Kuchnia bośniacka

Kuchnia bośniacka – regionalna kuchnia bałkańska, charakterystyczna dla Bośni i Hercegowiny. Opiera się na wpływach wschodnich i zachodnich. Dania przypominają kuchnie tureckie, śródziemnomorskie i bliskowschodnie, ale dzięki latom rządów Austrii, są w niej też wpływy środkowoeuropejskie.

Składniki

Kuchnia bośniacka korzysta z wielu przypraw, ale w umiarkowanych ilościach. Większość dań jest lekkich, ponieważ są gotowane w wodzie, a sosy są naturalne, zazwyczaj własne. Typowe składniki, to pomidory, ziemniaki, cebule, czosnek, papryka, ogórki, marchew, grzyby, szpinak, cukinia, świeże i suszone fasole, śliwki, mleko, papryka (suszona, jako przyprawa), śmietana pavlaka i kajmak. Typowe mięsa to wołowina i baranina. Lokalne specjały to ćevapi, burek, dolma, sarma, pilav (pilaf), gulaš (gulasz), ajvar i wschodnie słodycze. Najlepsze wina pochodzą z Hercegowiny, a rakija z Bośni.

Dania mięsne

Ćevapi

Sarma

Burek

Burek Sarburma

• ćevapi
• pljeskavica
• begova čorba – zupa (čorba) z mięsa i warzyw
• filovane paprike / punjena paprika – smażone, nadziewane mięsem papryki
• sogan-dolma – cebule nadziewane mięsem
• popara – chleb namoczony w wodzie/mleku podawany z kajmakiem
• ćufte – klopsiki
• meso ispod sača – tradycyjny sposób przyrządzania jagnięciny, baraniny lub koźliny pod metalową/ceramiczną/glinianą przykrywką, na której są gorące węgle albo popiół
• pilaw
• burek
• sarma – gołąbki z mięsa i ryżu w liściach kiszonej kapusty
• grah – gulasz z fasoli z mięsem
• japrak – gołąbki z mięsa i ryżu w liściach winogron
• musaka
• bosanski lonac – mięsny gulasz gotowany na otwartym ogniu
• tarhana – typowa bośniacka zupa z domowym makaronem
• sudžuk – (sujuk) – pikantna kiełbasa wołowa
• suho meso – mięso suszone na powietrzu, przypomina włoską bresaolę
• bamija – gulasz z cielęciny i okry
• dolma

Dania warzywne

• buranija – gulasz z zielonej fasolki
• đuveč – potrawa warzywna przypominająca rumuńskie ghiveci, bułgarskie gjuvec i węgierskie leczo
• grašak – gulasz z groszku
• kačamak – tradycyjne danie z mąki kukurydzianej i ziemniaków
• kljukuša – starte ziemniaku zmieszane z mąką i wodą i pieczone; tradycyjne danie regionu Bosanska Krajina
• sataraš – danie z papryki, bakłażana, cebuli i pomidorów
• turšija – kiszone warzywa

Sery

• livno (Livanjski sir) – suchy żółty ser z zachodniego miasta Livno i okolicznych wsi
• travnički – biały, przypominający fetę ser z centralnego regionu Travnik
• vlašićki – górski ser przypominający smakiem travnički, pochodzi z wsi w górach Vlašić
• kajmak
• pavlaka

Desery

Baklava

Halva z pistacjami

• tufahije – jabłka nadziewane orzechami
• baklava
• ružica – przypomina baklavę, wypiekana w mniejszych formach z rodzynkami^[1]
• hurmašice – ciasto o kształcie daktyla polane syropem
• rahatluk – lokum
• sutlijaš (pudding ryżowy)
• tulumbe
• kadaif
• oblande
• krofne
• pekmez
• halva
• gurabije
• štrudla
• palačinke (naleśniki)
• kompot
• ruske kape
• jabukovača – ciasto filo nadziewane jabłkami
• šampita
• krempita
• slatko (z owoców)
• đulbešećer (z płatków róż)

Sosy, chleby i przystawki

• ajvar
• vegeta
• somun^[2] i Ramazanski somun (z nasionami Ćurokot)^[3].
• pogača
• djevrek
• kifla
• lepinja
• maslenica
• uštipci
• meze

Alkohole

Śliwowica

Wina są produkowane głównie w Hercegowinie, w regionach Mostar, Čitluk, Ljubuški, Stolac, Domanovići i Međugorje.

• medovina
• kruškovac
• pelinkovac
• rakija
• blatina
• žilavka

Lokalne destylaty produkuje się ze śliwek, gruszek i winogron, zawierają co najmniej 45% alkoholu.

• šljivovica

Napoje

• boza
• salep
• ajran
• kawa bośniacka
• šerbe
• sok z bzu

Przybory kuchenne

• sač

Przypisy

Bibliografia

• Tim Clancy: Bosnia & Herzegovina. The Bradt Travel Guide, 2004, s. 93–97. ISBN 1-84162-094-7. (ang.)
• Darra Goldstein: Culinary cultures of Europe: identity, diversity and dialogue. Council of Europe, s. 87–94. ISBN 92-871-5744-8.