Krzyżowa (powiat bolesławiecki)

Krzyżowa
wieś
Ilustracja
Kościół Świętej Trójcy
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

bolesławiecki

Gmina

Gromadka

Liczba ludności (III 2011)

567[1]

Strefa numeracyjna

75

Kod pocztowy

59-706[2]

Tablice rejestracyjne

DBL

SIMC

0364156

Położenie na mapie gminy Gromadka
Mapa konturowa gminy Gromadka, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Krzyżowa”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Krzyżowa”
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego
Mapa konturowa powiatu bolesławieckiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Krzyżowa”
Ziemia51°19′27″N 15°40′29″E/51,324167 15,674722

Krzyżowa (niem. Lichtenwaldau) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Gromadka[3][4].

W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa legnickiego.

Położenie

Wieś otoczona jest Borami Dolnośląskimi – od północy i zachodu Obręb Leśny Wierzbowa, oraz od wschodu Obręb Chojnów (Nadleśnictwo Złotoryja).

Wieś leży przy rozgałęzieniu autostrady A4 (E40) i A18 (E36). Nazwę "Krzyżowa" otrzymał węzeł autostradowy, który łączy obydwie te trasy.

Nazwa

Nazwa wsi wywodzi się od polskiej nazwy "krzyż"[5]. Śląski pisarz Konstanty Damrot w swojej pracy o śląskim nazewnictwie z 1896 roku wydanej w Bytomiu wymienia dwie nazwy: obecnie obowiązującą, polską "Krzyżowa" oraz niemiecką "Lichtenwaldau". Podaje także te dwie nazwy zanotowane w łacińskim dokumencie z 1207 roku - Crzyzowa alias Lichtenwald[5]. Miejscowość jest przykładem na podwójne nazewnictwo związane z napływem w średniowieczu na teren Śląska niemieckich osadników.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Krzyżowa[3][4]
SIMCNazwaRodzaj
1004000Zającczęść wsi

Historia

Początki wsi związane są z rozwojem na tym terenie państwa polskiego. Obok funkcjonującej w tym miejscu wsi o nazwie Crzyzowa niemieccy kolonizatorzy w XIII wieku utworzyli własne osiedle[5]. W dokumentach wieś jest wzmiankowana w roku 1371.

W Krzyżowej znajdują się zakłady przemysłu zbożowego "Młynpol".

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest obiekt:

  • Kościół Świętej Trójcy z XVIII w., przebudowany na przełomie XIX i XX wieku[6].

Zobacz też

Przypisy

  1. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 629 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. a b GUS. Rejestr TERYT
  5. a b c Konstanty Damrot: Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung: mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen: Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde. Beuthen: Verlag von Felix Kasprzyk, 1896, s. 130.
  6. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 3. [dostęp 2012-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 marca 2017)].

Bibliografia

  • Mariusz Olczak, Zdzisław Abramowicz, Gromadka. Przewodnik historyczny, Warszawa, ss. 81-90, Wydawnictwo OPPIDUM, 2003, ISBN 83-920174-0-4


Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
SM Krzyżowa kościółTrójcy (6) ID 590370.jpg
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Krzyżowa - dawny kościół ewangelicki, obecnie filialny rzymskokatolicki p.w. Trójcy Przenajświętszej, XVII, XX