Krzyszczynka

Krzyszczynka
	wieś
	; Plan sołectwa
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	gorzowski
Gmina	Bogdaniec
Wysokość	15 m n.p.m.
Liczba ludności (2012)	81
Strefa numeracyjna	95
Kod pocztowy	66-450
Tablice rejestracyjne	FGW
SIMC	0178790
	Położenie na mapie gminy Bogdaniec Krzyszczynka
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Krzyszczynka
	Położenie na mapie województwa lubuskiego Krzyszczynka
	Położenie na mapie powiatu gorzowskiego Krzyszczynka
	52°37′47,1″N 15°05′48,9″E/52,629750 15,096917

Artykuł	52°37′47.1″N 15°5′48.9″E
- błąd	4 m
WD	52°37'47.3"N, 15°5'48.8"E
- błąd	14 m
Odległość	0 m

Krzyszczynka (do 1945 niem. Cocceji-Neuwalde) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie gorzowskim, w gminie Bogdaniec. Według danych z 2012 r. liczyła 81 mieszkańców. Miejscowość została założona w 1775/1776 w ramach kolonizacji fryderycjańskiej – zagospodarowania tzw. łęgów warciańskich. Od 1945 r. leży w granicach Polski.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa gorzowskiego.

Położenie

Zgodnie z podziałem fizycznogeograficznym Polski według Kondrackiego teren, na którym położona jest Krzyszczynka należy do prowincji Niziny Środkowoeuropejskiej, podprowincji Pojezierza Południowobałtyckiego, makroregionu Pradolina Toruńsko-Eberswaldzka oraz w końcowej klasyfikacji do mezoregionu Kotlina Gorzowska.

Miejscowość leży 14 km na południowy zachód od Gorzowa Wielkopolskiego.

Demografia

Ludność w ostatnich 3 stuleciach^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7]^[8]:

Historia

1747 – Carl Adam von Waldow z Rudnicy zapisuje w testamencie na rzecz sierocińca w Sulechowie kilka swoich majątków, w tym tereny w okolicach Kołczyna (m.in. część Rudnicy, Neudorf–Maszków) i nadwarciańskich błot
1772 – rodzina von Waldow sprzedaje swoje ziemie w dolinie Warty wraz z Rudnicą i częścią Kołczyna Karlowi Sigismundowi von Reitzenstein
1775/76 – na bagnach nadwarciańskich zostają założone kolonie Lossow (Włostów) oraz Cocceji (Krzyszczyna i Krzyszczynka); tereny te należą do^[9]:
- majora Carla Ernesta Sigismunda von Reitzenstein z Rudnicy i Kołczyna – Lossow/Włostów
- kapitana Karla Friedricha von Waldow z Brzozowej^[10] – Cocceji-Neuwalde/Krzyszczynka
- Adolpha Friedricha von Waldow z Lubniewic – Cocceji-Stubbenhagen /przysiółek Krzyszczynki (nazwa pochodzi od Stubbenhagen – Stobno, nieistniejącego już majątku i osady między Rudnicą a Kołczynem)
- domu sierot z Sulechowa – Cocceji-Neudorf/Krzyszczyna
1801 – kolonia Cocceji liczy 243 mieszkańców i 36 domów; jest tu 38 gospodarstw kolonistów, z których 18 należy do Friedricha von der Osten ze Smogór^[11]^[12], a 20 do rodziny von Waldow z Lubniewic; ponadto jest tu 14 komorników (chłopów bezrolnych)^[1]
XIX w. - Cocceji zostaje podzielone na Cocceji-Neudorf oraz Cocceji-Neuwalde

Nazwa

Coccey, Neuwaldschen Antheil 1775; Cocceji, Neuwalder Antheil 1852; Cocceji-Neuwalde 1944; Krzyszczynka 1948^[13].

Niemiecka nazwa Cocceji-Neuwalde pochodzi od nazwiska pruskiego kanclerza króla Fryderyka II, Samuela von Cocceji^[14] oraz od wsi Neuwalde (obecnie Brzozowa), której była kolonią.

Administracja

Budynek dawnej szkoły podstawowej, dziś magazyny muzeum etnograficznego w Gorzowie Wlkp

Miejscowość jest siedzibą sołectwa Krzyszczynka.

Edukacja i nauka

Dzieci uczęszczają do szkoły podstawowej w Jenińcu, zaś młodzież do gimnazjum w Bogdańcu^[15].

Religia

Miejscowość przynależy do parafii rzymskokatolickiej pw. św. Jana Chrzciciela w Bogdańcu. We wsi nie ma kościoła.

Gospodarka

W rejonie wsi Krzyszczynka leży udokumentowane (w 1986 r.) złoże ropy naftowej „Jeniniec”, dla którego utworzono obszar i teren górniczy „Jeniniec” (koncesja eksploatacyjna ważna do dnia 21 czerwca 2018 r.). Jego zasoby wydobywalne bilansowe według stanu na 31 grudnia 2013 r. wynoszą 10,59 tysięcy ton, zasoby przemysłowe 10,48 tysięcy ton, wydobycie zaś 6,83 tysięcy ton w 2013 r. Złoża wydobywalne bilansowe gazu wynoszą 1,36 mln m³, wydobycie w 2013 r. 0,84 mln m³^[16]. Eksploatację prowadzą Zielonogórskie Zakłady Górnictwa Nafty i Gazu.

Przypisy

↑ ^a ^b Statistisch-topographische Beschreibung der gesammten Mark Brandenburg: Für Statistiker, Geschäftsmänner, bes. für Kameralisten. Die Neumark Brandenburg. T. 3. Berlin: Friedrich Maurer, 1809, s. 153.
↑ Topographische Uebersicht des Appellationsgerichts-Departements Frankfurt a/O: Zusammengestellt von Güthlein. Gustav Harnecker & Co., 1856, s. 68.
↑ Statistisches Landesamt Prussia: Die Gemeinden und Gutsbezirke des Preussischen Staates und ihre Bevölkerung: Nach den Urmaterialien der allgemeinen Volkszählung vom 1. december 1871 bearb. und zusammengestellt vom Königlichen Statistischen Bureau. T. II. Provinz Brandenburg. Berlin: Königl. Statistisches Bureau, 1873, s. 144.
↑ Deutsche Verwaltungsgeschichte. Kreis Landsberg/Warthe. [dostęp 2014-10-03].
↑ Instytut Badań i Ekspertyz Naukowych W Gorzowie Wlkp., Raport o stanie gminy Bogdaniec, Urząd Gminy Bogdaniec, 2000, s. 75 .
↑ Leopold Krugg: Neues topographisch-statistisch-geographisches Wörterbuch des Preussischen Staats. T. 1. Halle: Karl August Kümmel, 1821, s. 234.
↑ Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Bogdaniec, Wójt Gminy Bogdaniec, 2014, s. 10 .
↑ Krzyszczyna, Cocceji-Neudorf. GenWiki (niem.). [dostęp 2014-10-04].
↑ Zur Geschichte der Dörfer Lossow und Cocceji (Kreis Landsberg/Warthe) und seiner Bevölkerung von der Gründung 1774 bis zur Vertreibung 1945 (niem.). [dostęp 2014-10-05].
↑ Geneagraphie - Families all over the world. Karl Friedrich von Waldow (ang.). [dostęp 2014-10-08].
↑ Friedrich Gottlieb Moritz von der Osten (1738-1807) był właścicielem Neuwalde–Brzozowej od 1778 r., Schmagorei–Smogór od 1782 r. Ożenił się w 1765 r. z Charlotte Margarethe von Waldow (1744-1768), a następnie w 1769 r. z jej siostrą Friederike Wilhelmine von Waldow (1747-1782). Były one córkami Karla Friedricha von Waldow z Neuwalde-Brzozowej.
↑ Geneagraphie - Families all over the world. Friedrich Gottlieb Moritz von der Osten (ang.). [dostęp 2014-10-08].
↑ M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55
↑ Nazwy miejscowe Polski: historia - pochodzenie - zmiany. Kazimierz Rymut (red.). T. V. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 2003, s. 407. ISBN 83-85579-29-X.
↑ Uchwała Nr XIII/122/2008r. Rady Gminy Bogdaniec z dnia 30 września 2008r. w sprawie planu sieci publicznych szkół podstawowych i gimnazjum oraz granic ich obwodów na terenie Gminy Bogdaniec .
↑ Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2013 r., Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, 2014, s. 18, 32, ISSN 2299-4459 .

[l1-1] Statistisch-topographische Beschreibung der gesammten Mark Brandenburg: Für Statistiker, Geschäftsmänner, bes. für Kameralisten. Die Neumark Brandenburg. T. 3. Berlin: Friedrich Maurer, 1809, s. 153.

[l2-2] Topographische Uebersicht des Appellationsgerichts-Departements Frankfurt a/O: Zusammengestellt von Güthlein. Gustav Harnecker & Co., 1856, s. 68.

[l3-3] Statistisches Landesamt Prussia: Die Gemeinden und Gutsbezirke des Preussischen Staates und ihre Bevölkerung: Nach den Urmaterialien der allgemeinen Volkszählung vom 1. december 1871 bearb. und zusammengestellt vom Königlichen Statistischen Bureau. T. II. Provinz Brandenburg. Berlin: Königl. Statistisches Bureau, 1873, s. 144.

[l4-4] Deutsche Verwaltungsgeschichte. Kreis Landsberg/Warthe. [dostęp 2014-10-03].

[l5-5] Instytut Badań i Ekspertyz Naukowych W Gorzowie Wlkp., Raport o stanie gminy Bogdaniec, Urząd Gminy Bogdaniec, 2000, s. 75 .

[l6-6] Leopold Krugg: Neues topographisch-statistisch-geographisches Wörterbuch des Preussischen Staats. T. 1. Halle: Karl August Kümmel, 1821, s. 234.

[su-7] Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Bogdaniec, Wójt Gminy Bogdaniec, 2014, s. 10 .

[genwiki-8] Krzyszczyna, Cocceji-Neudorf. GenWiki (niem.). [dostęp 2014-10-04].

[lossow-9] Zur Geschichte der Dörfer Lossow und Cocceji (Kreis Landsberg/Warthe) und seiner Bevölkerung von der Gründung 1774 bis zur Vertreibung 1945 (niem.). [dostęp 2014-10-05].

[waldow-10] Geneagraphie - Families all over the world. Karl Friedrich von Waldow (ang.). [dostęp 2014-10-08].

[osten-11] Friedrich Gottlieb Moritz von der Osten (1738-1807) był właścicielem Neuwalde–Brzozowej od 1778 r., Schmagorei–Smogór od 1782 r. Ożenił się w 1765 r. z Charlotte Margarethe von Waldow (1744-1768), a następnie w 1769 r. z jej siostrą Friederike Wilhelmine von Waldow (1747-1782). Były one córkami Karla Friedricha von Waldow z Neuwalde-Brzozowej.

[osten2-12] Geneagraphie - Families all over the world. Friedrich Gottlieb Moritz von der Osten (ang.). [dostęp 2014-10-08].

[nazwa-13] M.P. z 1948 r. nr 14, poz. 55

[rymut-14] Nazwy miejscowe Polski: historia - pochodzenie - zmiany. Kazimierz Rymut (red.). T. V. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 2003, s. 407. ISBN 83-85579-29-X.

[edu-15] Uchwała Nr XIII/122/2008r. Rady Gminy Bogdaniec z dnia 30 września 2008r. w sprawie planu sieci publicznych szkół podstawowych i gimnazjum oraz granic ich obwodów na terenie Gminy Bogdaniec .

[g1-16] Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2013 r., Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, 2014, s. 18, 32, ISSN 2299-4459 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne