Krzyż Matki
 (c) Haran, CC-BY-SA-3.0 Awers Złotego Krzyża Matki | |
 Awers Srebrnego Krzyża Matki | |
 Awers Brązowego Krzyża Matki | |
 Rewers Złotego Krzyża Matki | |
| Ustanowiono | 16 grudnia 1938 |
|---|---|
| Wycofano | 1945 |
| Wielkość | 35,37 × 46,84 mm |
| Kruszec | |
| Wydano | ponad 5,5 mln |
Krzyż Honorowy Niemieckiej Matki (niem. Ehrenkreuz der Deutschen Mutter), nazwa skr.: Krzyż Matki (Mutterkreuz) – niemieckie odznaczenie w formie krzyża ustanowione przez Adolfa Hitlera 16 grudnia 1938 w drodze rozporządzenia.
Przyznawany był wielodzietnym matkom w trzech klasach, wykonanych w metalu odpowiednim dla danej klasy:
- Mutterkreuz in Bronze (Brązowy Krzyż Matki) – za 4–5 dzieci
- Mutterkreuz in Silber (Srebrny Krzyż Matki) – za 6–7 dzieci
- Mutterkreuz in Gold (Złoty Krzyż Matki) – za 8 i więcej dzieci
Odznaczenie, wzorowane na krzyżu teutońskim (krzyżackim)[1], miało wymiary 35,37 × 46,84 mm i ważyło 14,6 g.
Nadawano je w ramach tzw. „Wojny urodzeń” (Geburtenkrieg). Otrzymać go mogły tylko określone kobiety (spełniające m.in. kryteria rasowe). Z góry wykluczone były matki "aspołeczne", jak również "rasowo" lub "umysłowo małowartościowe".
Każda posiadaczka Krzyża Matki miała prawo do publicznego pozdrowienia (tzw. salutu rzymskiego) od członków Hitlerjugend, preferencyjnego traktowania w urzędach i pierwszeństwa przy zajmowaniu miejsc w transporcie publicznym.
Z drugiej strony, ludność prześmiewczo nazywała to odznaczenie „orderem króliczym”[2].
Łącznie przyznano ponad 5,5 mln krzyży.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Michał Zalewski: Krzyż teutoński. Kapliczki, krzyże i figury przydrożne. [dostęp 2017-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-03)].
- ↑ Adam Krzemiński. Seks pod okiem państwa. „POLITYKA Pomocnik Historyczny”. Trzecia Rzesza, s. 57, 2013. ISSN 1730-0525.
Bibliografia
- Michaela Kipp: Mutterkreuz. Niemieckie Muzeum Historyczne w Berlinie. 12 września 2000 (opubl.: dhm.de – Lebendiges Museum Online) (niem.)
- Die Ehrenkreuze der Deutschen Mutter (Mutterkreuz). lexikon-der-wehrmacht.de (niem.)
| Ordery | |
|---|---|
| Krzyże | |
| Medale |
|
| Odznaki |
|
.svg){kind=small}
| Rodzaj odznaczenia | |
|---|---|
| Elementy insygniów | |
| Formy zredukowane |
|
| Lista odznaczeń w | |
| Lista baretek w | |
| Prawo | |
| System odznaczeń w Polsce |
Media użyte na tej stronie
The Imperial Eagle or Emblem of the German Empire (German Reich, used 1935–1945), which features an eagle looking over its right shoulder, that is, looking to the left from the viewer's point of view. It is similar to the Parteiadler or Emblem of the Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei (NSDAP; known in English as the National Socialist German Workers' Party, or simply the Nazi Party), but the eagle of the latter is looking over its left shoulder, that is, looking to the right from the viewer's point of view.
Reverse side of the Cross of Honor of the German Mother. The inscription says "16. Dezember 1938" and shows the signature of Adolf Hitler.
The Imperial Eagle or Emblem of the German Empire (German Reich, used 1935–1945), which features an eagle looking over its right shoulder, that is, looking to the left from the viewer's point of view. It is similar to the Parteiadler or Emblem of the Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei (NSDAP; known in English as the National Socialist German Workers' Party, or simply the Nazi Party), but the eagle of the latter is looking over its left shoulder, that is, looking to the right from the viewer's point of view.
Autor: Nationalmuseet, Elisabeth Halgreen, Licencja: CC BY 2.5
Tysk Mutterkreuz-orden i bronze tildelt kvinder med 4-5 børn. Indstiftet d. 16. dec. 1938
Mutterkreuz 3. Stufe, 1940