Kruk srokaty

Kruk srokaty
Corvus albus[1]
Statius Muller, 1776
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

krukowate

Rodzaj

Corvus

Gatunek

kruk srokaty

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Kruk srokaty[3] (Corvus albus) – gatunek ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae). Szeroko rozpowszechniony w Afryce.

Uważa się go za małego kruka wielkości wrony, zwłaszcza ze względu na krzyżówki z krukiem somalijskim na obszarach, gdzie oba gatunki współwystępują, Półwysep Somalijski zwany Rogiem Afryki. Pomimo że jego zachowanie jest bardziej typowe dla euroazjatyckiego czarnowrona, kruk srokaty może stanowić współczesne połączenie (razem z krukiem somalijskim) pomiędzy euroazjatyckimi wronami a krukiem (Corvus corax).

Charakterystyka

Zbliżenie na kruka srokatego

Ma zbliżoną wielkość do euroazjatyckiego czarnowrona lub jest nieco większy (długość ciała 46–50 cm), jednak ma proporcjonalnie większy dziób, trochę dłuższy ogon i skrzydła oraz dłuższe nogi. Jak sugeruje nazwa gatunku, posiada błyszcząco czarną głowę i szyję z dużymi wstawkami z białych piór od barków po dolne partie piersi. Ogon, dziób i skrzydła są również czarnej barwy. Oczy mają ciemnobrązową tęczówkę. Białe upierzenie osobników młodocianych jest zwykle przemieszane z czernią. Z wyglądu przypomina kruka wielkodziobego i grubodziobego, ale w porównaniu z nimi zaznacza się mniejszy dziób[4].

Wydaje odgłosy przypominające szorstkie ar-ar-ar-ar lub karh-karh-karh[5].

Systematyka

Pierwszy raz kruka srokatego opisał Statius Müller w 1776 roku. Łacińska nazwa gatunkowa albus odnosi się do widocznej w ubarwieniu ptaka bieli. Nie wyróżnia się podgatunków[6][7].

Występowanie

To najbardziej rozpowszechniony przedstawiciel rodzaju Corvus w Afryce. Występuje od subsaharyjskiej części Czarnego Kontynentu, szczególnie w Senegalu, Sudanie, Somalii i Erytrei, aż po Przylądek Dobrej Nadziei i Madagaskar, wyspy Komory, Aldabrę, Zanzibar, Pembę w Tanzanii i wulkaniczną wyspę Bioko.

Zasiedla głównie otwarte obszary z pobliskimi wioskami i miastami. Unika równikowych lasów deszczowych. Rzadko widuje się go z dala od ludzkich siedzib, choć nie jest tak przywiązany do miejskiego trybu życia jak azjatycka wrona orientalna (Corvus splendens). Można go zatem spotkać na wyludnionych terenach Erytrei[4].

Zachowanie

Większość pokarmu kruki srokate znajdują żerując na ziemi

Zwykle napotyka się kruki srokate żyjące w parach lub małych grupach, chociaż obfitujące w pokarm miejsca mogą przyciągnąć dużą liczbę tych ptaków. Gatunek ten zachowuje się w podobny sposób, jak wrona siwa i czarnowron[8]. W Dakarze zaobserwowano kruki gromadnie przelatujące w towarzystwie rybołowów i gadożerów, ale unikające kani czarnej.

Pożywienie

Większa część pokarmu zbierana jest z ziemi, jak owady lub inne małe bezkręgowce, gady, ssaki, młode ptaki i jaja, ziarna zbóż, orzechy ziemne, padlina, pozostawione przez człowieka resztki jedzenia lub owoce[9]. Zanotowano zabicie i zjedzenie siedzącego na gałęzi nietoperza owocożernego. Często spotkać go można (nawet w dużych ilościach), jak wygrzebuje pozostałości w okolicach rzeźni.

Okres lęgowy

Gniazdo znajduje się przeważnie na wysokim, izolowanym drzewie, choć czasami wykorzystuje mniejsze okazy (zależy to od zasobności terenu w tego typu zadrzewienia). Może też wykorzystywać słupy telefoniczne. Oboje płcie uczestniczą w budowie gniazda. Lęg składa się z 3–6 jaj, które samica składa od września do listopada (w zależności od szerokości geograficznej). Jaja są blado zielono nakrapiane ze zmienną ilością brązowego odcienia. Gdy samica schodzi z gniazda, zakrywa je dostępnym materiałem. Wysiadywanie trwa 18–19 dni, a młode są w pełni opierzone po 45 dniach od wyklucia. Obie płcie wychowują młode[8].

Corvus albus
Clamator glandarius + Corvus albus

Status

IUCN uznaje kruka srokatego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity, a lokalnie bardzo liczny, choć ściśle związany z siedzibami ludzkimi. Trend liczebności populacji oceniany jest jako stabilny[2].

Przypisy

  1. Corvus albus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Corvus albus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 - krukowate - Crows and Jays (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-12].
  4. a b Goodwin 1983 ↓, s. 132.
  5. Goodwin 1983 ↓, s. 134.
  6. Pied Crow (Corvus albus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).
  7. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Crows, mudnesters, birds-of-paradise. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-12]. (ang.).
  8. a b Goodwin 1983 ↓, s. 133.
  9. Goodwin 1983 ↓, s. 132–133.

Bibliografia

  • D. Goodwin: Crows of the World. Queensland University Press, 1983. ISBN 0-7022-1015-3.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Pied Crow (Corvus albus) RWD.jpg
Autor: Dick Daniels (http://theworldbirds.org/), Licencja: CC BY-SA 3.0
Pied Crow (Corvus albus) in Tanzania
Clamator glandarius MHNT.ZOO.2010.11.152.15.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 4.0
Egg of great spotted cuckoo in a clutch of pied crow ; collection of Jacques Perrin de Brichambaut.
Corvus albus MHNT.ZOO.2010.11.170.5.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 4.0
Egg of pied crow ; collection of Jacques Perrin de Brichambaut.
Pied Crow (Corvus albus) closeup from front.jpg
Autor: Lip Kee Yap from Singapore, Republic of Singapore, Licencja: CC BY-SA 2.0
Pied Crow (Corvus albus). Nakuru, Kenya, 31 August 2008
Pied Crow.jpg
Autor: Thomas Schoch, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pied Crow (Corvus albus), Etosha National Park, Namibia