Krzyż Pielgrzyma
.jpg) Awers Srebrnego Krzyża Pielgrzyma | |
.jpg) Rewers | |
 Baretka | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Kruszec | |
Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej lub Medal Pielgrzyma do Ziemi Świętej (łac. Signum Sacri Itineris Hierosolymitani) − odznaczenie ustanowione przez papieża Leona XIII, którym honorowani są pątnicy odbywający pielgrzymkę do Ziemi Świętej[1][2].
W zbiorach Muzeum Zamojskiego opisany jest pod nazwą Krzyż honorowy Leona XIII[3].
Historia
Chociaż na awersie krzyża (medalu) znajduje się napis: LEO XIII P.M. CREAVIT AN. MCM (łac. ustanowił Leon XIII w roku 1900), dekret ustanawiający Kongregacji Rozkrzewiania Wiary nosi datę 2 maja 1901[1]. W dokumencie podkreślone zostało, iż papież ustanawia medal, by docenić gorliwość chrześcijan, którzy zdecydowali się na nawiedzenie Miejsc Świętych w Palestynie, tzn. miejsc związanych z życiem Chrystusa, Maryi i uczniów Pańskich. Po obu stronach medalu, na ramionach krzyża przedstawionych zostało dziewięć scen z Nowego Testamentu, które wskazują na obowiązek nawiedzenia siedmiu sanktuariów chrześcijańskich: Groty Zwiastowania w Nazarecie, Groty Narodzenia w Betlejem, miejsca Chrztu Pańskiego nad Jordanem, Wieczernika, Ogrodu w Getsemani, Klasztoru Biczowania i kaplic Drogi Krzyżowej (Via Dolorosa) oraz Bazyliki Bożego Grobu z kaplicą Kalwarii w Jerozolimie[4].
Podział odznaczenia:
- Złoty Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej
- Srebrny Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej
- Brązowy Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej
Nadawanie krzyża jako odznaczenia państwowego Stolicy Apostolskiej zostało wstrzymane w 1977 przez papieża Pawła VI[2], a jego miejsce zajęły dwa inne wyróżnienia: Palma Jerozolimska oraz Muszla Pielgrzyma[5].
Obecnie krzyż nadaje przełożony franciszkańskiej prowincji na Bliskim Wschodzie – Kustodii Ziemi Świętej, noszący tytuł Kustosza Ziemi Świętej.
Wygląd
Oznaka Krzyża Pielgrzyma ma kształt krzyża jerozolimskiego. Na awersie, pośrodku krzyża znajduje się medalion z podobizną papieża Leona XIII i łacińskim napisem LEO XIII P.M. CREAVIT AN. MCM. Na ramionach dużego krzyża znajdują się sceny: Zwiastowania, Narodzenia Jezusa, Chrztu Pańskiego i Ostatniej Wieczerzy. Na końcach ramion centralnego krzyża widoczny jest łaciński napis: CHRISTI AMOR CRUCIFIXI TRAXIT NOS (łac. miłość Chrystusa ukrzyżowanego przywiodła nas).
Na rewersie, w środkowym medalionie ukazana jest scena nawiedzenia pustego grobu w dniu Zmartwychwstania Pańskiego. W czterech bocznych mniejszych medalionach przedstawione zostały sceny: modlitwy w Ogrójcu, biczowania, cierniem ukoronowania i śmierci krzyżowej. W zakończeniach ramion centralnego dużego krzyża znajduje się łaciński napis: SIGNUM SACRI ITINERIS HIEROSOL. (łac. znak świętej podróży do Jerozolimy)[4].
Odznaczeni
W ponad stuletniej historii medalu zostali nim odznaczeni obywatele wielu krajów, głowy państw, osobistości świata kultury, dyplomaci i duchowni, wśród nich m.in.:
- gen. Stanisław Woźniak, dowódca sił ONZ w Libanie UNIFIL (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 1996)
- o. Anzelm Szteinke OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 1999),
- o. Marek Wach OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 1999[6])
- kard. Stanisław Dziwisz (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2006[7])
- o. Wacław Stanisław Chomik OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2008[8]).
