Krowiarki (województwo śląskie)

Artykuł

50°8′29″N 18°5′3″E

- błąd

39 m

WD

50°8'16.8"N, 18°4'0.1"E, 50°8'26.45"N, 18°5'5.14"E

- błąd

14 m

Odległość

1375 m

Krowiarki
wieś

Pałac w Krowiarkach
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

raciborski

Gmina

Pietrowice Wielkie

Liczba ludności (2008)

974

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

47-494[1]

Tablice rejestracyjne

SRC

SIMC

0218905

Położenie na mapie gminy Pietrowice Wielkie
Mapa konturowa gminy Pietrowice Wielkie, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Krowiarki”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Krowiarki”
Położenie na mapie powiatu raciborskiego
Mapa konturowa powiatu raciborskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Krowiarki”
Ziemia50°08′29″N 18°05′03″E/50,141389 18,084167

Krowiarki (niem. Polnisch Krawarn, 1914-1945 Preußisch Krawarn[2], od 1945 do 1947 Krawarz Polski[3]) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Pietrowice Wielkie.

W latach 1945-1954 siedziba gminy Krowiarki. W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Krowiarki, po przeniesieniu siedziby gromady, w gromadzie Maków. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie katowickim.

Części wsi

Integralne części wsi Krowiarki[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0218911Zagumnieczęść wsi

Historia

Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w łacińskim dokumencie z 1223 roku gdzie zanotowana została w zlatynizowanej, staropolskiej formie „Caravar”[6] oraz Karawar[7]. W łacińskim dokumencie z 1228 roku wydanym przez Kazimierza I opolskiego zanotowana została w formie Kravar[8] w szeregu miejscowości założonych na prawie polskim iure polonico[9]. Nazwa ta wykazywała jednak typowo czeską formę grupy TraT / TlaT, a nie polskiej TroT / Tlot (porównaj polskie krowa vs czeskie krava)[10].

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod zniekształconą, polską nazwą Polsky Kraworsz oraz zgermanizowaną Polnisch Krawarn[11] Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje miejscowość w języku niemieckim Polnisch Krawarn oraz polskim Polski Krawarz[12]. Do roku 1914 wieś nosiła niemiecką nazwę Polnisch Krawarn[6] zanim nie zmieniono jej na nową Preußisch Krawarn.

Zabytki

  • Pałac – obiekt wzniesiony w 1678 r., przebudowany w 1748 r., 1826 r., w latach 1852-1887 oraz 1896 r. Pałac na rzucie zbliżonym do prostokąta, niejednorodny stylowo. W nieregularnej bryle wyróżnione dwa segmenty. Segment południowy, dwukondygnacyjny, przekryty wysokim dachem mansardowym z lukarnami. Wieża zwieńczona hełmem, akcentowana ryzalitem z wejściem głównym. W narożniku południowo-wschodnim wieża czworoboczna, czterokondygnacyjna, kryta dachem namiotowym. Elewacje tynkowane, w narożnikach zbrojone. Segment północny trzykondygnacyjny, przekryty dachem płaskim ze świetlikiem. Elewacje z cegły klinkierowej z ryzalitami, zdobione detalami kamieniarskimi. W narożniku północno-wschodnim wieża czworoboczna, czterokondygnacyjna, kryta dachem namiotowym. W sąsiedztwie zabytkowy park pałacowy z XVII w., przeprojektowany w latach 1852-1877 o powierzchni 17,5 ha.

Transport

Przez wieś przechodzi droga wojewódzka nr 417

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 630 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
  3. Krawarz Polski w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich Tom VIII, s. 599.
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. a b Colmar Grünhagen 1866 ↓, s. 120.
  7. Colmar Grünhagen 1866 ↓, s. 121.
  8. Colmar Grünhagen 1866 ↓, s. 145.
  9. Colmar Grünhagen 1857 ↓, s. 4.
  10. Jarosław Malicki. Zapisy toponimicznych poloników i bohemików wobec zagadnienia powstania i rozwoju polsko-czeskiej granicy językowej w średniowieczu. „Onomastica Slavogermanica”. XXXI, s. 64, 2019. Wrocław. DOI: 0.19195/0474-1471.31.3. 
  11. Johann Knie 1830 ↓, s. 584.
  12. Felix Triest 1865 ↓, s. 676.
  13. Parafia Narodzenia NMP w Krowiarkach. Nasza Wiara. [dostęp 2013-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)]. (pol.).
  14. Parafia pw. Narodzenia NMP w Krowiarkach. nowiny.pl, 2012-03-13. [dostęp 2013-12-04]. (pol.).

Bibliografia

  • Colmar Grünhagen: Regesten zur Schleisischen Geschichte. Erster Band. Urkunden des klosters Czarowanz. Breslau: Josef Max & COMP., 1857.
  • Colmar Grünhagen: Regesten zur Schleisischen Geschichte. Breslau: Josef Max & COMP., 1866.
  • Felix Triest: Topographisches handbuch von Oberschliesen. Breslau: Verlag von Wilh. Gottl. Korn, 1865.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Racibórz County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Racibórz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.28 N
  • S: 49.90 N
  • W: 18.03 E
  • E: 18.51 E
POL gmina Pietrowice Wielkie COA.svg
herb gminy Pietrowice Wielkie