Księży Lasek
| Artykuł | 53°24′57″N 21°11′32″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 53°24'N, 21°11'E |
| - błąd | 2280 m |
| Odległość | 1961 m |
| wieś | |
 Kościół wybudowany w 1928 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2006) | 230 |
| Strefa numeracyjna | 29 |
| Kod pocztowy | 12-114[1] |
| Tablice rejestracyjne | NSZ |
| SIMC | 0518398 |
Położenie na mapie gminy Rozogi _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Rozogi") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego  | |
 53°24′57″N 21°11′32″E/53,415833 21,192222 | |
Księży Lasek (dawniej Nowa Wieś, Fürstenwalde) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Rozogi. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.
Historia wsi
Wieś założona w ramach osadnictwa szkatułowego w 1775 r. pod nazwą Nowa Wieś, (osada wzmiankowana już w 1766 r.) przy dawnej granicy Prus. W 1782 r. we wsi było 21 domów, natomiast w 1939 r. we wsi było 500 mieszkańców.
W 1816 utworzono tu nową parafię luterańską, aby przeciwdziałać sekcie „świętych”. Toepen podaje, że sekta ta występowała w 1811 m.in.: w Wawrochach, Lipowcu, Klonie, Wilamowie. Wyznawcy tej sekty nie uznawali instytucji Kościoła. Pastor luterański z Berlina F.S. Oldenberg w 1865 pisał o sekcie „świętych”, że pochodzi z dawno minionych czasów. Przypuszczać można, że byli to potomkowie braci polskich w Prusach.
Wraz z założeniem parafii wybudowano drewniany kościół. W 1928 r. wybudowano nowy, murowany, z wieżą. Barokowe wyposażenie pochodzi z kościoła w Rozogach. W kościele znajdują się (obecnie nie są eksponowane) trzy tablice poświęcone mieszkańcom parafii poległym w wojnach z lat 1866 i 1870-71 oraz w I wojnie światowej.
Przy wsi, przy drodze na Myszyniec duży cmentarz z zachowanymi żeliwnymi krzyżami. W północno-wschodniej części cmentarza kwatera wojenna, w której spoczywa 5 żołnierzy armii niemieckiej i 10 żołnierzy armii rosyjskiej[2].
W XIX w. w Księżym Lasku istniała szkoła dwuwyznaniowa[3].
- Max Toeppen „Historia Mazur”, Wspólnota Kulturowa Borussia, Olsztyn, 1995, ISBN 83-900380-3-X.
- Iwona Liżewska, Wiktor Knercer: Przewodnik po historii i zabytkach Ziemi Szczycieńskiej. Olsztyn, Agencja Wydawnicza „Remix” s.c., 1998, 171 str., ISBN 83-87031-13-5
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 640 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ I Wojna Światowa (1914-18r.) : Księży Lasek, www.rowery.olsztyn.pl [dostęp 2016-12-12].
- ↑ T. Grygier, Organizacja szkolnictwa w powiecie szczycieńskim w XIX i na początku XX w., w: Szczytno z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962, s. 257.
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie sołeckie | |
| Pozostałe miejscowości |
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.52 N
- S: 53.07 N
- W: 19.05 E
- E: 22.95 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Szczytno County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.80 N
- S: 53.27 N
- W: 20.57 E
- E: 21.57 E
Autor: Witold Olbryś, Licencja: CC BY-SA 4.0
Księży Lasek - barokowy ołtarz (przeniesiony z kościoła w Rozogach)
Autor: Witold Olbryś, Licencja: CC BY-SA 4.0
Księży Lasek - żeliwny krzyż na cmentarzu ewangelickim
Autor: Witold Olbryś, Licencja: CC BY-SA 4.0
Księży Lasek - kosciół wybudowany w 1928 r.
Autor: Witold Olbryś, Licencja: CC BY-SA 4.0
Księży Lasek - tablica (jedna z trzech znajdujących się w kościele) z wojny 1870 - 1871