Ksawery Prauss

Ksawery Prauss
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 listopada 1874
Warszawa

Data i miejsce śmierci

14 grudnia 1925
Arco, Królestwo Włoch

Minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego
Okres

od 17 listopada 1918
do 16 stycznia 1919

Przynależność polityczna

Polska Partia Socjalistyczna

Poprzednik

Antoni Ponikowski (Królestwo Polskie (regencyjne))

Następca

Jan Łukasiewicz

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości

Franciszek Ksawery Prauss (ur. 12 listopada 1874 w Warszawie, zm. 14 grudnia 1925 w Arco) – polski polityk, związany z PPS, minister w okresie 1918–1919, senator II RP I kadencji.

Życiorys

Absolwent Petersburskiego Instytutu Technologicznego. Jako działacz niepodległościowy działał w środowisku polskim Petersburga. Od 1895 był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej. W maju 1901 zorganizował w Kijowie tajną drukarnię „Robotnika”. Aresztowany w 1902. Od 1905 do 1906 był członkiem Centralnego Komitetu Robotniczego PPS. Uwięziony w 1906, skazany na opuszczenie Królestwa Polskiego, wyjechał do Francji.

W czasie I wojny światowej początkowo służył w I Brygadzie Legionów, później działał w Polskiej Organizacji Narodowej, był członkiem Naczelnego Komitetu Narodowego[1]. W 1917 został dyrektorem Gimnazjum Mariana Rychłowskiego w Warszawie, zastępując powołanego do wojska właściciela szkoły, Mariana Rychłowskiego[2][3].

Od 17 listopada 1918 do 16 stycznia 1919 pełnił funkcję ministra wyznań religijnych i oświecenia publicznego w rządzie Jędrzeja Moraczewskiego. W 1922 wybrany senatorem jako kandydat PPS.

Jego żoną była Zofia Praussowa, posłanka na sejm RP, żołnierz ZWZ-AK. Córki: Jadwiga Jędrzejowska, zamężna za Henrykiem Jędrzejowskim i Ewa Prauss-Płoska, żołnierz Kedywu Armii Krajowej (oddział dyspozycyjny Komendanta Kedywu „Dysk” – Dywersja i Sabotaż Kobiet), żona Stanisława Płoskiego, matka Zofii Romaszewskiej.

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

Przypisy

  1. ↑ Adolf Nowaczyński, Dokumenty historyczne z wojny europejskiej, z. 1. Warszawa 1922, s. 28.
  2. ↑ Piotr Marian Rychłowski. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2020-08-17].
  3. ↑ Jan Świątecki, „Szkoła Mariana Rychłowskiego 1905–1919”, [w:] „Stolica: Warszawski Tygodnik Ilustrowany”, R. 39, 1984 nr 39 (23 IX 1984), s. 11.
  4. ↑ M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423.

Zobacz też

Bibliografia

  • Przedmowa i komentarze T. Bohun. W: Tomasz Parczewski: Pamiętniki gubernatora Kronsztadu. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”, 2006. ISBN 83-86156-23-6.

Linki zewnętrzne

Rząd Jędrzeja Moraczewskiego (1918–1919)
W dniu zaprzysiężenia
Późniejsi członkowie rządu

Jędrzej Moraczewski.jpg

Ministrowie wyznań religijnych i oświecenia publicznego

Godło Polski

Media użyte na tej stronie

Godło II Rzeczypospolitej.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Ksawery Prauss.jpg
Ksawery Prauss (1874-1925) – Polish politician, socialist, Polish Socialist Party leader, minister of Polish Government 1919, member of Polish Senate.