Krwiściąg
| ||
 Krwiściąg lekarski | ||
| Systematyka[1][2] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Podkrólestwo | rośliny zielone | |
| Nadgromada | rośliny telomowe | |
| Gromada | rośliny naczyniowe | |
| Podgromada | rośliny nasienne | |
| Nadklasa | okrytonasienne | |
| Klasa | Magnoliopsida | |
| Nadrząd | różopodobne | |
| Rząd | różowce | |
| Rodzina | różowate | |
| Rodzaj | krwiściąg | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Sanguisorba L. Sp. Pl. 116. 1753 | ||
| Typ nomenklatoryczny | ||
Krwiściąg (Sanguisorba L.) – rodzaj bylin lub półkrzewów z rodziny różowatych. Liczy co najmniej kilkanaście gatunków, rosnących w umiarkowanych strefach Eurazji i Ameryki Północnej. W Polsce jako rodzime wymieniane są trzy gatunki: krwiściąg lekarski (S. officinalis), mniejszy (S. minor) i średni (S. muricata)[4]. Rośliny z tego rodzaju rosną na łąkach i murawach. Niektóre uprawiane są jako ozdobne z powodu efektownych kwiatostanów i ulistnienia[5]. W Polsce w uprawie spotykane są: krwiściąg alpejski (S. alpina), delikatny (S. tenuifolia), kanadyjski (S. canadensis) i sitkajski (S. sitchensis)[6].
Morfologia
- Pokrój
- Zarówno okazałe byliny osiągające do 2 m wysokości, jak i niskie, tworzące gęste kobierce[5].
- Liście
- Nieparzysto-pierzaste, zwykle regularnie podzielone na liczne, ząbkowane listki[5].
- Kwiaty
- Liczne, drobne, zebrane w szczytowe, gęste, główkowate lub kłosowate kwiatostany, barwy zielonej, czerwonej, różowej do białej. Pozbawione są kieliszka i korony. Działki kielicha są cztery. Pręciki występują w liczbie 4 lub są liczne, czasem długie i okazałe. Zalążnia dolna powstaje z 1 lub 2 owocolistków i zwieńczona jest piórkowatym znamieniem[5].
- Owoce
- Jednonasienne niełupki zamknięte w twardniejącym hypancjum.
Systematyka
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)
Rodzaj należący do podplemienia Sanguisorbinae, plemienia Sanguisorbeae, podrodziny Rosoideae, rodziny różowatych (Rosaceae Juss.), rzędu różowców, kladu różowych w obrębie okrytonasiennych[7][2].
- Pozycja systematyczna według systemu Reveala (1993-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Rosanae Takht., rząd różowce (Rosales Perleb), podrząd Rosineae Erchb., rodzina różowate (Rosaceae Juss.), podrodzina Sanguisorboideae (Juss. ex DC.) Sweet, plemię Sanguisorbeae Juss. ex DC., podplemię Sanguisorbinae Torr. & A. Gray, rodzaj krwiściąg (Sanguisorba L.)[8].
- Wykaz gatunków[9]
- Sanguisorba albanica Andr s. & J v.
- Sanguisorba albiflora (Makino) Makino
- Sanguisorba alpina Bunge – krwiściąg alpejski
- Sanguisorba ancistroides (Desf.) Ces.
- Sanguisorba annua (Nutt. ex Hook.) Torr. & A.Gray
- Sanguisorba applanata T.T.Yu & C.L.Li
- Sanguisorba azovtsevii Krasnob. & Pshenich.
- Sanguisorba canadensis L. – krwiściąg kanadyjski
- Sanguisorba cretica Hayek
- Sanguisorba diandra (Hook.f.) Nordborg
- Sanguisorba dodecandra Moretti
- Sanguisorba filiformis (Hook.f.) Hand.-Mazz.
- Sanguisorba hakusanensis Makino
- Sanguisorba hybrida (L.) Font Quer
- Sanguisorba japonensis (Makino) Kud
- Sanguisorba × kishinamii Honda
- Sanguisorba lateriflora (Coss.) A.Braun & C.D.Bouch‚
- Sanguisorba minor Scop. – krwiściąg mniejszy
- Sanguisorba obtusa Maxim.
- Sanguisorba occidentalis Nutt. ex Torr. & A.Gray
- Sanguisorba officinalis L. – krwiściąg lekarski
- Sanguisorba × poroshirensis S.Watan.
- Sanguisorba riparia Juz.
- Sanguisorba rupicola (Boiss. & Reut.) A.Braun & C.D.Bouch‚
- Sanguisorba × tenuifolia Fisch. ex Link – krwiściąg delikatny
- Sanguisorba verrucosa (Link ex G.Don) Ces.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-23] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-05].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ a b c d Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2011, s. 142. ISBN 0-333-74890-5.
- ↑ Ludmiła (red.) Karpowiczowa: Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973.
- ↑ D. Potter i inni, Phylogeny and classification of Rosaceae, „Plant Systematics and Evolution”, 266, 2007, s. 5–43, DOI: 10.1007/s00606-007-0539-9.
- ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Sanguisorba (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-03-05].
- ↑ Taksony zweryfikowane i zaakceptowane według The Plant List. Sanguisorba. W: The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2014-07-07].
Media użyte na tej stronie
Autor: Fornax, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sanguisorba minor (Unterfranken, Germany)