Krzysztof Kowalewski

Krzysztof Kowalewski
Ilustracja
Krzysztof Kowalewski (2017)
Data i miejsce urodzenia

20 marca 1937
Warszawa

Data i miejsce śmierci

6 lutego 2021
Warszawa

Zawód

aktor teatralny, filmowy

Współmałżonek

Vivian Rodriguez
(rozwód)
Agnieszka Suchora
(2002–2021; jego śmierć)

Lata aktywności

1960–2021

Zespół artystyczny
Teatr Klasyczny w Warszawie
(1960–1961)
Teatr Dramatyczny w Warszawie
(1961–1962)
Teatr Polski w Warszawie
(1962–1970)
Studencki Teatr Satyryków
(1970–1973)
Teatr Rozmaitości w Warszawie
(1973–1974)
Teatr Kwadrat w Warszawie
(1974–1977)
Teatr Współczesny w Warszawie
(1977–2021)
Teatr 6. piętro (2013)
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Krzysztof Kowalewski (ur. 20 marca 1937 w Warszawie, zm. 6 lutego 2021 tamże) – polski aktor filmowy, telewizyjny, teatralny, kabaretowy i radiowy, pedagog.

Znany był głównie z licznych ról komediowych. Na filmowym ekranie zadebiutował w 1960 w filmie Aleksandra Forda Krzyżacy, wystąpił w około 120 filmach i serialach telewizyjnych[1]. Zagrał ponad tysiąc ról w Teatrze Polskiego Radia[2]. Przez wiele lat był wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie.

Życiorys

Inscenizacja słuchowiska radiowego Kocham pana, panie Sułku (Polskie Radio). Marta Lipińska – pani Eliza, Krzysztof Kowalewski – pan Sułek (2013)

Jego ojcem był Cyprian Leon Kowalewski, ekonomista[3], dyrektor fabryki papieru w Jeziornie[4], weteran wojny polsko-bolszewickiej i III powstania śląskiego[3], zamordowany w 1940 r. w Charkowie[5][3]. Matką była Elżbieta Kowalewska z d. Herszaft, aktorka pochodzenia żydowskiego[4], a wujem malarz Adam Herszaft[6].

Przez całą wojnę matka ukrywała przed Krzysztofem swoje żydowskie korzenie. Po upadku powstania warszawskiego przeprowadzili się ze zrujnowanej stolicy do Kielc. Wyjechali z nich w dzień po pogromie 4 lipca 1946 r. i wrócili do Warszawy[7]. W 1955 r. ukończył stołeczne XIV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica[8], następnie dostał się do Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, którą ukończył w 1960[1]. Na dyplomie muzycznym wykonał utwór „Ach Ludwiko” do słów Juliana Tuwima[9].

W tym samym roku zadebiutował jako aktor epizodyczny w Krzyżakach Aleksandra Forda[1]. W marcu 1961 r. wystąpił po raz pierwszy na deskach Teatru Dramatycznego, z którym był związany do 1962[1]. W latach 70. i 80. wystąpił m.in. w filmach wojennych Witolda Lesiewicza Kwiecień (1961) oraz Miejsce dla jednego (1965), kryminale Janusza Nasfetera Zbrodniarz i panna (1963), filmach Janusza Majewskiego Urząd (1969), Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię (1969) oraz C.K. Dezerterzy (1985), serialu wojennym Janusza MorgensternaKolumbowie” (1970) czy komedii Jerzego Stefana Stawińskiego Godzina szczytu (1973)[1].

Kowalewski często występował w filmach Stanisława Barei. W filmie Nie ma róży bez ognia (1974) zagrał milicjanta. W 1976 zagrał główną rolę Michała Romana w Brunecie wieczorową porą. W 1978 w Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz grał Tadeusza Krzakoskiego, dyrektora „Pol-Pimu”, natomiast w Misiu (1980) – Jana Hochwandera, kierownika produkcji filmu Ostatnia paróweczka hrabiego Barry Kenta[10].

Aktor teatrów: Klasycznego, Dramatycznego, Polskiego, Studenckiego Teatru Satyryków, Rozmaitości, Kwadrat oraz Teatru Współczesnego w Warszawie (od 1977).

Był związany przez wiele lat z Teatrem Polskiego Radia[2]. Dyrektor tegoż, Janusz Kukuła, przyznaje, że Krzysztof Kowalewski jest jego ulubionym (radiowym) aktorem[2]. Kowalewski znany jest radiosłuchaczom przede wszystkim[2] za sprawą głównej roli w słuchowisku Kocham pana, panie Sułku, emitowanym na antenie Programu Trzeciego Polskiego Radia. 29 lutego 2012, niedługo przed 75. urodzinami aktora, Program Trzeci Polskiego Radia zorganizował benefis Krzysztofa Kowalewskiego[2]. Wydarzenie było emitowane na żywo na antenie rozgłośni. W latach 2004–2019 wspierał działania Fundacji Polsat rokrocznie wcielając się w rolę Świętego Mikołaja podczas Mikołajkowego Bloku Reklamowego[11].

Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010[12] oraz przed wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015[13].

Zmarł 6 lutego 2021 w wieku 83 lat[14]. 19 marca 2021 po mszy świętej w kościele św. Brata Alberta i św. Andrzeja Apostoła, został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[15].

