Kuczmanowate
| Ceratopogonidae[1] | |
| Newman, 1834 | |
 Samiec muchówki z rodziny kuczmanowatych | |
| Systematyka | |
| Domena | eukarionty |
|---|---|
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | stawonogi |
| Podtyp | sześcionogi |
| Gromada | owady |
| Podgromada | owady uskrzydlone |
| Rząd | muchówki |
| Podrząd | muchówki długoczułkie |
| Nadrodzina | Chironomoidea |
| Rodzina | kuczmanowate |
Kuczmanowate, kuczmany (Ceratopogonidae) – rodzina muchówek z podrzędu długoczułkich i nadrodziny Chironomoidea.
Opis
Dorosłe osiągają od 1,5 do 5 mm długości ciała. Głowa mała z parą wyłupiastych oczu i stosunkowo długich, 15-członowych czułków. Piórkowate czułka samców służą im za narządy słuchu, wychwytujące ton uderzeń skrzydeł samic. U wielu gatunków na grzbiecie tułowia czarne znaki. U Culicoides z przodu tułowia dołki barkowe. Skrzydła krótkie i stosunkowo szerokie, pozbawione łusek, ale u wielu gatunków z mikroskopijnymi włoskami. Charakterystyczna jest dla nich poprzeczna żyłka r-m. Większość gatunków ma na skrzydłach kontrastujące ciemne i mlecznobiałe plamy. Odnóża stosunkowo krótkie. Wierzchołek odwłoka samic zaokrąglony, a samców opatrzony małą parą przydatek[2].
Biologia
Samce wydostają się z poczwarek przed samicami. W ramach zachowań rozrodczych formują roje nad różnymi miejscami: brzegami kałuż, krzakami lub głowami zwierząt. Samice czterech rodzajów żywią się krwią zwierząt stałocieplnych (ptaków i ssaków, w tym ludzi). Jedynie gatunki z rodzaju Culicoides mają znaczenie weterynaryjne jako wektory chorób[2]. Niektóre (rodzaje Atrichopogon i Forcipomyia) są ektopasożytami większych owadów, żywiąc się np. hemolimfą chrząszczy, takich jak oleice. Kuczmany z rodzaju Dasyhelea żywią się nektarem kwiatów. Larwy rozwijają się w wodzie (również zbiornikach efemerycznych, kałużach, na torfowiskach, solniskach, w wodzie stagnującej w dziuplach drzew), a także w soku wyciekającym ze zranionych drzew.
Systematyka
W 1994 roku do kuczmanowatych należało około 3,9 tysięcy gatunków, zgrupowanych w 78 rodzajów i podrodzajów[2]. Współcześnie dzieli się kuczmanowate na 5 podrodzin[3]:
- Lebanoculicoidinae Borkent
- Leptoconopinae Noe
- Forcipomyiinae Lenz
- Dasyheleinae Lenz
- Ceratopogoninae Newman
Czterech rodzajów nie przypisano do podrodziny[3]:
- Alautunmyia Borkent
- Archiculicoides Szadziewski
- Protoculicoides Boesel
- Sinopogonites Hong
Przypisy
- ↑ Ceratopogonidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b c Y. Braverman. Nematocera (Ceratopogonidae, Psychodidae, Simuliidae and Culicidae) and control methods. „Rev. sci. tech. Off. int. Epiz.”. 13 (4), s. 1175-1199, 1994.
- ↑ a b Art Borkent: World Species of Biting Midges (Diptera: Ceratopogonidae). 28 lutego 2012. [dostęp 2014-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-26)].
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Sarefo, Licencja: CC BY-SA 4.0
not yet determined male Ceratopogonidae, from Cologne, Germany.