Krzyżodziób modrzewiowy
| Loxia leucoptera[1] | |||
| J. F. Gmelin, 1789 | |||
 (c) John Harrison, CC BY-SA 3.0 Samiec | |||
.jpg) Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | krzyżodziób modrzewiowy | ||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 występuje przez cały rok zimowiska | |||
Krzyżodziób modrzewiowy[3], krzyżodziób dwupręgowy (Loxia leucoptera) – gatunek niewielkiego, osiadłego lub koczującego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae), zamieszkujący wąski pas w Eurazji od Finlandii po wschodnią Syberię oraz równie wąski pas w Ameryce Północnej od Alaski po Labrador. Do Polski zalatuje rzadko[4].
Systematyka
Wyróżniono dwa podgatunki L. leucoptera[3][5][6]:
- krzyżodziób różowawy (L. leucoptera bifasciata) – północna Europa do wschodniej Syberii i północno-wschodnie Chin.
- krzyżodziób modrzewiowy (L. leucoptera leucoptera) – Alaska, Kanada i północne USA.
Za podgatunek L. leucoptera uznawano dawniej także izolowaną populację zamieszkującą wyspę Haiti; obecnie takson ten jest klasyfikowany jako oddzielny gatunek o nazwie krzyżodziób karaibski (Loxia megaplaga)[3][6].
Morfologia
- Cechy gatunku
- Samce czerwone z brunatnoczarnymi skrzydłami i ogonem, samice zielonkawe. U obu płci na skrzydłach dwie wyraźne białe pręgi.
- Wymiary średnie
Ekologia
- Biotop
- Lasy limbowe i modrzewiowe.
- Gniazdo
- Na bocznej gałęzi drzewa iglastego.
- Jaja
- Składa 3–5 jaj.
- Pożywienie
- Nasiona drzew iglastych, głównie limby i modrzewia, oraz jagody i drobne bezkręgowce.
Status i ochrona
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody został zaliczony do kategorii LC (najmniejszej troski). Liczebność światowej populacji, według wstępnych szacunków, mieści się w przedziale 10–100 milionów dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[2].
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[7].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Loxia leucoptera, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Loxia leucoptera, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017 [online], wersja 2019-2 [dostęp 2019-09-23] (ang.).
- ↑ a b c Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Carduelini Vigors, 1825 (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-27].
- ↑ Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk: Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. Wrocław: PTPP "pro Natura", 2003, s. 757. ISBN 83-919626-1-X.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-27]. (ang.).
- ↑ a b c d Clement, P.: Two-barred Crossbill (Loxia leucoptera). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2019. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-24)].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183)
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Geographical distribution of White-winged crossbill.
(c) John Harrison, CC BY-SA 3.0
White-winged Crossbill (Loxia leucoptera) male. Mount Auburn Cemetery, Massachusetts.
Autor: Andy Reago & Chrissy McClarren, Licencja: CC BY 2.0
Carondelet Park in St. Louis MO on 12/6/12