kwarcowo-skaleniowych. Często towarzyszą mu syderyt i piryt. Jest bardzo niewiele złóż nadających się do eksploatacji.
Miejsca występowania:
- Największe, obecnie już wyczerpane, znajdowało się w Ivigtut nad Arsukfjordem w zachodniej Grenlandii. Kriolit występował razem z syderytem, kwarcem, fluorytem, i topazem.
- Rosja – Ural k. Miassa (występuje w towarzystwie topazu, fluorytu, i fenakitu)
- Nigeria – Kaffo (razem z granitem, topazem, pirochlorem, astrofyllitem).
- Hiszpania
- USA – Kolorado
Zastosowanie
- Stanowi poszukiwany kamień kolekcjonerski
- Stosowany głównie jako topnik obniżający temperaturę w procesie produkcji elektrolitycznej aluminium. Ze względu na duże zapotrzebowanie i rzadkość występowania, obecnie stosuje się związek syntetyczny. Historycznie używany był też do produkcji sody oraz wodorotlenku glinu przy wykorzystaniu reakcji[1]:
- Na3[AlF6] + 3CaO → 3CaF2 + Al(ONa)3
- 2Al(ONa)3 + 3CO2 + 3H2O → 3Na2CO3 + 2Al(OH)3
- Jako środek mącący w produkcji mlecznego szkła i emalii.
- Używany przy produkcji środków ochrony roślin.
Przypisy
- ↑ Stanisław Tołłoczko, Wiktor Kemula: Chemia nieorganiczna z zasadami chemii ogólnej. Warszawa: PWN, 1964, s. 459.
Linki zewnętrzne
- Cryolite (ang.). WebMineral.
Media użyte na tej stronie
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cryolite – topotype -Former collection of the Faculty of Pharmacy of Paris
- Locality: Ivigtut Cryolite deposit, Ivittuut (Ivigtut), Arsuk Firth, Arsuk, Kitaa (West Greenland) Province, Greenland
- Size: 8.8 x 6.7 x 5 cm