- ks. Jarosław Mariusz Lipniak (Złoty Krzyż Pielgrzyma 2012),dyplom nr N. 109/12, wydany 23.07.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
- o. Ezdrasz Biesok OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2012)[9]
- Iwona Ewa Pawlos (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 292/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
- Zbigniew Felczyński (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 291/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
- Paweł Szydlak (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 293/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
- Katarzyna Halkowicz (Srebrny Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 295/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
- Małgorzata Świerk (Srebrny Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 297/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
- Piotr Bergander (Srebrny Krzyż Pielgrzyma, 2012), dyplom nr N. 296/12, wydany 31.12.2012 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
- o. Antonin Brząkalik OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, luty 2014)
- o. Dymitr Żeglin OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, luty 2014)
- o. Marcelin Pietryja OFM (Złoty Krzyż Pielgrzyma, luty 2014)
- Agnieszka Danho (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 22 kwietnia 2014) dyplom nr 043/14, wydany w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
- ks. kanonik Włodzimierz Koperski (Złoty Krzyż Pielgrzyma, 2014), dyplom nr N. 59/14, wydany 11 lipca 2014 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
- harcmistrz ZHP Rafał Raniowski (Srebrny Krzyż Pielgrzyma, 2021), dyplom nr N. 42/21, wydany 22 czerwca 2021 r. w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Franciscusa Pattona OFM, kustosza Ziemi Świętej.
Przypisy
- ↑ a b The decoration created by Leon XIII for the Holy Land Pilgrims (ang.). www.custodia.org. [dostęp 2014-08-25].
- ↑ a b Peter Bander van Duren: Orders of knighthood and of merit. The Pontifical, Religious and Secularised Orders, and their relationship to the Apostolic See. Londyn: Colin Smythe, 1995, s. 459
- ↑ Eksponat nr 5387: Krzyż honorowy Leona XIII. W: Katalog Muzealny [on-line]. muzeum-zamojskie.pl. [dostęp 2016-07-14].
- ↑ a b Grzegorz Wiśniowski. Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej. „Ziemia Święta”. 20 (4), s. 65, 1999. Kraków: Komisariat Ziemi Świętej. ISSN 1233-5738.
- ↑ Peter Bander van Duren: The Cross on the Sword. A supplement to 'Orders of Knighthood, Awards and the Holy See. 1987, s. 156-157.
- ↑ Jerzy Kraj. Złote Krzyże Pielgrzyma. „Ziemia Święta”. 20 (4), s. 64, 1999. Kraków: Komisariat Ziemi Świętej. ISSN 1233-5738.
- ↑ Jerzy Kraj: Reportaż: Kard. Dziwisz w Ziemi Świętej. www.franciszkanie.pl, 2006-11-21. [dostęp 2010-06-23].
- ↑ Dokument w Archiwum Prowincji św. Jadwigi we Wrocławiu: N. 116/08, wydany 18 października 2008 w klasztorze Najświętszego Zbawiciela w Jerozolimie, podpisany przez o. Pierbattistę Pizzaballa OFM, kustosza Ziemi Świętej.
- ↑ Jerzy Kraj: Z Ojczyzny Jezusa. www.radiomaryja.pl, 2012-11-26. [dostęp 2012-11-27].
| Rodzaj odznaczenia | |
|---|---|
| Elementy insygniów | |
| Formy zredukowane |
|
| Lista odznaczeń w | |
| Lista baretek w | |
| Prawo | |
| System odznaczeń w Polsce |
Media użyte na tej stronie
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Krzyż Pielgrzyma do Ziemi Świętej
Coat of arms of the Holy See with gold key in bend as described in Donald Lindsay Galbreath, A Treatise on Ecclesiastical Heraldry (W. Heffer and Sons, 1930), p. 9; Bruno Bernhard Heim, Heraldry in the Catholic Church: Its Origin, Customs and Laws (Van Duren 1978 ISBN 9780391008731), p. 54; Heraldry Society of Great Britain; Michel Pastoureau, "Keys" in Philippe Levillain, The Papacy: An Encyclopedia (Routledge 2002 ISBN 9780415922302), vol. 2, p. 891.
Autor: IndyMeister, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ribbon of the Signum Sacri Itineris Hierosolymitani (Jerusalem Pilgrim's Cross).