Krzysztof Wiesiołowski
.jpg) | |
 Ogończyk | |
| podstoli lit. 1600, stolnik 1604, krajczy 1620, marszałek nadworny 1623, wielki 1635 | |
| Rodzina | Wiesiołowscy herbu Ogończyk |
|---|---|
| Data urodzenia | ok. 1580 |
| Data śmierci | 19 kwietnia 1637 |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | Aleksandra Marianna Sobieska |
Krzysztof Wiesiołowski herbu Ogończyk (zm. 19 kwietnia 1637) – marszałek wielki litewski od 1635, marszałek nadworny litewski od 1619, krajczy wielki litewski od 1620, marszałek sejmu zwyczajnego w Warszawie obradującego od 15 stycznia do 26 lutego 1609 roku i marszałek sejmu zwyczajnego w Warszawie obradującego od 13 lutego do marca 1618 roku[1], ciwun wileński w latach 1610–1637[2], horodniczy grodzieński w 1623 roku, stolnik litewski w 1604 roku, podstoli litewski w 1600 roku[3], leśniczy przełomski, starosta suraski, mielnicki, wasilkowski, berżnicki, dzierżawca kleszczelski, ekonom grodzieński, horodniczy grodzieński[4].
Życiorys
Syn Piotra.
Krzysztof Wiesiołowski odziedziczył starostwo tykocińskie jeszcze za życia swojego ojca. Po jego śmierci otrzymał także dzierżawy, tj. starostwa: mielnickie, suraskie, ekonomię grodzieńską, leśnictwo nowodworskie. Własnym kosztem wystawiał chorągwie wojskowe i wielokrotnie odznaczał się męstwem na polu walki.
7 października 1606 roku podpisał ugodę pod Janowcem[5]. Poseł na sejm zwyczajny 1613 roku[6]. W czasie elekcji 1632 roku został sędzią generalnego sądu kapturowego[7].
Po śmierci swej przybranej 19-letniej córki Gryzeldy Wodyńskiej ofiarował swoje dobra dziedziczne białostockie z przeznaczeniem na wzmocnienie obronności zamku Tykocińskiego oraz w 1633 roku ufundował kościół i klasztor Brygidek w Grodnie, a także następujących kościołów: kościół parafialny (drewniany) w Dąbrowie (obecnie Białostockiej), kościół w Chodorówce, Łunie, Kwasowie, Zawadach oraz Dolistowie. Przyczynił się także do budowy ołtarza św. Sebastiana w klasztorze oo. Bernardynów w Tykocinie, który powstał w podzięce Panu Bogu za ocalenie rodziny królewskiej. (Krzysztof Wiesiołowski gościł na zamku tykocińskim króla Zygmunta III wraz z rodziną i jego najbliższym otoczeniem. Miało to miejsce między 14 listopada 1630 roku a 8 lutego 1631 roku. Król schronił się na zamku Tykocińskim przed zarazą). Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 16 lipca 1632 roku[8]. Był elektorem Władysława IV Wazy z województwa trockiego w 1632 roku[9], podpisał jego pacta conventa[10]. Częstym gościem na zamku Tykocińskim (począwszy od roku 1632) u Krzysztofa Wiesiołowskiego bywał także Król Władysław IV, który przejeżdżał tędy w drodze na Litwę. Kilka lat przed śmiercią Krzysztof Wiesiołowski wraz z żoną zamieszkał w Kamiennej pod Dąbrową Białostocką gdzie pędził pustelnicze życie, spędzając czas na pokucie.
Zmarł 19 kwietnia 1637 roku. Został pochowany w Grodnie w podziemiach kościoła klasztornego Panien Brygidek, który sam ufundował i uposażył.
Wierny stronnik Zygmunta III. Walczył z rokoszanami i dowodził w wielu wyprawach przeciw Turkom, Szwedom i Carstwu Rosyjskiemu. Fundator i dobroczyńca licznych kościołów i klasztorów. W Tykocinie założył przytułek dla weteranów, co znalazło odbicie w konstytucji sejmowej z 1633. Cały swój majątek zapisał na rzecz dobra publicznego.
Poseł na sejm w 1609, 1618 i 1620 roku[11].
Zmarł bezpotomnie.
Zobacz też
- Chorągiew husarska prywatna Krzysztofa Wiesiołowskiego
Przypisy
- ↑ Władysław Konopczyński, Chronologia sejmów polskich 1493–1793, Kraków 1948, s. 146–147.
- ↑ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego, T. I, Województwo Wileńskie XIV-XVIII wiek, pod red. A. Rachuby, Warszawa 2004, s. 747.
- ↑ Urzędnicy centralni i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV-XVIII wieku. Spisy”. Oprac. Henryk Lulewicz i Andrzej Rachuba. Kórnik 1994, s. 248.
- ↑ Przemysław Czyżewski, Starostowie wasilkowscy w XVI-XVIII w., [w:] Małe miasta. Elity., Supraśl 2005, s. 297.
- ↑ Alexander Rembowski, Rokosz Zebrzydowskiego : materyały historyczne poprzedzone przedmową i rozprawą pod tytułem Konfederacya i rokosz w dawnem prawie państwowem polskiem, Warszawa 1893, s. 213.
- ↑ Janusz Byliński, Dwa sejmy z roku 1613, Wrocław 1984, s. 248.
- ↑ Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey, między Warszawą a Wolą, Przez opisane Artykuły, do samego tylko Aktu Elekcyey należące, vchwalony y postanowiony. Roku Pańskiego, M. DC. XXXII. Dnia 27. Września, s. 7.
- ↑ Volumina Legum, t. III, Petersburg 1859, s. 352.
- ↑ Suffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych, y W. X. Litewskiego, Zgodnie ná Naiásnieyssego Władisława Zygmunta ... roku 1632 ... Woiewodztwo Krákowskie., [b.n.s.]
- ↑ Porządek Na Seymie Walnym Elekcyey, miedzy Warszawą a Wolą, Przez opisane Artykuły, do samego tylko Aktu Elekcyey należące, vchwalony y postanowiony. Roku Pańskiego, M. DC. XXXII. Dnia 27. Września, s. 17.
- ↑ Przemysław Czyżewski, Starostowie wasilkowscy w XVI-XVIII w., w: Małe miasta. Elity., Supraśl 2005, s. 302.
Bibliografia
- http://edukacja.sejm.gov.pl/marszalkowie/krzysztof_wiesiolowski.html
- Ks. A. Kochański, 526 lat dziejów miasta Tykocina na tle historii Polski, Białystok 2010
- Jaszczołt T., Ryżewski G., Krzysztof Wiesiołowski h. Ogończyk i jego testament, „Biuletyn Konserwatorski Województwa Podlaskiego”, z. 11, 2013, s. 107–132, www.pbc.biaman.pl/dlibra/docmetadata?id=31190&from=publication
|
|
Media użyte na tej stronie
Autor: Author: Olek Remesz (wiki-pl: Orem, commons: Orem), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów - ogólny wzorzec, nie związany z konkretnym przedziałem czasowym, szczególnie w odniesieniu do postaci orła
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Ogończyk
Portret Christopher Wiesiołowski