Księżyc pasterski
Księżyc pasterski (satelita pasterski) – niewielki księżyc krążący w pobliżu pierścieni planety-olbrzyma, którego oddziaływanie grawitacyjne ma wpływ na kształt pierścienia. Najwięcej znanych księżyców tego rodzaju posiadają planety o rozbudowanych systemach pierścieni, Saturn i Uran[1]. Przypuszcza się, że obiekty te mogą być także źródłem materii pierścieni. Przykładami księżyców pasterskich są:
- Adrastea w układzie Jowisza, ograniczająca pierścień główny;
- Prometeusz i Pandora oraz Epimeteusz z Janusem w układzie Saturna, względem pierścienia F;
- Kordelia i Ofelia w układzie Urana, wobec pierścienia epsilon;
- Galatea w układzie Neptuna, wobec pierścienia Adamsa; oddziaływanie jej oraz przypuszczalnie innego, niezaobserwowanego księżyca tworzy charakterystyczne łuki w pierścieniu.
Natomiast wśród księżyców zasilających materią pierścienie można wskazać m.in. Amalteę — uderzenia w jej powierzchnię zasilają jeden z pierścieni ażurowych Jowisza, oraz Enceladusa, który poprzez aktywność kriowulkaniczną tworzy pierścień E Saturna.
Przypisy
- ↑ Czechowski Leszek: Planety widziane z bliska. Warszawa, Wiedza Powszechna 1985
| |||||||||||||||||
Media użyte na tej stronie
This movie sequence from Cassini shows dark drapes in the inner strands of the F ring caused by the gravitational influence of the shepherd moon Prometheus (102 kilometers, 63 miles across).
Prometheus appears first in the sequence, interior to the F ring, and Pandora (84 kilometers, 52 miles across) follows along outside of the ring. Radial structure in the bright core of the ring is visible throughout the movie.
Prometheus orbits closer to Saturn, and thus faster, than the icy particles that make up the F ring. The moon passes comes closest to the ring at “apoapse”, when it is farthest from Saturn. It is during these apoapse passages that Prometheus has its greatest influence on the fine ring material. With time, the ring material previously affected falls behind so that on the next apoapse passage of Prometheus, a new gore in the inner ring material is made. The material closer to Prometheus orbits the planet faster than the material closer to the bright F ring core. The gores, together with the sheared-out material due to differential orbital motion, create the dark, diagonal drapes.
Several background stars are seen moving across the field during the movie.
The visible light images in this sequence were acquired using the narrow angle camera on April 13, 2005 from a distance of approximately 1.2 million kilometers (700,000 miles) from Saturn.
The Cassini-Huygens mission is a cooperative project of NASA, the European Space Agency and the Italian Space Agency. The Jet Propulsion Laboratory, a division of the California Institute of Technology in Pasadena, manages the Cassini-Huygens mission for NASA's Science Mission Directorate, Washington, D.C. The imaging team consists of scientists from the US, England, France, and Germany. The imaging operations center and team lead (Dr. C. Porco) are based at the Space Science Institute in Boulder, Colo.
For more information about the Cassini-Huygens mission, visit http://saturn.jpl.nasa.gov and the Cassini imaging team home page, http://ciclops.org.
This is a Theora video, at 2.5 frames per second, converted from File:PIA07712 - F ring animation.gif, a half-size and pruned version of NASA's full sequence. IrfanView and ffmpeg2theora-0.25.exe were used to convert the GIF to this file. See File:PIA07712 - F ring animation videoquality 10 framerate 2.5.ogv for a better quality version.
The full size image sequence is also available at http://photojournal.jpl.nasa.gov/animation/PIA07712. 2005-04-13 (original), 2009-10-18 (OGV creation)
Cassini color image of Rhea, showing the wispy trailing hemisphere.