Księstwo Kopanickie
| XII- ok. 1209 | |||
| |||
| Język urzędowy | |||
|---|---|---|---|
| Stolica | |||
| Ustrój polityczny | |||
| Zależne od | |||
| Podbój | przez Konrada II | ||
| Religia dominująca | |||
Księstwo Kopanickie (niem. Herzogtum Köpenick) – dawne księstwo słowiańskie, leżące na terytorium plemienia Sprewian (obecnie wschodnia część landu Brandenburgii).
Nie wiadomo kiedy dokładnie i w jakich okolicznościach księstwo powstało, jednak na pewno istniało w końcu lat 40. XII w., kiedy jego księciem[1] był Jaksa z Kopanicy. Według źródeł archeologicznych większe umocnienia Kopanicy (obecnie dzielnica Berlina) powstały ok. 1100 i być może wkrótce potem doszło do powstania księstwa.
Granice
Z uwagi na płynność granic w średniowieczu, nie można dokładnie ustalić granic księstwa. Na wschodzie musiało jednak graniczyć z Polską, gdyż książę Jaksa uznał się za wasala Bolesława Kędzierzawego. Najprawdopodobniej odcinkiem granicznym była rzeka Odra od Cedyni na południe i dalej teren pomiędzy rzekami Sprewą i Stobrawą[2]. Następnie granica skręcała na południowy zachód i prawdopodobnie sięgała północnego i zachodniego brzegu jeziora Scharmützelsee, stamtąd biegła na zachód do jeziora Krossinsee i dalej na południowy zachód, prawdopodobnie w okolice miasta Zossen. Granicą zachodnią były prawdopodobnie rzeki Nuthe i Hawela[3]. Na północy granica przebiegała zapewne w okolicach obecnego miasta Lindow i skręcała na wschód, biegnąc do Odry.
Historia
Przybliżone położenie księstwa przy zachodniej granicy Polski w XII w.
Niewiele wiadomo o dziejach księstwa. Faktem jest, że od lat 50. XII wieku było w stosunku lennym wobec Polski, ale książę Jaksa prowadził dość samodzielną politykę. Księstwo toczyło zacięte walki z margrabią Albrechtem Niedźwiedziem o twierdzę Brenna, którą kontrolowało w latach 1154-1157. Książę Jaksa prawdopodobnie przyjął także chrzest, o czym może świadczyć nowy typ bitych monet (tzw. brakteatów) z podobizną księcia trzymającą w rękach krzyż i chorągiew.
Książę Jaksa zmarł w 1168 lub 1178 i nie wiadomo, co dalej działo się z księstwem. Najpóźniej jednak w 1210 zostało podbite przez Marchię Miśnieńską[4], gdyż wtedy pojawia się po raz pierwszy w dokumentach margrabiego Konrada II.
Przypisy
- ↑ Jedyny potwierdzony źródłowo; jednocześnie niektórzy badacze utożsamiają go z żyjącym równocześnie w Polsce Jaksą z Miechowa;
- ↑ Jest to prawdopodobne o tyle, że zachodnia granica Ziemi lubuskiej sięgał do tych rzek od zachodu;
- ↑ Niemal na pewno od 1157, ponieważ wtedy Jaksa utracił ostatecznie Brennę i wspomniane rzeki stanowiłyby naturalną granicę;
- ↑ Najprawdopodobniej dokonał tego Konrad II pomiędzy 1205 a 1209, gdyż w ten sposób starał się wypracować sobie najdogodniejszą drogę do uderzenia na Lubusz, co miało miejsce w 1209.
Bibliografia
- Benedykt Zientara, Henryk Brodaty i jego czasy, Warszawa 2005;
- Atlas historyczny do 1815 roku, pod red. Julii Tazbir, Warszawa 2005;
- Tekst o Jaksie z Miechowa/Kopnika. 1163.miech.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-05)]. – dostęp: 30 grudnia 2009.
Media użyte na tej stronie
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mapa Polski za panowania Bolesława III Krzywoustego (1102 - 1138)