Krzysztof Crell-Spinowski

Krzysztof Crell-Spinowski
Data i miejsce urodzenia1622
Raków
Data śmierci12 grudnia 1680
Zawód, zajęcieteolog

Krzysztof Crell-Spinowski (Spinovius) (ur. 1622 w Rakowie, zm. 12 grudnia 1680) – teolog braci polskich, pastor zboru w Rąbkowej.

Krzysztof Crell był synem Jana Crella, teologa ariańskiego i rektora Akademii Rakowskiej. Kształcił się w Rakowie oraz na Uniwersytecie w Lejdzie.

Życiorys

Od 1650 był kaznodzieją w Krzelowie, w latach 1654–1659 był ministrem zboru w Rąbkowej, później na Śląsku w Kluczborku. Jeździł na zachód Europy kwestując na rzecz ariańskich uchodźców z Polski. W l.1661-1663 przebywał w tym celu m.in. w Niderlandach i Anglii, gdzie spotykał się z sympatykami braci polskich[1]. W 1666 roku powrócił od Anglii i zostawił tam na wychowanie córkę i syna Samuela.

Po 1669 przeniósł się do Kosinowa, gdzie był też ministrem zboru i nauczycielem w miejscowej szkole ariańskiej. Krzysztof kompletował do druku dzieła swojego ojca Jana Crella, które wydawane były w Amsterdamie. W czasie wyjazdów zagranicznych do Niderlandów i Anglii zabiegał o pomoc materialną dla wypędzanych arian. Crell należał do znanych braci polskich w Prusach.

Krzysztof Crell zmarł w czasie podróży przez Polskę, gdy jechał z Kosinowa do Kluczborka.

Rodzina

Dwukrotnie żonaty, imiona jego małżonek się nie zachowały. Z pierwszej, zmarłej w 1666 roku, miał co najmniej trzech synów i dwie córki: Krzysztofa (ur. 1658)[2] (lekarz w Londynie), Samuela (1660-1747). Z drugiej żony miał syna Pawła (1677- po 1747). Synowie kontynuowali ariańskie tradycje rodzinne.

Przypisy

  1. Kot Stanisław. Red., Reformacja w Polsce. Organ Towarzystwa do Badania Dziejów Reformacji w Polsce. R.7-8 1935-1936 nr25-32, 1936, 236-240. [dostęp 2021-11-29] (pol.).
  2. Herbert John McLachlan Socinianism in seventeenth-century England 1951 s. 290.

Bibliografia

  • Tadeusz Oracki, Słownik biograficzny Prus Książęcych i Ziemi Malborskiej od połowy XV do końca XVIII wieku, t. 1, A-K, OBN, Olsztyn, 1984. ISBN 83-7002-174-3.