Krystyna Budnicka

Krystyna Budnicka
Ilustracja
Krystyna Budnicka (2019)
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1932
Warszawa

Alma Mater

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Krystyna Budnicka (ur. jako Hena Kuczer[1] 8 maja 1932 w Warszawie[2]) – polska działaczka społeczna pochodzenia żydowskiego, członkini Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu, honorowa obywatelka miasta stołecznego Warszawy

Życiorys

Urodziła się w Warszawie, w religijnej rodzinie żydowskiej[2]. Była ósmym, najmłodszym, dzieckiem z rodzeństwa (do wybuchu II wojny światowej sześcioro z jej rodzeństwa osiągnęło pełnoletniość). Jej ojciec Józef-Lejzor Kuczer prowadził rodzinny warsztat stolarski[2]. Do wybuchu II wojny światowej ukończyła pierwszą klasę szkoły powszechnej przy ul. Barokowej 7[2].

Do utworzenia getta warszawskiego (1940) mieszkała przy placu Muranowskim (pod adresem ul. Muranowska 10)[3], a po wyłączeniu z getta północnej pierzei placu w marcu 1942 zamieszkała wraz z rodziną przy ul. Miłej[2].

95. rocznica urodzin Ireny Sendlerowej (siedzi po lewej).
Od prawej z przodu: Joanna Sobolewska-Pyz i Krystyna Budnicka, stoją Małgorzata Indraszyk, Janina Zgrzembska, Elżbieta Ficowska i Julian Pyz (2005)
Krystyna Budnicka z wolontariuszkami akcji „Żonkile” podczas 70. rocznicy powstania w getcie warszawskim (2013)

W czasie wielkiej akcji deportacyjnej latem 1942 do obozu zagłady w Treblince zostało wywiezionych dwóch jej braci wraz z rodzinami[2]. W czasie powstania w getcie i po jego upadku ukrywała się wraz z rodzicami i innymi krewnymi w bunkrze przy ul. Zamenhofa[2]. Bracia byli członkami Żydowskiej Organizacji Bojowej i wzięli udział w powstaniu[2]. Bunkier został wykryty przez Niemców dopiero we wrześniu 1943 i wtedy też kanałami ewakuowała się na stronę aryjską[4], gdzie ukrywała się dzięki pomocy Rady Pomocy Żydom „Żegota”[1] (w kanałach zostali jej rodzice i siostra)[2]. Ukrywała się przy ul. Mokotowskiej 1[2]. Tam straciła brata Rafała, wydanego Niemcom przez syna dozorcy, który opiekował się zbiegami z getta[2].

Do wybuchu powstania warszawskiego wraz ze swoją bratową Anną zmieniała miejsce ukrycia. Wybuch powstania zastał je przy ul. Dobrej pod opieką państwa Budnickich (ich nazwisko przyjęła po wojnie)[2]. Po upadku Powiśla 6 września 1944 została wyprowadzona do obozu przejściowego w kościele św. Stanisława na Woli, a stamtąd do Dulagu 121 Pruszków[2]. W drodze do Pruszkowa dołączyła do grupy sierot z jednego z sierocińców prowadzonego przez siostry szarytki[2].

Po powrocie do Warszawy (1946) podjęła naukę w Gimnazjum Sióstr Nazaretanek, a następnie ukończyła studia pedagogiczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i stołecznym Instytucie Pedagogiki Specjalnej[5]. Od 1990 jest działaczką Stowarzyszenia Dzieci Holokaustu[1]. Z całej wielkiej rodziny wojnę przeżyła tylko ona i bratowa[2].

1 marca 2018 Rada Warszawy podjęła uchwałę o wyróżnieniu Krystyny Budnickiej tytułem Honorowego Obywatela miasta stołecznego Warszawy. Tytuł wręczono w trakcie uroczystej sesji Rady Warszawy z okazji 75. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim na Zamku Królewskim[1][6][7].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Ocaleni z Holokaustu zostali honorowymi obywatelami Warszawy. tvnwarszawa.tvn24.pl. [dostęp 2018-03-01].
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Krystyna Budnicka. [w:] Archiwum Historii Mówionej [on-line]. 1944.pl. [dostęp 2018-03-01].
  3. ↑ Jarosław Zieliński, Jerzy S. Majewski: Spacerownik po żydowskiej Warszawie. Warszawa: Agora SA i Muzeum Historii Żydów Polskich, 2014, s. 358. ISBN 978-83-268-1283-5.
  4. ↑ Krystyna Budnicka. dzieciholocaustu.org.pl. [dostęp 2018-03-01].
  5. ↑ Uroczysta sesja Rady miasta stołecznego Warszawy 19 kwietnia 2018 r.. [w:] Rada m.st. Warszawy [on-line]. s. 4. [dostęp 2019-11-18].
  6. ↑ Uchwała nr LXII/1663/2018 z 01-03-2018 w sprawie nadania Honorowego Obywatelstwa Miasta Stołecznego Warszawy. Biuletyn Informacji Publicznej m.st. Warszawy, 2018-03-01. [dostęp 2018-03-20].
  7. ↑ Ocaleni z Holokaustu. Warszawa ma nowych honorowych obywateli. tvnwarszawa.tvn24.pl. [dostęp 2018-04-19].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

70th Anniversary of the Warsaw Ghetto Uprising 02.JPG
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Akcja "Żonkile" - grupa wolontariuszy z Krystyną Budnicką
Krystyna Budnicka 2019.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Krystyna Budnicka w Domu Spotkań z Historią w Warszawie
Irena Sendlerowa 2005.02.15 ceremony.jpg
Autor: Mariusz Kubik, http://www.mariuszkubik.pl, Licencja: CC BY 3.0
Irena Sendlerowa wśród członków Stowarzyszenia Dzieci Holokaustu (od lewej:Julian Pyz, Elżbieta Ficowska, Krystyna Budnicka, córka Janina Zgrzembska, Joanna Sobolewska i Małgorzata Indraszyk)/Irena Sendler (1910-2008), Polish social worker and activist, Righteous Among the Nations