Księstwo Mantui
Księstwo Mantui (Księstwo Mantuańskie, Mantua) – państwo historyczne na obszarze dzisiejszych Włoch północnych, którego terytorium ogólnie pokrywało się z granicami obecnej jednostki administracyjnej – prowincji Mantua (Provincia di Mantova).
Historia
W okresie 1328-1708 Mantua znajdowała się pod rządami rodziny Gonzagów. Jej status wraz z oficjalną nazwą ulegał w różnych okresach zmianom. Od 1279 (początku istnienia państwowości) była to miejska signoria Mantui (Signoria di Mantova), pod rządami najpierw rodziny Bonacolsi, potem Gonzagów. W 1433 Jan Franciszek otrzymał od cesarza tytuł margrabiego Mantui i odtąd państwo występowało oficjalnie jako marchia Mantui lub margrabstwo (markizat) Mantui (Marchesato di Mantova ). Z kolei po przyznaniu margrabiemu Fryderykowi II tytułu książęcego, od 1530 państwo znane było jako księstwo Mantui (Ducato di Mantova) aż do czasu jego włączenia do księstwa Mediolanu w 1708.
W 1531 Gonzagowie poprzez związek małżeński rozszerzyli posiadłości Mantui o hrabstwo Montferratu.
Drzewo genealogiczne rodziny Gonzagów (1360–1708)
| Luigi I | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Guido | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Luigi II | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Francesco I | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Gianfrancesco | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Luigi III | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Federico I | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Francesco II | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Federico II/I | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Francesco I | Guglielmo | (Luigi di Nevers) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Vincenzo I | Carlo I | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Francesco II | Ferdinando | Vincenzo II | (Francesco) | (Carlo) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Carlo II | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ferdinando Carlo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kwestie sukcesji
Książę Ferdynand Karol Gonzaga zmarł bezpotomnie w 1708, wskutek czego Montferrat miał przypaść jedynemu spadkobiercy rodu Gonzagów (jako dziedzicowi po kądzieli) – księciu Lotaryngii Leopoldowi. Ponieważ według ustaleń traktatowych cesarz Karol VI przyznał Montferrat księciu Sabaudii Wiktorowi Amadeuszowi II, w ramach rekompensaty przekazał Leopoldowi księstwo cieszyńskie. Księstwo Mantui przestało istnieć jako samodzielne państwo – w obrębie tzw. Lombardii austriackiej włączone zostało do księstwa Mediolanu, którego władcą dziedzicznym od 1706 był cesarz Karol VI Habsburg.