Krowianka

Karykatura Jamesa Gillraya dotycząca szczepienia wirusem krowianki. U osób przyjmujących szczepionkę powstają „krowie przydatki” na ciele.

Krowianka (łac. variola vaccinia) – wirusowa choroba zakaźna występująca u bydła domowego i świń wywoływana przez wirusa krowianki (VACV, poxvirus officinale, występuje endemicznie w Eurazji[1]), wirusa ospy krów (CPXV[2], poxvirus bovis)[3] lub wirusa ospy kotów (u ludzi), należące do rodziny Orthopoxvirus[4][5]. Wirus krowianki o niewyjaśnionym pochodzeniu używany był do szczepień przeciwko ospie prawdziwej. Pierwszego szczepienia dokonał angielski lekarz – Edward Jenner, który użył wirusa ospy krów.

Objawy

Okres inkubacji u krów wynosi od 4 do 8 dni, natomiast u świń 2 dni[3].

  • Bydło domowe – objawy są podobne do objawów ospy krów. Dotyczą one głównie wymienia i mają postać zmian skórnych. Choroba trwa od 4 do 6 tygodni. Kończy się wyzdrowieniem.
  • Świnie – u świń, zwłaszcza zaś u prosiąt występują zmiany na skórze.

Zachorowania u ludzi (zoonoza)

Inne zakażenia wywołane przez wirus z rodzaju Orthopoxvirus
Variola vaccinia
ilustracja
ICD-10

B08.0

Człowiek choruje rzadko, dotychczas opisano około 150 zachorowań[4]. Z opisanej serii przypadków zarażeń ludzi od szczurów i choroby u dziewczynki z Finlandii wysuwają się następujące objawy infekcji[5][6]:

Powyższe objawy mogą być nieobecne lub nieznacznie wyrażone u osób szczepionych uprzednio wirusem krowianki[5]. Rokowanie jest bardzo dobre, dotychczas opisano jedynie dwa przypadki śmierci u osób z upośledzonym układem odpornościowym[4][7].

Rozpoznawanie

Charakterystyczny przebieg choroby jest wystarczający do rozpoznania. Dodatkową informacją pomagającą zdiagnozować chorobę jest wystąpienie zachorowań w gospodarstwach, w których obsługa była szczepiona na ospę.

Leczenie

Leczenie objawowe.

Przypisy

  1. ↑ Dina Alzhanova, Klaus Früh, Modulation of the host immune response by cowpox virus, „Microbes and infection / Institut Pasteur”, 12 (12–13), 2010, s. 900–909, DOI: 10.1016/j.micinf.2010.07.007, ISSN 1286-4579, PMID: 20673807, PMCID: PMC3500136 [dostęp 2017-08-06].
  2. ↑ Donata Hoffmann i inni, Out of the Reservoir: Phenotypic and Genotypic Characterization of a Novel Cowpox Virus Isolated from a Common Vole, „Journal of Virology”, 89 (21), 2015, s. 10959–10969, DOI: 10.1128/JVI.01195-15, ISSN 0022-538X, PMID: 26311891, PMCID: PMC4621121 [dostęp 2017-08-06].
  3. ↑ a b Czesław Kaszubkiewicz, Patomorfologia chorób zakaźnych zwierząt, Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu, 2002, 12-13, s. 14-15, ISBN 83-87866-59-8.
  4. ↑ a b c d Krowianka u ludzi w bazie eMedicine, 1 sierpnia 2017 [dostęp 2017-08-06].
  5. ↑ a b c Hartmut Campe i inni, Cowpox Virus Transmission from Pet Rats to Humans, Germany, „Emerging Infectious Diseases”, 15 (5), 2009, s. 777–780, DOI: 10.3201/eid1505.090159, ISSN 1080-6040, PMID: 19402967, PMCID: PMC2687013 [dostęp 2017-08-06].
  6. ↑ Paula M. Pelkonen i inni, Cowpox with Severe Generalized Eruption, Finland, „Emerging Infectious Diseases”, 9 (11), 2003, s. 1458–1461, DOI: 10.3201/eid0911.020814, ISSN 1080-6040, PMID: 14718092, PMCID: PMC3035531 [dostęp 2017-08-06].
  7. ↑ D. Baxby, M. Bennett, B. Getty, Human cowpox 1969-93: a review based on 54 cases, „The British Journal of Dermatology”, 131 (5), 1994, s. 598–607, ISSN 0007-0963, PMID: 7999588 [dostęp 2017-09-19].

Bibliografia

  • Wachnik, Z., Zarys chorób zakaźnych zwierząt, Warszawa: PWN, 1983 str. 244-245

Media użyte na tej stronie

Cowpox virus.jpg
Autor: Dr Graham Beards, Licencja: CC BY-SA 4.0
Electron micrograph of three cowpox virus particles
The cow pock.jpg
The Cow-Pock—or—the Wonderful Effects of the New Inoculation!—vide. the Publications of ye Anti-Vaccine Society

Print (color engraving) published June 12, 1802 by H. Humphrey, St. James's Street.

In this cartoon, the British satirist James Gillray caricatured a scene at the Smallpox and Inoculation Hospital at St. Pancras, showing cowpox vaccine being administered to frightened young women, and cows emerging from different parts of people's bodies. The cartoon was inspired by the controversy over inoculating against the dreaded disease, smallpox. Opponents of vaccination had depicted cases of vaccinees developing bovine features and this is picked up and exaggerated by Gillray. Although the central figure is often assumed to be Edward Jenner circumstantial evidence suggests this may not be so. Although the director of the Smallpox Hospital William Woodville had originally supported Jenner, he and his colleague George Pearson, were in dispute with Jenner by the time the caricature was published. It is unlikely they would have met Jenner and it has been suggested that the central figure represents Pearson. Gillray often included clues to identify individuals who were not easily recognizable, but the only clue here is the badge on the arm of the boy which identifies his connection with Woodville's hospital. The boy holds a container labeled "VACCINE POCK hot from ye COW" and papers in the boy's pocket are labeled "Benefits of the Vaccine". The tub on the desk is labeled "OPENING MIXTURE". A bottle next to the tub is labeled "VOMIT". The painting on the wall depicts worshippers of the Golden Calf.