Kubańska Republika Ludowa

Kubańska Republika Ludowa

Кубанська Народна Республіка

1918–1920
Flaga Godło
Język urzędowy	rosyjski/ukraiński
Stolica	Krasnodar
Ustrój polityczny	Republika
Szef rządu	Ataman Nikolai Bukretov
Deklaracja niepodległości	Imperium Rosyjskie 16 lutego 1918
Zajęcie	Rosyjska FSRR 17 marca 1920
Mapa Europy pokazująca Kubańską Republikę Ludową

Kubańska Republika Ludowa – państwo utworzone w latach 1918–1920 na Kubaniu przez Kozaków kubańskich na terenie tzw. Malinowego Klina.

Głównymi działaczami Rządu Krajowego Kubania byli: Mykoła Riabowił, Kindrat Bardiż, Fedir Szczerbyna, Łuka Bycz, Stepan Manżuła, Ołeksandr Filimonow. Językami urzędowymi były rosyjski i ukraiński. Republika objęła tereny istniejących do 1917: obwodu kubańskiego, guberni czarnomorskiej, stawropolskiej i obwodu terskiego Imperium Rosyjskiego^[1].

Historia

W dniach 30 kwietnia-3 maja 1917 w Jekaterynodarze odbyły się zebrania Kozaków, na których uchwalono utworzenie Kubańskiej Rady Wojskowej^[2] Na jej przewodniczącego wybrano Mykołę Riabowiła.

9 lipca 1917 Bardiż, zgodnie z decyzją Rządu Tymczasowego, ogłosił przekazanie władzy Radzie Kubańskiej oraz zniesienie rady regionalnej i komitetu wykonawczego. Z kolei Rada przystąpiła do likwidacji miejscowych Sowietów, a na wsiach przywrócono administrację atamańską, a na wsiach władzę starszych^[3].

24 września 1917 Kubańska Rada powołała Radę Prawodawczą – parlament.

16 lutego 1918 Rada Prawodawcza ogłosiła powstanie niepodległej Kubańskiej Republiki Ludowej. W kilka dni później Rada ogłosiła przyłączenie do Ukraińskiej Republiki Ludowej na zasadzie federacji^[4]

W tym czasie z frontu tureckiego zaczęły przybywać pociągi z wycofującymi się z frontu, nastawionymi probolszewicko, oddziałami rosyjskimi. Siły Armii Kubańskiej pod dowództwem kapitana Wiktora Pokrowskiego wycofały się w marcu z Jekaterynodaru. Teren republiki został zajęty przez bolszewików, którzy 13 kwietnia 1918 utworzyli Kubańską Republikę Radziecką.

30 kwietnia 1918 rząd Kubania podpisał porozumienie z dowództwem Armii Ochotniczej o wspólnej walce przeciw bolszewikom. W tym czasie jednak w rządzie kubańskim ścierały się dwie opcje – współpracy z Ukraińską Republiką Ludową lub z „białymi” Rosjanami.

2 września 1918 tereny Kubania zostały zajęte przez Armię Ochotniczą. Dowództwo armii zaczęło kontrolować poczynania rządu. 4 grudnia zmieniono nazwę państwa na Kraj Kubański i przyjęto konstytucję. W grudniu 1918 rząd Kubania wysłał na paryską konferencję pokojową delegację pod przewodnictwem premiera Łuki Bycza. W kwietniu 1919 odbyły się wybory, po których zmieniono premiera, na prodenikinowskiego Suszkowa. Rząd ten rządził do 5 maja, następnym premierem został P. Kurhanśkyj.

16 listopada 1919 ataman Filimonow, we współpracy z Denikinem, aresztował członków rządu, premier Kurhanśkyj został powieszony. Większość Kozaków przyłączyła się wtedy do armii Denikina.

Republika istniała do 17 marca 1920, kiedy została zajęta przez Armię Czerwoną.

Przypisy