Księgarnia Wydawnicza Trzaska, Evert i Michalski

Księgarnia i Dom Wydawniczy Trzaska, Evert i Michalski w Warszawie
Ilustracja
Budynek Hotelu Europejskiego, siedziba spółki
Skrót

TEiM

Status prawny

spółka akcyjna

Adres

ul. Krakowskie Przedmieście 13

Data założenia

1919

Data zamknięcia

1945; 1945–1951; jako księgarnia do 1963.

Dyrektor

Jan Michalski, Władysław Trzaska

Redaktor naczelny

Stanisław Lam

Dziesięciolecie TEiM. W środku W. Trzaska, L. Evert i J. Michalski (1930)

Księgarnia Wydawnicza Trzaska, Evert i Michalski – jedno z największych wydawnictw II Rzeczypospolitej. Działało w latach 1919–1945, 1945–1951. Założone w 1919 roku przez księgarzy Władysława Trzaskę i Jana Michalskiego, oraz przemysłowca i senatora Ludwika Józefa Everta; od 1921 spółka akcyjna.

Sygnet wydawniczy przedstawiał Europę siedzącą na byku i trzymającą w dłoni kartę papirusową[1].

Nazwa

Firma wielokrotnie zmieniała swoją nazwę. W 1919 nazywała się "Dom Wydawniczy Trzaska, Evert i Michalski". Tego samego roku zmieniła nazwę na "Trzaska, Evert i Michalski - Księgarnia Wydawniczo-Asortymentowa", której używała do 1921 kiedy po wejściu na giełdę miała miejsce kolejna zmiana na "Wydawnictwo i Księgarnia Trzaska, Evert i Michalski, Spółka Akcyjna". W 1932 zmieniono nazwę na "Księgarnia Wydawnicza Trzaska, Evert i Michalski, Spółka Akcyjna" (1932-1947). W czasie okupacji firma nosiła niemiecką nazwę: "Trzaska, Evert i Michalski, Verlagsbuchhandlung Warschau". Po zakończeniu wojny od 12 VII 1947 miała miejsce ponowna zmiana nazwy: "Księgarnia Wydawnicza Trzaska, Evert i Mi­chalski, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością". Obecnie dla uproszczenia historycy używają nazwy "Księgarnia Wydawnicza TEiM", firma "TEiM" lub Wydawnictwo "TEiM"[2].

Historia

Wydawnictwo ma swoją genezę w księgarni jaką w 1916 postanowili założyć dwaj młodzi księgarze Jan Michalski, pracujący wtedy na stanowisku kierownika asortymentu w księgarni Edwarda Wendego, oraz Władysław Trzaska, zajmujący funkcję kierownika frontu Księgarni Michała Arcta na Nowym Świecie w Warszawie[3].

Księgarnię wydawniczą otwarto 20 maja 1920. Mieściła się ona w gmachu Hotelu Europejskiego przy Krakowskim Przedmieściu 13 w Warszawie[4]. Miała przedstawicielstwa wojewódzkie w Wilnie, Lublinie, Łucku, Poznaniu, Krakowie, Katowicach, Częstochowie, Łodzi, Gdyni i Lwowie. W 1937 książki wydawnictwa zdobyły Grand Prix na Wystawie Powszechnej w Paryżu. TEM była jedną z najbardziej renomowanych księgarni wydawniczych dwudziestolecia międzywojennego[5].

W 1939 w czasie oblężenia Warszawy zniszczone zostały magazyny przy Wareckiej 12 oraz 14. Podczas kampanii wrześniowej zniszczeniu uległy też rękopisy i gotowe książki zgromadzone w Drukarni Narodowej w Krakowie. Podczas II wojny światowej wydawnictwo zawiesiło działalność ograniczając się jedynie do sprzedaży zapasów magazynowych i antykwariatu. W 1942 księgarnia została przeniesiona do Pałacu Staszica.

Po wojnie księgarnia mieściła się przy ul. Marszałkowskiej 51. Wydawnictwo reaktywowano w 1945. W 1951 całość działalności wydawniczej przejęły przedsiębiorstwa państwowe. Księgarnia i antykwariat prowadzone przez Władysława Trzaskę istniały do 1963.

Wydawnictwa

Wydawnictwo specjalizowało się w publikacjach popularnonaukowych, słownikach (np. Encyklopedyczny słownik wyrazów obcych pod red. Stanisława Lama ze słowem wstępnym Aleksandra Brücknera, Warszawa 1939), podręcznikach oraz wielkich dziełach encyklopedycznych z zakresu historii, geografii, kultury, sztuki i literatury. Z czasem wydawało też popularne serie: "Biblioteka Wiedzy", "Biblioteka Podróżnicza", "Biblioteka Automobilisty", "Biblioteka Fotograficzna".

Wydawnictwo opublikowało następujące pozycje:

Przypisy

  1. Pieczonka 1992 ↓.
  2. Pieczonka 1992 ↓, s. 183.
  3. Pieczonka 1992 ↓, s. 8.
  4. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 903. ISBN 83-01-08836-2.
  5. Encyklopedia wiedzy o książce. Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971, s. 2383.
  6. Lam 1926 ↓.
  7. Lam 1936 ↓.
  8. Brückner 1937 ↓.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Hotel Europejski przed 1939.jpg
Hotel Europejski w Warszawie
10 lat TEiM.png
Autor: Głos Poranny (autor nieznany), Licencja: CC0
"Znana firma wydawnicza "Trzaska, Evert i Michalski" obchodziła 10-lecie

Istnienia. Z tej okazji personal firmy urządził w lokalu księgarni uroczystą akademję. Siedzą w środku; Dyr. Trzaska, sen. Evert, dyr. Michalski. Na

prawo (drugi z rzędu) zasłużony redaktor firmy dr. St. Lam." Głos Poranny : dodatek ilustrowany. 1930-06-22 R. 2
Encyklopedia staropolska Aleksander Brückner.png
"Encyklopedia staropolska" Aleksander Brückner