Krzyżownica (roślina)

Krzyżownica
Ilustracja
Krzyżownica zwyczajna
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządbobowce
Rodzinakrzyżownicowate
Rodzajkrzyżownica
Nazwa systematyczna
Polygala L.
Sp. Pl. 701. 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

Polygala vulgaris L.[3]

Krzyżownica (Polygala L.) – rodzaj roślin należący do rodziny krzyżownicowatych. Obejmuje około 900 gatunków występujących na całym świecie z wyjątkiem Nowej Zelandii[4].

Morfologia

(c) Diego Delso, CC BY-SA 3.0
Polygala myrtifolia
Pokrój
Rośliny bardzo zróżnicowane pod względem form wzrostu. W tropikach występują drzewa, w południowej Afryce krzewy, na preriach Ameryki Północnej rodzaj reprezentowany jest przez rośliny jednoroczne, a w Europie przez niewielkie byliny[4].
Liście
Pojedyncze, opadające lub zimozielone, zwykle skrętoległe, rzadko naprzeciwległe[4].
Kwiaty
Zebrane w luźne kłosy na końcach pędów. Działek kielicha jest 5, przy czym 2 są okazałe, a pozostałe drobne. Płatki korony 2, rzadko 5, przy czym górne dwa są zrośnięte, a dolny tworzy łódeczkę, na brzegu często podzieloną na dwa płaty lub frędzlowatą. Pręcików jest zwykle 8, z nitkami połączonymi w rurkę. Zalążnia górna, dwukomorowa, z krótką szyjką[4].
Owoce
Spłaszczone torebki zawierające nasiona z osnówką, u części gatunków zredukowaną do kępy włosków[4].

Systematyka

Pozycja według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj należący do plemienia Polygaleae, rodziny krzyżownicowatych Polygalaceae w rzędzie bobowców Fabales[2].

Pozycja rodzaju w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal), klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Geranianae Thorne ex Reveal, rząd krzyżownicowce (Polygalales Dumort.), podrząd Polygalineae Bessey in C.K. Adams, rodzina krzyżownicowate (Polygalaceae R. Br. in Flinders), podrodzina Polygaloideae Eaton, plemię Polygaleae Fr., rodzaj krzyżownica (Polygala L.)[5].

Gatunki flory Polski[6]

Wykaz gatunków

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-03-02] (ang.).
  3. ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-22].
  4. ↑ a b c d e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and Shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 346. ISBN 0-333-73003-8.
  5. ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Polygala (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-22].
  6. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

Media użyte na tej stronie

Polygala amara a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Polygala amara (pl. krzyżownica górska), habitat: Tatra Mountains, Hala Upłaz