Krzesło kurulne
Krzesło kurulne (łac. sellă cŭrūlĭs) – w starożytnym Rzymie specjalne krzesło należące do insygniów władzy, niskie siedzisko bez oparcia na czterech nożycowo skrzyżowanych nogach[1].
Wykonane było z metalu bądź z drewna i metalu (później także z marmuru z metalowymi częściami), początkowo zdobione kością słoniową. Najczęściej składane, jako krzesło polowe mogło być zabierane w podróż lub na wojnę[1][2].
Podobne do taboretu krzesło tego rodzaju znane było w starożytnym Egipcie i Grecji; Rzymianie przejęli je od Etrusków z Vetulonii, dla wygody uzupełniając proste siedzisko nakładaną poduszką[3]. W Rzymie początkowo przysługiwało ono królom, a w okresie republiki także wyższym urzędnikom (magistratus curules)[4]. Traktowano je jako oznakę władzy i prawo zasiadania na nim mieli w trakcie sprawowania swych funkcji urzędnicy kurulni, tacy jak konsul, pretor, edyl kurulny i kwestor; także dyktator i (w późniejszych czasach) cesarz jako imperator[1][2].
Z mebla tego wywodziło się faldistorium używane od wczesnego średniowiecza w wyposażeniu kościołów i bogatych dworów[5].
Przypisy
- ↑ a b c Słownik kultury antycznej (red. L. Winniczuk). Wyd. 5. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 250, ISBN 83-214-0406-5
- ↑ a b Mała encyklopedia kultury antycznej A–Z (red. Z Piszczek). Wyd. 5. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 670, ISBN 83-010-3529-3
- ↑ Encyklopedia sztuki starożytnej. Europa – Azja – Afryka – Ameryka. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe / Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 350, ISBN 83-01-12466-0
- ↑ Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Wyd. 4. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 222, ISBN 83-01-12365-6
- ↑ Encyklopedia sztuki starożytnej, dz. cyt., s. 233.
Media użyte na tej stronie
Macrinus. 217-218 AD. AV Aureus (7.51 gm, 6h). Struck 218 AD.
- IMP C M OPEL SEV MACRINVS AVG, laureate, draped, and cuirassed bust right, wearing long beard, seen from behind
- LIB-ERALITAS AVG, Diadumenian, bare-headed and togate, and Macrinus, laureate and togate, seated left on curule chairs set on low daïs, each extending right hand to small figure climbing stairs holding out fold of toga to receive tessera; Liberalitas standing left, holding abacus in right hand and cornucopia in left hand at fore-edge of daïs; lictor standing behind imperial pair, holding fasces.
Curule chair, sella curulis, Museo Borbonico, vol. vi. tav. 28