Kristaq Rama

Kristaq Rama
Data i miejsce urodzenia

31 lipca 1932
Durrës, Królestwo Albanii

Data i miejsce śmierci

11 kwietnia 1998
Tirana, Albania

Zawód, zajęcie

rzeźbiarz

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Petersburgu

Faksymile

Kristaq Rama (ur. 31 lipca 1932 w Durrësie, zm. 11 kwietnia 1998 w Tiranie[1]) – albański rzeźbiarz, ojciec Ediego Ramy, deputowany do Zgromadzenia Ludowego 7. (1970–1974), 8. (1974-1978), 9. (1978-1982), 10. (1982-1987) i 11. (1987-1990) kadencji[2].

Życiorys

Był synem Vlasha Ramy i Veroniki z d. Kolombi (siostry Zefa Kolombiego). W 1943 przeniósł się wraz z rodziną do Tirany, gdzie uczył się w gimnazjum[1]. Ukończył szkołę artystyczną Jordan Misja w Tiranie, w której uczył się rzeźby pod kierunkiem Odhise Paskaliego i Nexhmedina Zajmiego[1]. Współpracował z Janaqem Paço przy realizacji pomnika Skanderbega w Kruji[1]. W 1951 wyjechał na studia do ZSRR. W roku 1960 obronił dyplom Akademii Sztuk Pięknych w Leningradzie[1]. W 1960 powrócił do Albanii i podjął pracę urzędnika w ministerstwie kultury, a także wykładowcy rzeźby w Instytucie Sztuk Pięknych w Tiranie. W latach 1962–1966 był dyrektorem Galerii Sztuki w Tiranie[1].

Jako jeden z najbardziej zasłużonych rzeźbiarzy albańskich mieszkał wraz z rodziną w dzielnicy przeznaczonej dla komunistycznej elity w Tiranie (tzw. Blloku). Zmarł w kwietniu 1998 w Tiranie. W 2009 został oskarżony przez grupę działaczy Demokratycznej Partii Albanii o współudział w wydaniu wyroku na poetę Havziego Nelę w 1988[3]. Rama, jako członek Prezydium parlamentu Albanii podpisał wniosek o wydanie wyroku śmierci na Nelę.

Twórczość

Pomnik Niepodległości we Wlorze
Pomnik Matki Albanii w Tiranie

Dorobek artystyczny Kristaqa Ramy obejmuje ponad 200 prac, w większości popiersia znanych postaci z historii Albanii (Shote Galica, Avni Rustemi, Kostandin Kristoforidhi), a także rzeźby monumentalne i akty kobiece[1]. Do najbardziej znanych rzeźb w dorobku artysty należy pomnik Matki Albanii, wykonany w 1971 wspólnie z Mumtazem Dhramim i Shabanem Haderim, Pomnik Niepodległości we Wlorze, a także pomnik Mujo Ulqinaku znajdujący się w Durrësie. W 1988 wspólnie z Thomą Dhamo zrealizował pomnik Envera Hodży, który stanął w Tiranie[1]. Największą kolekcją prac Ramy dysponuje Narodowa Galeria Sztuki w Tiranie (31 rzeźb)[4]. Imię Ramy nosi jedna ze szkół w Tiranie.

Był żonaty (żona Aneta z d. Koleka), miał dwóch synów (Olsi i Edi).

Przypisy

  1. a b c d e f g h Kristaq Rama (Durrës 31.07.1932 - Tiranë 11.04.1998). floripress.blogspot.com. [dostęp 2020-07-27]. (alb.).
  2. Ligjvenesit Shqiptare = 2020-07-27, parlament.al, 2016 (alb.).
  3. Kristaq Rama firmosi vendimin me vdekje ne litar per Havzi Nelen. gazeta55.al. [dostęp 2020-07-27]. (alb.).
  4. Kristaq Rama, Galeria Kombetare [dostęp 2021-10-26] (alb.).

Bibliografia

  • Suzana Varvarica: Kristaq Rama: Monografi. Tirana: Zenit, 2004. ISBN 978-99927-948-3-8.

Media użyte na tej stronie

Kristaq Rama (nënshkrim).svg
Digital recreation of Kristaq Rama's signature
Mother Albania Tirana 2.JPG
Mother Albania. The partisan monument and graveyard on the outskirts of Tirana, Albania.
Monumenti Pavarësia 2.jpg
Autor: Arianit, Licencja: CC BY-SA 4.0
Monument of Independence of Albania, Vlora