Krogulec krótkonogi

Krogulec krótkonogi
Accipiter brevipes[1]
(Severtzov, 1850)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

jastrzębie

Plemię

Accipitrini

Rodzaj

Accipiter

Gatunek

krogulec krótkonogi

Synonimy
  • Astur brevipes Severtzov, 1850[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

     obszary lęgowe

     przeloty

     zimowiska

Krogulec krótkonogi[4] (Accipiter brevipes) – gatunek średniej wielkości ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Zamieszkuje wschodnią i południowo-wschodnią Europę oraz zachodnią Azję, zimuje we wschodniej części Afryki Subsaharyjskiej. Do Polski zalatuje wyjątkowo, obserwowany trzykrotnie (1989, 1993, 2010)[5].

Systematyka

Jest to gatunek monotypowy[2][6][7]. Blisko spokrewniony z krogulcem małym (A. badius) i nikobarskim (A. butleri), bywał uznawany za podgatunek tego pierwszego[2][7].

Morfologia

Wygląd
Podobny do krogulca. W locie odróżniają go wąskie końce skrzydeł. Na ogonie widać 5 do 6 cienkich pręg, podczas gdy krogulec ma ich 4 do 5. U dorosłych dwie środkowe sterówki jednobarwne. Samiec ma wierzch niebieskoszary, spód jasny z bladymi rdzawoczerwonymi prążkami. Samica ma wierzch brązowawy, a spód z wyraźnymi rdzawoczerwonymi prążkami. Młode ptaki można poznać po ciemnobrunatnych plamach w kształcie kropel na białym spodzie ciała.
Wymiary średnie[8]
długość ciała 30–37 cm
rozpiętość skrzydeł 64–74 cm
masa ciała: samce 140–275 g, samice 183–290 g

Ekologia

Biotop
Doliny rzeczne z lasami liściastymi.
Gniazdo
Platforma ułożona z drobnych gałązek, na drzewie.
Jajo z kolekcji muzealnej
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając 3 do 5 jaj w maju lub czerwcu.
Wysiadywanie
Jaja wysiadywane są przez okres 30–35 dni.
Pożywienie
Duże owady i drobne kręgowce takie jak jaszczurki czy ptaki[8].

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje krogulca krótkonogiego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji szacuje się na 10–20 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny[3].

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. Accipiter brevipes, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c Levant Sparrowhawk (Accipiter brevipes). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
  3. a b Accipiter brevipes, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-23].
  5. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 27. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2010. „Ornis Polonica”. 52, s. 117–149, 2011. 
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-10-23]. (ang.).
  7. a b Species account: Levant Sparrowhawk Accipiter brevipes. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-10-24]. (ang.).
  8. a b Orta, J. & Marks, J.S.: Levant Sparrowhawk (Accipiter brevipes). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2014. [dostęp 2015-10-24]. (ang.).
  9. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Accipiter brevipes 1.jpg
Autor: Lajos.rozsa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Levant Sparrowhawk, male.
Accipiter brevipes MHNT.ZOO.2010.11.94.2.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 4.0
Eggs of Levant sparrowhawk collection of Jacques Perrin de Brichambaut.
AccipiterBrevipesIUCNver2018 2.png
Autor: SanoAK: Alexander Kürthy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Map of Levant Sparrowhawk Accipiter brevipes according to IUCN version 2018.2 ,
Legend: extant, breeding (#0ed145), extant, passage (#00FFFF), extant, non-breeding (#007FFF)