Krzysztof Urbański (historyk)

Krzysztof Urbański (historyk)
Data i miejsce urodzenia

1 listopada 1940
Kielce

Data śmierci

3 października 2012

Dyrektor Muzeum Narodowego w Kielcach
Okres

od 2002
do 2008

Poprzednik

Alojzy Oborny

Następca

Robert Kotowski

Okres

od 1989
do 1990

Poprzednik

Alojzy Oborny

Następca

Alojzy Oborny

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Krzysztof Stanisław Urbański (ur. 1 listopada 1940 w Kielcach, zm. 3 października 2012[1]) – polski historyk, muzealnik, profesor nauk humanistycznych, wykładowca akademicki, dyrektor Muzeum Narodowego w Kielcach (1989–1990 i 2002–2008).

Życiorys

Urodził się w Polskiej rodzinie pochodzenia tatarskiego. Był synem Czesława Urbańskiego i Krystyny Muszyńskiej[2]. Ukończył IV Liceum Ogólnokształcące im. Hanki Sawickiej w Kielcach[3] i Studium Nauczycielskie w tym mieście[4], a następnie studia na Wydziale Historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie (1965). Doktoryzował się w 1977 roku[5], natomiast stopień doktora habilitowanego uzyskał w 1994 w WSP im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie w oparciu o rozprawę Kieleccy Żydzi[6]. Postanowieniem Prezydenta RP z 19 kwietnia 2007 roku otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych[7].

Początkowo pracował jako nauczyciel historii w szkole podstawowej, następnie był wychowawcą ds. kulturalnych w Wojewódzkim Zarządzie Zakładów Karnych w Kielcach oraz wicedyrektorem ds. naukowych w Muzeum Narodowym w Kielcach (1977–1986). Pod koniec lat 80. pełnił funkcję wojewódzkiego konserwatora zabytków, a od 1989 do 1990 – funkcję dyrektora Muzeum Narodowego w Kielcach. W latach 1994–1997 był adiunktem w Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, później otrzymał stanowisko profesora nadzwyczajnego[4]. W 2002 roku został kustoszem dyplomowanym muzealnictwa[5]. Od 2002 do 2008 ponownie pełnił funkcję dyrektora Muzeum Narodowego w Kielcach[3].

Specjalizował się w historii współczesnej i historii stosunków polsko-żydowskich[6]. Jest autorem kilkunastu monografii i kilkuset artykułów naukowych, z których najważniejsze dotyczyły historii Żydów w regionie kieleckim. Jego prace zostały wydane w Izraelu (w językach angielskim i hebrajskim)[8]. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego, Kieleckiego Towarzystwa Naukowego, Towarzystwa Przyjaciół Wiedzy oraz Rady Muzealnej w Muzeum Historyczno-Archeologicznym w Ostrowcu Świętokrzyskim[5].

Wybrane publikacje

  • Kieleccy Żydzi, Kielce 1993
  • Zagłada ludności żydowskiej Kielc: 1939–1945, Kielce 1994
  • Słownik historii kieleckich Żydów, Kielce 1995 (wraz z Rafałem Blumenfeldem)
  • Kielce w okresie powstania styczniowego, Kielce 1996
  • System penitencjarny II Rzeczypospolitej a więźniowie polityczni (na przykładzie województwa kieleckiego), Kielce 1997
  • Powstanie, rozwój i zagłada gminy żydowskiej w Modrzejowie, Kielce 1998
  • Leksykon dziejów ludności żydowskiej Kielc 1789–1999, Kraków 2000
  • Gminy żydowskie duże w województwie kieleckim, Kielce 2003
  • Zagłada Żydów w dystrykcie radomskim, Kraków 2004
  • The martyrdom and extermination of the Jews in Kielce during World War II, Kielce 2005
  • Reklama w dawnych Kielcach, Kielce 2005
  • Gminy żydowskie małe w województwie kieleckim w okresie międzywojennym, Kielce 2006
  • Almanach gmin żydowskich województwa kieleckiego w latach 1918–1939, Kielce 2007
  • Stosunek kielczan do demonstracji lat 1861–1862 i powstania styczniowego, Kielce 2008

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2005 roku, za wybitne zasługi w działalności na rzecz społeczności lokalnej, został odznaczony przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[9]. W tym samym roku został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[10]. Ponadto za swą pracę otrzymał wyróżnienia: Fundacji Nauki i Kultury im. S. Staszica w Kielcach, Fundacji Nissenbaumów, Ziomkostwa Kielczan w Izraelu i Ziomkostwa Kielczan w Nowym Jorku[8].

Przypisy

  1. Biskup, profesorowie, mistrz sportu, dziennikarz... Wspominamy tych, którzy odeszli (pol.). kielce.gazeta.pl. [dostęp 2012-11-25].
  2. Marek Maciągowski, Krzysztof Urbański : 1940-2012 - Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach 27, 307-309, 2012.
  3. a b Profesor Krzysztof Urbański nie żyje (pol.). radio.kielce.pl. [dostęp 2012-11-25].
  4. a b Sylwetka – Krzysztof Urbański, „Słowo Ludu”, 8 listopada 2002, nr 2259 (16027), s. 2.
  5. a b c Urbański Krzysztof, prof. dr hab. (pol.). politologia.up.krakow.pl. [dostęp 2012-11-25].
  6. a b Prof. dr hab. Krzysztof Urbański, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2012-11-25].
  7. M.P. z 2007 r. nr 42, poz. 465
  8. a b Zmarł prof. Krzysztof Urbański (pol.). tvp.ino. [dostęp 2012-11-25].
  9. M.P. z 2006 r. nr 1, poz. 13
  10. Minister wręczył medale „Gloria Artis”. echodnia.eu, 21 września 2005. [dostęp 2012-12-16].

Media użyte na tej stronie

POL Srebrny Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis BAR.png
Baretka Srebrnego Medalu "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis"