Ksi Puppis

Ksi Puppis
ξ Pup
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
GwiazdozbiórRufa
Rektascensja07h 49m 17,656s[1]
Deklinacja−24° 51′ 35,23″[1]
Paralaksa (π)0,00272 ± 0,00021[1]
Odległość1191 ± 92 ly
365 ± 28[2] pc
Wielkość obserwowana3,34[2]m
Ruch własny (RA)−4,81 ± 0,12[1] mas/rok
Ruch własny (DEC)−0,89 ± 0,15[1] mas/rok
Prędkość radialna2,80 ± 0,30[1] km/s
Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdyżółty nadolbrzym
Typ widmowyG3 Ib[2]
Masa8–10[3] M
Promień120[3] R
Metaliczność [Fe/H]0,25 ± 0,08[2]
Wielkość absolutna−4,47[2]m
Jasność~8300[3] L
Temperatura4990[3] K
Charakterystyka orbitalna
Krąży wokółCentrum Galaktyki
Półoś wielka9047[2] pc
Mimośród0,1832[2]
Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 7 Pup
2MASS: J07491766-2451349
Cordoba Durchmusterung: CD−24°6030
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 1204
Boss General Catalogue: GC 10562
Katalog Henry’ego Drapera: HD 63700
Katalog Hipparcosa: HIP 38170
Katalog jasnych gwiazd: HR 3045
SAO Star Catalog: SAO 174601
Azmidi, Azmidiske, Asmidiske; CPD−24°2939

Ksi Puppis (ξ Pup, Azmidi) – jedna z jaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Rufy, leży w odległości ok. 1350 lat świetlnych od Słońca.

Nazwa

Nazwa własna tej gwiazdy, Azmidi, wywodzi się od zniekształconej nazwy stgr. Ἀσπιδίσκε Aspidiske, „tarcza”, właściwie odnoszącej się do gwiazdy Jota Carinae. Była zapisywana też w formie Azmidiske lub Asmidiske[3][4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2018 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Azmidi dla określenia tej gwiazdy[5].

Charakterystyka

Jest to żółty nadolbrzym, gwiazda należąca do typu widmowego G3, o bardzo dużej wielkości absolutnej równej −4,47m. Jej obserwowana wielkość gwiazdowa to 3,34m[2]. Gwiazda świeci 8300 razy jaśniej do Słońca i ma temperaturę 4990 K[3]. Średnica tej gwiazdy to około 120 średnic Słońca, zaś masa jest oceniana na 8–10 mas Słońca. Niepewność masy jest związana z niepewnością co do jej zaawansowania ewolucyjnego – gwiazda ta może ochładzać się, przekształcając w czernowego nadolbrzyma, co odpowiada wyższej masie, bądź była nim, a obecnie ponownie zwiększa temperaturę. Mogła już przejść przez stadium cefeidy, bądź dopiero staje się nią[3].

Podejrzewa się, że jest to gwiazda spektroskopowo podwójna[6], która ma bliskiego towarzysza okrążającego nadolbrzyma w ciągu roku w średniej odległości 2 au[3]. Ponadto w odległości 5,1 sekundy kątowej (pomiar z 1964 r.) znajduje się gwiazda 13. wielkości[6]. Jest to gwiazda podobna do Słońca, odległa o co najmniej 2000 au od głównej gwiazdy, a pełny obieg zajmuje jej ponad 26 tysięcy lat[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e f Ksi Puppis w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h Anderson E., Francis C: HIP 38170 (ang.). W: Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-03-15].
  3. a b c d e f g h i Jim Kaler: ASMIDISKE (Xi Puppis) (ang.). STARS. [dostęp 2018-03-15].
  4. Argo Navis. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 74. ISBN 0-486-21079-0. (ang.)
  5. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-07-09].
  6. a b Mason et al.: WDS J07493-2452A. W: The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.

Media użyte na tej stronie

Puppis constellation PP3 map PL.svg
Autor: Szczureq, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gwiazdozbiór Rufy. Mapa została stworzona przy pomocy programu PP3 autorstwa Torstena Brongera. Wersję wektorową stworzył Szczureq według wzoru z wersji rastrowej, której autorem jest BlueShade.