Ktezjasz

Ktezjasz (stgr. Κτησίας Ktēsias, łac. Ctesias, ur. po 440 p.n.e., zm. po 380 p.n.e.) – grecki historyk i lekarz, pochodzący z Knidos w Karii w Azji Mniejszej. Znajdując się w perskiej niewoli, przez 17 lat był lekarzem króla perskiego Artakserksesa II. Był autorem Historii perskiej (Περσικά Persika - w 23 księgach)[1] i monografii O Indiach (Ἰνδικά Indika), w której zawarł wiele fantastycznych informacji o faunie i florze tamtego regionu. Dzieło to zachowało się we fragmentach głównie u Diodora Sycylijskiego i w Bibliotece Focjusza. Napisał również Opłynięcie Azji, które się nie zachowało.

Swoje główne dzieło (Dzieje Persji) pisał będąc naocznym świadkiem wydarzeń lub w oparciu o relacje perskich świadków. W wielu kwestiach dzieło sprzeczne z Dziejami Herodota, którego Ktezjasz miejscami nazywa kłamcą i bajkopisarzem[2]. Dzieje Persji Ktezjasza były źródłem dla Diodora. Z dzieła Ktezjasza pochodzi historia o powstaniu Arbacesa przeciwko Sardanapalowi, na której oparli swoje dzieła literackie George Gordon Byron (tragedia Sardanapal) i Edwin Atherstone (Upadek Niniwy)[3].

Przypisy

  1. ↑ Streszczenie dzieła zachowało się w Bibliotece Focjusza, Kodeks 72.
  2. ↑ Focjusz, Biblioteka, Kodeks 72.[36a]
  3. ↑ Arbaces (ang.). Encyclopaedia Iranica. [dostęp 2016-10-20].

Bibliografia

  • Słownik pisarzy antycznych (pod redakcją Anny Świderkówny), Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", Warszawa 1990, s. 279
  • Mała encyklopedia kultury antycznej (pod redakcją Zdzisława Piszczka), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1990, s. 395
  • Krzysztof Głombiowski, Ktezjasz z Knidos, grecki historyk perskiej monarchii Achemenidów, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 1981