Kuchnia słowacka

Bryndzové halušky (kluski z bryndzą)

Kuchnia słowacka różni się w poszczególnych regionach, w niektórych znacznie, m.in. pod wpływem tradycji kulinarnych sąsiadów. Początki tradycyjnej kuchni słowackiej można przypisać czasom, gdy większość ludności mieszkała na wsi, na samodzielnym utrzymaniu, przy bardzo ograniczonym imporcie żywności i bez nowoczesnych środków konserwacji żywności i przetwórstwa. Dało to podstawę do kuchni mocno uzależnionej od wielu podstawowych produktów spożywczych, które mogą wytrzymać gorące lata i mroźne zimy. Należą do nich pszenica, ziemniaki, mleko i produkty mleczne, mięso wieprzowe, kiszona kapusta i cebula. W mniejszym stopniu wołowina, drób, jagnięcina i mięso kozie, jaja, parę innych warzyw lokalnych, owoce i grzyby tradycyjnie były jedzone. Wszystkie te były zwykle wytwarzane i przetwarzane przez same rodziny z jakiegoś lokalnego handlu na rynkach krajowych. Pszenica była podstawą, robiono z niej chleb, pierogi i kluski. Ziemniaki były głównie gotowane lub przetworzone do postaci ciasta ziemniaczanego. Mleko zostało przetworzone w szerokiej gamie produktów, takich jak masło, śmietana, maślanka i różnych rodzajów sera itp. Typowe produkty wieprzowe obejmują kiełbaski, lokalne rodzaje kaszanki, boczek wędzony i smalec. Przyprawy nie były powszechnie używane, a tłuszcze zwierzęce i masło były używane zamiast olejów roślinnych. Główne napoje to m.in. świeże i kwaśne mleko oraz piwo. Współczesna kuchnia słowacka jest pod wpływem różnych kuchni świata i korzysta z wielu różnych składników, przypraw i produktów wysoko przetworzonych.

Słowackie dania

Kapustnica (zupa z kiszonej kapusty)
Danie świąteczne – smażony karp i sałatka ziemniaczana
  • Halušky
    • Bryndzové halušky (kluski ziemniaczane podawane z bryndzą)
    • Strapačky
    • Chľustačky
  • Lokše (naleśniki z ciasta ziemniaczanego pieczone bezpośrednio na piecu)
  • Bryndzové pirohy
  • Parené buchty (pyzy drożdżowe nadziewane dżemem, posypane makiem lub orzechami)
  • Široké rezance s tvarohom a slaninou: tagliatelle z twarożkiem i przysmażanym bekonem
  • Zemiakové placky placki ziemniaczane, nazywane haruľa w regionach takich jak Horehronie, Pohronie, Kysuce czy Orawa
  • Žemľovka (ciasto chlebowe)
  • Granadír or Granadírsky pochod, znany też jako Grenadír marš
  • Ryžový nákyp (ciasto ryżowe)
  • Orechovník, słodkie orzechowe ciasto przypominające makowiec
  • Makovník – makowiec
  • Bratislavské rožteky
  • Segedínsky guláš (gulasz z kiszoną kapustą i śmietaną, często podawany z kluskami (knedľa).
  • Rezeň (panierowany sznycel wieprzowy)

Zupy i sosy

  • Fazuľová (zupa fasolowa)
  • Kapustnica (zupa z kiszonej kapusty – kapuśniak/kwaśnica)
  • Rezancová (zupa z kurczaka z makaronem)

Mięso

Jaternica
Krvavnička

Wieprzowina, wołowina i drób to mięsa najczęściej spożywane na Słowacji, przy czym wieprzowina jest najbardziej popularna. Wśród drobiu, kurczak jest najczęściej spotykany, choć kaczki, gęsi, i indyki są również dobrze znane. Kaszanka o charakterystycznym smaku, zawierająca wszystkie części tuszy świni, zwana jaternicą, ma także zwolenników. Dziczyzna, m.in. dzik, królik, jest również powszechnie dostępna przez cały rok. Jagnięcina i koźlina są również dostępne, ale niezbyt popularne. Spożycie mięsa końskiego jest generalnie spotykane z dezaprobatą.

Grillowane mięso nie jest powszechne na Słowacji. Zamiast tego mięso jest albo panierowane i smażone w oleju (sznycel), albo gotowane i podawane w sosie. Węgierskie wpływy w kuchni słowackiej można zobaczyć w popularnych gulaszach. Jednak zyskały one słowackie akcenty. Paprykarz z kurczaka jest zwykle podawany z haluškami, podczas gdy węgierski gulasz (pikantny gulasz wołowy) jest serwowany z knedlikami.

Tradycyjne słodycze i desery

Skalický trdelník, plastry tradycyjnego ciasta ze słowackiego miasta Skalica, gotowe do podania: zwróć uwagę na puste wnętrze powstałe podczas pieczenia na cylindrycznym rożnie.

Słodycze zazwyczaj przyrządza się w czasie świąt Bożego Narodzenia, ale też przez cały rok, tradycyjne słowackie słodycze wypieka się w domu, są trudno dostępne w sklepach

  • Laskonky: puszyste ciasto z orzechami i nadzieniem kremowym
  • Mačacie oči
  • Trotle: 2 warstwy przypominających ciasteczka tart z nadzieniem czekoladowym
  • Vajcový koňak
  • Medovníčky
  • Medvedie labky
  • Trdelník (Skalický trdelník), tradycyjne ciasto pieczone na rożnie obrotowym nad otwartym ogniem
  • Haboše
  • Čeregi
  • Makové pupáky

Nawyki żywieniowe

Tradycyjnie głównym posiłkiem dnia jest obiad, jedzony około południa. Jednakże zmiana przebiegu pracy zmieniła to w ostatnich dziesięcioleciach, dziś nie jest niczym niezwykłym dla wielu Słowaków, aby zjeść główny posiłek wieczorem. W urzędach i niektórych, dużych (również międzynarodowych) firmach stale około południa funkcjonuje przerwa obiadowa. Lunch na Słowacji zazwyczaj składa się z zupy i posiłku głównego. Jest zwyczajem na Słowacji, aby przynieść butelkę wina lub innego alkoholu jako podarunek, jeśli jest się zaproszonym do odwiedzenia czyjegoś domu.

Słowackie dania

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

VianocnaRyba.JPG
Slovakian X-mas food (fish and potato salad with mayo and weg)
HaluskyzoZiaru.JPG
HALUSKY - Slovak National Food
Bravcove s milanskou.JPG
pork with milano sauce and yeast dumpling
Kapustnica.JPG
Kapustnica
RezenPrirodny.JPG
Rezen na prirodno
Jaternice.jpg
Autor: Maciarka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jaternice, Slovak liverwurst
Krvavnicka.jpg
Autor: Maciarka, Licencja: CC BY-SA 3.0
krvavnička
SkalickyTrdelnik.JPG
Autor: Zlerman, Licencja: CC BY-SA 3.0
Slices of Skalicky trdelnik photographed in a bakery stall at Agroexport2009 exhibition, Nitra
Kura na smotane.JPG
chicken dish with dumplings and cream sauce
Porcia01.JPG
Cordon bleu (popular food in Slovakia)