Krzyż Zasługi dla Duchownych Wojskowych

Krzyż Zasługi dla Duchownych Wojskowych Verdienstkreuz für Militärgeistliche
Awers na wstążce wojennej
Baretka wojenna
Baretka pokojowa
Ustanowiono	1801
Dewiza	PIIS MERITIS (ZASŁUGI DUCHOWNE)

Krzyż Zasługi dla Duchownych Wojskowych (niem. Verdienstkreuz für Militärgeistliche wzgl. Geistliches verdienstkreuz, GVK) – odznaczenie Cesarstwa Austrii i C. i K. monarchii, nadawane od 1801 do 1918.

Historia i oznaka

Potoczne zwane "Krzyżem Piis Meritis" (od swej dewizy: pobożne zasługi) odznaczenie zostało ustanowione 23 listopada 1801 przez ostatniego cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego Franciszka II jako krzyż zasługi dla wojskowych duchownych wyznań chrześcijańskich, którzy "wyróżnili się poprzez szczególnie sumienne i przykładne wypełnianie obowiązków wojskowych duchownych na polu bitwy lub w czasie pokoju".

Odznaczenie posiadało dwie klasy, Krzyż Złoty i Srebrny. Oznaką był krzyż łaciński trójlistny, obustronnie emaliowany na biało. W medalionie środkowym awersu znajdował się napis "Piis meritis" w niebieskim polu, w 1859 Krzyż Złoty otrzymał biały medalion środkowy z tym samym napisem. W przypadku zasług zdobytych na polu bitwy od 1916 wstążkę orderową ozdabiano dwoma skrzyżowanymi mieczami złotymi lub srebrnymi.

Krzyż noszony był na białej wstążce z czerwonymi paskami, wiązanej w trójkąt zgodnie z tradycją austriacką. Od 1911 krzyż uzyskany w czasie pokoju noszono na białej wstążce.

Odznaczeni

Krzyżem zostali odznaczeni polscy duchowni: Antoni Matejkiewicz, Józef Panaś oraz grupa duchownych w 1916^[1].

Przypisy

Bibliografia

• Roman Freiherr von Procházka, Österreichisches Ordenshandbuch, Große Ausgabe, 1 – 4, München 1979
• Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1939, s. 282.

Linki zewnętrzne

• Richard Lussier: Ecclesiastic Merit Cross, Part I, 1801-1880 (ang.). W: Austro-Hungarian [on-line]. www.omsa.org, 2018-08-05. [dostęp 2020-06-22].
• Richard Lussier: Ecclesiastic Merit Cross, 1859-1918, Part I (ang.). W: Austro-Hungarian [on-line]. www.omsa.org, 2018-08-14. [dostęp 2020-06-22].
• Richard Lussier: Ecclesiastic Merit Cross, Part II, 1859-1917 (ang.). W: Austro-Hungarian [on-line]. www.omsa.org, 2018-08-22. [dostęp 2020-06-22].

Austriackie i austro-węgierskie odznaczenia monarchii habsburskiej (według daty ustanowienia) Order Złotego Runa, 1421 Order Niewolnic Cnoty, 1662 Order Krzyża Gwiaździstego, 1668 Order Miłości Bliźniego, 1708 Odznaka Elżbiety Teresy, 1749 Order Marii Teresy, 1757 Order Świętego Stefana, 1764 Medal Waleczności, 1789 Medal Wojskowy Ołomuński, 1796 Krzyż Zasługi dla Duchownych Wojskowych, 1801 Medal Zasługi Cywilnej, 1804, 1835, 1848, 1918 Order Leopolda, 1808 Krzyż Szlachecki Czeski, 1814 Krzyż Armatni, 1814 Krzyż Honorowy Cywilny, 1815 Order Korony Żelaznej, 1816 Medal Pamiątkowy Tyrolskiej Obrony Kraju, 1848, 1859, 1866 Odznaka za Służbę Wojskową, 1849 Krzyż Zasługi Wojskowej, 1849 Order Franciszka Józefa, 1849 Krzyż Zasługi Cywilnej, 1850 Medal Pamiątkowy Kampanii przeciwko Dani, 1864 Krzyż Mariański, 1871 Medal Wojenny, 1873 Odznaka Honorowa za Dzieła Sztuki i Umiejętności, 1887 Medal Zasługi Wojskowej, 1890 Medal Pamiątkowy Podróży Morskiej, 1893 Order Elżbiety, 1898 Medal Honorowy za Czterdziestoletnią Wierną Służbę, 1898 Medal Jubileuszowy Pamiątkowy Wojskowy, 1898 Medal Jubileuszowy Pamiątkowy Cywilny, 1898 Medal Jubileuszowy Pamiątkowy Dworski, 1898 Medal Straży Ogniowej, 1905 Krzyż Jubileuszowy Wojskowy, 1908 Krzyż Jubileuszowy Cywilny, 1908 Krzyż Jubileuszowy Dworski, 1908 Odznaka Honorowa Pospolitego Ruszenia, 1908 Medal Pamiątkowy Bośniacko-Hercegowiński, 1909 Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji, 1913 Odznaka Honorowa Austriackiego Czerwonego Krzyża, 1914 Krzyż Wojenny za Zasługi Cywilne, 1915 Krzyż Żelazny Zasługi, 1916 Krzyż Franciszka Józefa, 1916 Odznaka Pamiątkowa Franciszka Józefa, 1916 Krzyż Wojskowy Karola, 1916 Medal Rannych, 1917 Odznaka Ostrogi Złotej, 1918 Krzyż Pamiątkowy Wojenny, 1918

Falerystyka Rodzaj odznaczenia Order krzyż medal gwiazda odznaka dystynktorium Elementy insygniów Godło łańcuch orderowy gwiazda orderowa rozetka galonik okucie wstęga orderowa Formy zredukowane Cywilna: miniaturka orderowa mundurowa: baretka Lista odznaczeń w Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie Lista baretek w Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie organizacjach międzynarodowych Prawo kapituła orderu odznaczenie państwowe order domowy order kobiecy System odznaczeń w Polsce Komisja Heraldyczna polski system orderowo-odznaczeniowy (lista) polskie odznaczenia resortowe polskie odznaczenia samorządowe