Kudu (architektura)

© Vyacheslav Argenberg / http://www.vascoplanet.com/, CC BY 4.0
Motyw łuku kudu w świątyni w Mahabalipuram

Kudu (łuk indyjski, w języku angielskim również chaitya arch lub chaitya window) – to element zdobniczy charakterystyczny dla architektury indyjskiej wywodzący się od kształtu okna, przybiera formę łuku podkowiastego. Nazwa kudu pochodzi z języka tamilskiego, w sanskrycie nosi nazwę gawaksza (dosłownie „krowie oko”). Charakterystyczne jest, że w jego podłuczu bardzo często są umieszczane rzeźby figuralne przedstawiające wierzenia religijne danej społeczności. Motyw kudu występuje również poza Indiami, np. jest dość częsty w sztuce khmerskiej w Kambodży[1].

Łuk kudu był szczególnie popularny jako forma portalu starożytnych ćajtji buddyjskich wykuwanych w skale np. w Adżancie, Karli itd. Poza tym najczęściej jako motyw występuje na ścianach świątyń. Kudu, jako jeden z głównych ozdobnych motywów, znajdował zastosowanie w architekturze dynastii Guptów[2]. W architekturze południowoindyjskiej pojawia się na gzymsach i okapach.

Przypisy

  1. Illustrated Manuscripts
  2. Złoty Wiek Imperium Guptów. W: Marilia Albanese: Starożytne Indie. Natalia Ossowska (tł.). Wyd. 1. T. 1: Starożytne Indie. Historia kultury hinduskiej. Barcelona: Ediciones Folio S.A, 2007, s. 33, seria: Wielkie cywilizacje. ISBN 978-84-413-2748-1.

Bibliografia

  • Roy C Craven, A Concise History of Indian Art, New York: Praeger Pub, 1976, ISBN 0-275-85620-8, OCLC 2197985.
  • Andrzej Jakimowicz, Sztuka Indii, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, ISBN 83-214-0829-X, OCLC 297843077.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Mahabalipuram, Pancha Rathas, Tamil Nadu, India.jpg
© Vyacheslav Argenberg / http://www.vascoplanet.com/, CC BY 4.0
Pancha Rathas (Pandava Rathas), a monument complex of monolithic ancient Dravidian rock-cut architecture dating to 7th century AD. Each of the five monuments resembles a chariot (ratha), and each is carved out of a single monolithic granite rock. Ratha temples, monolithic chariots, cave temples, Shakti and Vaishna inscriptions, rock reliefs, bas-reliefs, stone-cut temples and more. Mahabalipuram, Mamallapuram, Tamil Nadu, India.