Nagrody (wybór) i odznaczenia

Gwiazda Kowalewskiego w łódzkiej Alei Gwiazd

Życie prywatne

Grób Krzysztofa Kowalewskiego i jego matki Elżbiety na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
Grób Krzysztofa Kowalewskiego po pogrzebie na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Po raz pierwszy ożenił się w latach 60., z kubańską tancerką – Vivian Rodriguez, z którą rozwiódł się po 3 latach i jej wyjeździe do Paryża. Z tego związku miał syna Wiktora (ur. 1967), od 1981 stale przebywającego za granicą[7]. Wiktor Kowalewski wraz z rodziną mieszka w Los Angeles, pracuje w branży komputerowej oraz jest trenerem żeńskiej drużyny piłkarskiej[19]. Wnuczka Krzysztofa ze strony syna, Sacha Kowalewski kształciła się na Ruskin School of Acting oraz zagrała wraz z nim w filmie Proceder (2019)[19]. Przez wiele lat był związany z aktorką Ewą Wiśniewską[20]. Od 2002 do śmierci był mężem aktorki Agnieszki Suchory, z którą miał córkę Gabrielę (ur. 2000)[19].

Filmografia

Filmy i seriale

Dubbing

Przypisy

  1. a b c d e Krzysztof Kowalewski – Biografia twórcy, film.wp.pl [dostęp 2015-09-10].
  2. a b c d e Trójka > Benefisy > Kowalewski – mędrzec w krótkich spodenkach, Polskie Radio, 2 marca 2012 [dostęp 2015-09-10].
  3. a b c Jędrzej Tucholski (red.), Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003, s. 252, ISBN 83-916663-5-2, OCLC 830509983 [zarchiwizowane z adresu 2016-04-04].
  4. a b Elżbieta Kowalewska-Czaharska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09].
  5. Juliusz Ćwieluch: Cicho, wiem. [w:] Polityka [on-line]. polityka.pl, 17 grudnia 2013. [dostęp 2014-04-11].
  6. Zabijanie Żydów widział w dzieciństwie. W "Weselu" Smarzowskiego nawiązał do własnych traum, kultura.onet.pl [dostęp 2021-10-24].
  7. a b Krzysztof Kowalewski. Cicho, wiem. Rozmowę przepr. Juliusz Ćwieluch. „Polityka”, 2013, nr 51/52 (2938), s. 40-43.
  8. Zdjęcie klasy – rocznik maturalny 1955, Liceum Ogólnokształcące nr XIV w Warszawie [dostęp 2015-09-10] [zarchiwizowane z adresu 2010-12-22].
  9. Jan Bończa-Szabłowski. Krzysztof Kowalewski. Pogoda w granicach rozsądku. „Rzeczpospolita”, 4 stycznia 2002. 
  10. Miś, FilmPolski.pl.
  11. Eurozet Sp, Polsat, Mikołajkowy Blok Reklamowy: Kowalewski odchodzi jako Mikołaj – Planeta, planeta.pl, 1605 [dostęp 2021-02-06] (pol.).
  12. Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego, onet.pl, 16 maja 2010 [dostęp 2014-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-05].
  13. Barbara Sowa, Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała lista, Dziennik.pl, 26 marca 2015 [dostęp 2015-09-10].
  14. Krzysztof Kowalewski nie żyje. Aktor miał 83 lata. kultura.onet.pl, 2021-02-06.
  15. Pogrzeb Krzysztofa Kowalewskiego. film.interia.pl, 19 marca 2021. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-19)].
  16. M.P. z 2002 r. nr 50, poz. 722 – pkt 60.
  17. Gloria Artis dla aktorów, TVP.Info, 5 października 2009 [dostęp 2015-09-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-08].
  18. Wielki Splendor – nagrody Teatru Polskiego Radia wręczone, Polskie Radio, 1 grudnia 2008 [dostęp 2015-09-10].
  19. a b c Krzysztof Kowalewski osierocił dwójkę dzieci. Kim są Gabriela i Wiktor?, Viva.pl [dostęp 2021-02-06] (pol.).
  20. Wszyscy mężczyźni jej życia, styl.pl [dostęp 2021-02-06] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Krzysztof Kowalewski gwiazda Lodz.jpg
Autor: HuBar, Licencja: CC BY-SA 2.5
Łódź Walk of Fame - Krzysztof Kowalewski
Elżbieta Kowalewska, Krzysztof Kowalewski (grób) 01.jpg
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób aktorów Elżbiety Kowalewskiej i jej syna Krzysztofa Kowalewskiego na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
Krzysztof Kowalewski (grób) 01.jpg
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób aktora Krzysztofa Kowalewskiego na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
Al Gwiazd Krzysztof Kowalewski.JPG
Autor: Geonidiusz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Odcisk gwiazdy na ul. Aleji Gwiazd w Międzyzdrojach woj. zachodniopomorskie pow. kamieński
Kocham pana, panie Sułku.JPG
Autor: eSerwis, Licencja: CC BY 3.0
Inscenizacja słuchowiska radiowego "Kocham pana, panie Sułku" (Polskie Radio). Marta Lipińska - pani Eliza, Krzysztof Kowalewski - pan Sułek.