Krzyż prawosławny

Krzyż prawosławny

Krzyż prawosławny – w prawosławiu najbardziej rozpowszechniony jest krzyż o ośmiu końcach[1]. Takie przedstawienie zgodne jest z najstarszą tradycją, uważaną za najbardziej autentyczną zarówno przez kościoły wschodnie, jak i zachodnie. Na zachodzie krzyż ten nazywany jest często krzyżem słowiańskim[2][3], ponieważ używany jest on w Cerkwiach słowiańskich, podczas gdy pozostałe Cerkwie prawosławne posługują się symbolem krzyża greckiego. Ten nazywany jest krzyżem bizantyjskim lub krzyżem rosyjskim[4][5][6].

Rosyjska odmiana krzyża prawosławnego

Ten krzyż jest symbolem Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego[7][8][9].

Budowa

Na osi wertykalnej znajdują się trzy belki poprzeczne:

  • górna – oznacza tabliczkę (filakterium) z napisem, który do krzyża kazał przybić Piłat, wskazującym na winę skazanego: Jezus Nazarejczyk Król Żydowski.
  • środkowa – dla rąk ukrzyżowanego Chrystusa
  • dolna – belka pod nogi Chrystusa (łac. suppedaneum) – inaczej niż w tradycji katolickiej, nogi Chrystusa przebite są nie jednym gwoździem lecz dwoma – każda noga oddzielnie. Jeden koniec dolnej belki jest podniesiony. Ten koniec pokazuje na niebo, dokąd udał się Dobry Łotr, ukrzyżowany razem z Chrystusem. Drugi koniec – opuszczony – wskazuje na piekło, miejsce dla drugiego łotra, który nie wyraził skruchy.

Pod krzyżem czasem jest umieszczany wizerunek czaszki. Ma być to czaszka Adama, który według źródeł apokryficznych (Ewangelia Nikodema i Życie Adama i Ewy) miał być pochowany pod Golgotą – Miejscem Czaszki. Szczegół ten służy uwypukleniu dogmatycznego znaczenia Ukrzyżowania: odkupienie pierwszego człowieka krwią Chrystusa, Nowego Adama, który stał się człowiekiem, aby zbawić rodzaj ludzki.

W zestawie znaków Unicode krzyż prawosławny jest oznaczony kodem U+2626 (☦).

Galeria



Przypisy

  1. Monika Chrzanowska: Tajemnice krzyży. Co tak naprawdę znaczą chrześcijańskie symbole?. deon.pl, 2018-03-01. [dostęp 2018-10-12].
  2. Linda DeLaine: Origins of the Slavic Cross (ang.). russianlife.com, 15 marca 2007. [dostęp 2010-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 listopada 2007)].
  3. Orthodox Faith (ang.). St. Mary's Antiochian Orthodox Christian Church in Mississauga. [dostęp 2010-06-17].
  4. Patriarcha Cyryl konsekrował cerkiew Zmartwychwstania na cmentarzu ofiar, eKAI.pl - Portal Katolickiej Agencji Informacyjnej
  5. Ivkovskaya O. Krzyże ormiańskie. Symbole religijne, Nextews
  6. Lingua Latina Omnibus. [dostęp 2018-06-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-18)].
  7. Святейший Патриарх Московский и всея Руси Кирилл. Воздвижение Честного и Животворящего Креста Господня // Тихвинский листок №41, 27 Сентября 2017.
  8. Фещин А. Довірся Хресту // Християнский голос. — 2002. — № 18 (2854). С. 232.
  9. Liungman C. G. Symbols — Encyclopedia of Western Signs and Ideograms. Ionfox AB. — HME Publishing, 2004. P. 140. ISBN 978-91-972705-0-2.

Media użyte na tej stronie

Russian cross.png
Autor: Buho07, Licencja: CC BY-SA 4.0
Russian cross
01 130 Book illustrations of Historical description of the clothes and weapons of Russian troops.jpg
Знамя 1696-1699 г.

Tekst u góry w środku: Спаси Господи люди твоя и благослови достояние твое! Победы Благоверному Царю Нашему Петру.

Tekst u dołu w środku: На сопротивныя даруяй твое сохраняя Крестом твоим жительство.
Coat of Arms of Russia 1577.png
Coat of Arms of Russia in mid-16th centyry
Russia03.gif
герб России в конце XVI — начале XVII века
Russian cross in Monastyrsky island, Dnipro, Ukraine; 4 September 2019.jpg
Autor: VKras, Licencja: CC BY-SA 4.0
Russian cross in Monastyrsky island, Dnipro, Ukraine; 4 September 2019.