Krzysztof Grabowski (żeglarz)

Krzysztof Grabowski
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

5 listopada 1921
Przemyśl

Data śmierci

13 stycznia 1964

Przebieg służby
Siły zbrojne

Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne

Formacja

RAF roundel.svg RAF

Jednostki

dywizjon 301

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, trzykrotnie) Medal Lotniczy Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami

Krzysztof Jerzy Grabowski (ur. 5 listopada 1921 w Przemyślu, zginął na morzu 13 stycznia 1964) – polski lotnik i żeglarz, pierwszy Polak, który samotnie przepłynął Atlantyk, kawaler Virtuti Militari.

Życiorys

W latach 1941–45 służył jako strzelec na bombowcu w polskim dywizjonie 301 RAF, posiadał numer służbowy RAF P-2531. Zestrzelony podczas lotu na bombardowanie Rostocku i internowany w Szwecji, powrócił do Wielkiej Brytanii i w kwietniu 1943 wrócił do służby. Brał udział w misjach nad Niemcami, Włochami, Jugosławią, Grecją i Czechosłowacją, a także nad Polską. Był odznaczony orderem Virtuti Militari nr 9675, Krzyżem Walecznych (trzykrotnie), Medalem Lotniczym i Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Wojnę zakończył w polskim stopniu porucznika i angielskim Flight Lieutenanta.

Po wojnie nie zdecydował się na powrót do komunistycznej Polski, zamieszkał z rodziną w Libii a następnie w Tunezji. 12 IV 1959 na jachcie „Tethys” (kuter, ok. 40 m kw. pow. ożaglowania, 7,6 m dł.) wyruszył samotnie z Tangeru i 5 VII zawinął do Nowego Jorku. Żeglował potem na Karaibach, Wyspach Dziewiczych i Morzu Śródziemnym. W styczniu 1964 płynąc jako skiper jachtu „Enchantress” z Charleston (South Carolina) w stronę Tahiti, trafił koło wybrzeża Florydy na huragan. Jacht zaginął 13 stycznia 1964 w Trójkącie Bermudzkim i nie został odnaleziony. Krzysztof Grabowski pozostawił pamiętnik pt. „Casting Off”, wydany drukiem staraniem rodziny w r. 2012.

Bibliografia

  • Piotr Hodyra: 301 Dywizjon Bombowy 1940-1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2016. ISBN 978-83-7020-664-2. OCLC 971435802.
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Count Christopher de Grabowski, Casting Off. A Solo Atlantic Voyage. Introd. Daisy de Grabowski Richardson, 2012 [2013] (ISBN 978-1-4812-4766-5 )
  • Stogniew Werszowiec [Józef Grabowski], Pilot Krzyś, „Gazeta Polska” (Jerozolima), 3 V 1943
  • Charles Violet, Solitary journey. The third voyage of the "Nova Espero", Adlard Coles Ltd., London 1954, s. 132–136.
  • Krzysztof Grabowski żeglarz i lotnik, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” (Londyn), 25 VII 1959 (wiadomości o rodzinie nieścisłe)
  • A. Urbańczyk, Samotne rejsy. Sto lat samotnego żeglarstwa, Warszawa 1972, s. 237–238
  • A. Urbańczyk, Polski samotny jachting oceaniczny, Kraków 1998
  • A. Urbańczyk, A jednak żeglowaliśmy, Kraków 2013
  • C.A. Borden, Sea Quest, New York 1967, s. VII, XVII, 42, 106, 131, 163
  • A.-K. T. Jeffrey, The Bermuda Triangle, New York 1975, s. 88, 105–107
  • T. Bowden, Spooling Through: An Irreverent Memoir
  • M. Zgórniak, W nurcie koloryzmu. Twórczość Anny Grabowskiej (1895–1965), w: Magistro et Amico amici discipulique. Lechowi Kalinowskiemu w osiemdzie­sięciolecie urodzin, Kraków 2002
  • Zenon Andrzejewski, Por. strz. sam. Krzysztof Jerzy Grabowski (1921–1964), „Gapa. Lotniczy Magazyn Historyczny“ nr 9, luty 2014, s. 53–67.
  • Zenon Andrzejewski, Samotnie przez Atlantyk, „Nasz Przemyśl“, 2014, nr 7, s. 8–11.
  • Adam Hałat, Miłość aż po grób. Niezwykłe losy Krzysztofa Grabowskiego, arystokraty, lotnika 301 Dywizjonu Bombowego, pierwszego Polaka, który samotnie przepłynął Atlantyk, Kraków 2018. ISBN 978-83-65350-32-9

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Naramiennik Podporucznik lotn.svg
Naramiennik podporucznika Sił Powietrznych RP (obecnie).
Naramiennik porucznika polskiego lotnictwa wojskowego (II Wojna Światowa).
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
POL Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami (1942) BAR.svg
Baretka: Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami – II RP (1942).
POL Krzyż Walecznych (1941) 3r BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1941) nadany trzykrotnie.
RAF roundel.svg
Royal Air Force Roundel
POL Medal Lotniczy BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45).