Krzczonów (województwo lubelskie)

Krzczonów
wieś
Ilustracja
Centrum wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

lubelski

Gmina

Krzczonów

Liczba ludności (2022)

1140[1]

Strefa numeracyjna

81

Kod pocztowy

23-110[2]

Tablice rejestracyjne

LUB

SIMC

1064634

Położenie na mapie gminy Krzczonów
Mapa konturowa gminy Krzczonów, w centrum znajduje się punkt z opisem „Krzczonów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Krzczonów”
Położenie na mapie powiatu lubelskiego
Mapa konturowa powiatu lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Krzczonów”
Ziemia51°00′22″N 22°42′43″E/51,006111 22,711944

Krzczonówwieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim w gminie Krzczonów[3][4], której jest siedzibą.

Części wsi

Integralne części wsi Krzczonów[3][4]
SIMCNazwaRodzaj
0384160Krzczonów-Folwarkczęść wsi
0384182Krzczonów-Sołtysyczęść wsi
0384153Krzczonów-Wójtostwoczęść wsi
1021085Lipniakczęść wsi
1021091Rynekczęść wsi
0384176Skałkaczęść wsi

Położenie

W okolicy miejscowości znajdują się Krzczonowski Park Krajobrazowy i Rezerwat przyrody Las Królewski. W okolicznych lasach znajdują się mogiły partyzantów z okresu II wojny światowej i mogiła żołnierzy Armii Radzieckiej[5]. Walory krajobrazowe ma droga biegnąca z Krzczonowa do miejscowości Żuków Pierwszy. Jest to odcinek kilku km drogi wśród lasu, porastającego utwory polodowcowe, osiągające wysokość do 100 m. Na okolicznych polach znajduje się kilka zabytkowych młynów-wiatraków.

Krzczonów historycznie położony jest w Małopolsce (początkowo w ziemi sandomierskiej, a następnie w ziemi lubelskiej). W 1786 miejscowość była wsią królewską w starostwie lubelskim województwa lubelskiego[6]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Krzczonów. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa lubelskiego.

Historia

Wieś notowana w dokumentach źródłowych w roku 1359 jako „Krczonow”, w roku 1491 nazwa brzmiała „Chrzanow”. Wieś była w wieku XIV własnością szlachecką, następnie królewską. W roku 1359 dziedzicem wsi był niejaki Pszonka. Po roku 1386 Władysław Jagiełło zostawszy królem, skonfiskował Piotrowi Pszonce wieś Krzczonów, wieś została odtąd tenutą królewską. W roku 1439 Władysław Warneńczyk przeniósł wieś Krzczonów na prawo magdeburskie. Najazdy tatarskie jakie miały miejsce na przełomie XIV i XV wieku nie oszczędziły Krzczonowa, stąd w roku 1512 Zygmunt I uwolnił mieszkańców Krzczonowa od wszelkich poborów i czopowego z powodu zniszczeń spowodowanych przez Tatarów[7].

Krzczonów w wieku XIX opisano jako wieś i folwark w powiecie lubelskim, gminie i parafii Krzczonów. Według noty SgKP z roku 1883, wieś posiadała kościół parafialny murowany, urząd gminny, kasę „wkładowo-zaliczkową”, szkołę gminną, gorzelnię, browar i młyn wodny. Data założenia kościoła w Krzczonowie jest nieznana, istniejący obecnie budynek murowany został wzniesiony na miejscu drewnianego w 1633 r.

W wieku XIX Krzczonów był osadą przemysłową, pośród ludności rozwijało się płóciennictwo. Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z 1827 roku Krzczonów był wsią rządową i miał 111 domów i 406 mieszkańców. Parafia Krzczonów w dekanacie lubelskim liczyła 5857 dusz.

Gmina Krzczonów w XIX wieku

Gmina Krzczonów należała do sądu gminnego okręgu II w osadzie Bychawa, najbliższa stacja pocztowa w Piaskach, powierzchnia gminy wynosiła 17819 mórg a liczyła 4030 mieszkańców. W gminie były 2 szkoły początkowe a także: gorzelnia, browar, dwa młyny, jeden wiatrak. W skład gminy wchodziły: Borzęcinek wieś i folwark Gierniak-Lipniak, Kosarzew Górny wieś i folwark Kosarzew Średni wieś i folwark Kosarzew Dolny wieś i folwark Krzczonów, Lewandowszczyzna, Olszanka, Policzyzna z folwarkiem Policki Majdan, Romanów, Stróża Kosarzowska z folwarkiem Teklin (Majdan Kosarzewa Górnego), Urszulin, Walentynów, Władysławów, Zielona karczma, Ziemin, Żuków[8].

Infrastruktura

Na obszarze Krzczonowa znajdują się m.in.: cmentarz, remiza OSP Krzczonów, ośrodek zdrowia, pawilon handlowy, poczta, dworzec PKS-u, 3 apteki i stojące w środku wsi 2 bloki mieszkalne, wybudowane dla pracowników (nieistniejącego już) GS-u, a także ROKiS (Regionalny Ośrodek Kultury i Sportu) i pobliskie boisko.

Wspólnoty wyznaniowe

Odległości

Odległości do większych miejscowości:

Zobacz też

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 625 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  4. a b GUS. Rejestr TERYT.
  5. Zapal świeczkę w niedzielę na mogiłach Rosjan, Gazeta Wyborcza Lublin, 7 maja 2010.
  6. Karol de Perthées, Mappa szczegulna woiewodztwa lubelskiego 1786.
  7. Kuraś ↓, s. 118.
  8. Krzczonów 1(3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 771.
  9. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2019-07-18].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Centrum Krzczonowa.jpg
Autor: Merc777, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rondo w centrum Krzczonowa z drogowskazami do najbliższych miejscowości