Księstwo Kopylsko-Słuckie

Herb Olelkowiczów (Pogoń Litewska)
Herb Radziwiłłów (Trąby Odm.)
Herb książąt Palatynatu na Neuburgu w herbarzu J. Siebmachera, 1605

Księstwo Słuckie (Kopylsko-Słuckie) – odrębna dzielnica książęca w ramach Rusi Kijowskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Jedno z potężniejszych państw magnackich I Rzeczypospolitej, zajmujące wschodnią część powiatu nowogródzkiego.

W wieku XII w rękach Rurykowiczów. W następnym stuleciu weszło w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego. W roku 1395 w. ks. Witold nadał je swemu stryjecznemu bratu ks. Włodzimierzowi Olgierdowiczowi jako rekompensatę za utratę Księstwa Kijowskiego. Zapoczątkował on dynastię ks. Olelkowiczów-Słuckich, władających Księstwem do końca XVI wieku. Jako posag ostatniej księżniczki słuckiej Zofii Olelkiewiczówny, przechodzi ono w ręce birżańskiej linii Radziwiłłów (1600 r.). Według niezrealizowanego traktatu w Radnot (1657 r.) miało stać się częścią suwerennego państwa Bogusława Radziwiłła. Po śmierci jego córki, Ludwiki Karoliny (1695 r.), żony margrabiego Ludwika Brandenburskiego i palatyna reńskiego Karola III, oraz po długoletnim sporze pomiędzy najpotężniejszymi rodami Rzeczypospolitej (Radziwiłłowie, Sapiehowie) i Rzeszy Niemieckiej (Wittelsbachowie, Hohenzollernowie), księstwo objęła (1732 r.) nieświeska linia rodu Radziwiłłów. W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej (1793 r.) terytorium księstwa weszło w skład Imperium Rosyjskiego. W roku 1845 ostatni właściciel księstwa, ks. Ludwik Sayn-Wittgenstein (mąż Stefanii Radziwiłłówny), sprzedał je rządowi.

Panowie na Księstwie Słuckim

I.1395-1398Włodzimierz Olgierdowicz, książę kijowski
II.1398-1454Aleksander (Olelko) Włodzimierzowicz, książę kijowski
III.1454-1481Michał Olelkowicz, namiestnik Nowogrodu Wielkiego
IV.1505-1542Jerzy Olelkowicz-Słucki
V.1542-1560Szymon Olelkowicz-Słucki
VI.1560-1578Jerzy Olelkowicz-Słucki, starosta bobrujski
VII.1578-1586Jerzy Olelkowicz-Słucki
VIII.1586-1600Zofia Olelkowiczówna, święta prawosławna
IX.1600-1620Janusz Radziwiłł, kasztelan wileński, pan na Lichtenbergu
X.1620-1640Krzysztof Radziwiłł (młodszy), hetman wielki litewski, kasztelan i wojewoda wileński
XI.1640-1669Bogusław Radziwiłł, chorąży wielki litewski, feldmarszałek szwedzki, generalny namiestnik Prus Książęcych
XII.1669-1695Ludwika Karolina Radziwiłł, księżna neuburska
XIII.1695-1717Karol III Filip Wittelsbach, palatyn reński, książę neuburski
XIV.1717-1729Józef Karol Wittelsbach, książę von Sulzbach
XV.1732-1760Hieronim Florian Radziwiłł, chorąży wielki litewski
XVI.1760-1762Michał Kazimierz Radziwiłł „Rybeńko”, wojewoda wileński, hetman wielki litewski
XVII.1762-1786Hieronim Wincenty Radziwiłł, podkomorzy wielki litewski
XVIII.1786-1790Karol Stanisław Radziwiłł „Panie Kochanku”, wojewoda wileński
XIX.1790-1813Dominik Hieronim Radziwiłł, szambelan Aleksandra I, pułkownik wojsk polskich
XX.1813-1828Stefania Radziwiłłówna
XXI.1828-1845Ludwik Sayn-Wittgenstein

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Bibliografia

  • Degiel R., 2000, Protestanci i Prawosławni. Patronat wyznaniowy Radziwiłłów birżańskich nad Cerkwią prawosławną w Księstwie Słuckim w XVII w., NERITON, Warszawa
  • Kowalski M., 2007, Księstwa w przestrzeni politycznej I Rzeczpospolitej, [w:] I. Kiniorska, S. Sala (red.), Rola geografii społeczno-ekonomicznej w badaniach regionalnych, Instytut Geografii AŚ, PTG, Kielce, 2007, s. 177-186.

Media użyte na tej stronie

Pfalz-Bayern Siebmacher004 - Herzogtum.jpg
Wappen des Herzogtums Pfalz-Neuburg. Hertzogt[hum] Pfahltz Bayrn Newbvrg vnd G[ülich] C[leve] v[nd] B[erg]
Herb Pogon Litewska.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 3.0