Kudurru

Kudurru z czasów panowania władcy kasyckiego Meli-Szipaka (1188-1174 p.n.e.)

Kudurru (akad. kamień graniczny, stela graniczna) – w starożytnej Mezopotamii stela kamienna ozdobiona reliefem w kompozycji pasowej (sceny figuralne, przedstawienia symboliczne) i czasami zawierająca napisy w piśmie klinowym o wysokości do 1 m, stanowiąca świadectwo nadania przez władcę majątku ziemskiego. Znana od III tysiąclecia p.n.e., powszechna w okresie panowania Kasytów.

Kudurru zazwyczaj przechowywane było w świątyni, a właściciel otrzymywał kopię na glinianej tabliczce. Stałym elementem płyty było umieszczenie imienia darczyńcy i obdarowanego, a także odwołanie się do bogów. Kudurru były dokumentami poświadczającymi królewskie nadania ziemi członkom rodziny królewskiej oraz dworskim dostojnikom w okresie panowania w Babilonii dynastii kasyckiej w drugiej połowie II tysiąclecia p.n.e. Tekst wyryty na kudurru powtarzał treść dokumentu nadania ziemi, której oryginał zapisywano na opieczętowanej glinianej tabliczce. Nazwa „kamień graniczny” wywodzi się z tego, że w tekście podane były dokładne wymiary i lokalizacja nadanej ziemi. W dalszej części zawarte są zaklęcia skierowane do różnych bogów, aby srodze ukarali tego kto chciałby zniszczyć ten dokument lub zmienić granice darowizny. Istotnym elementem każdego kudurru jest bogaty zestaw przedstawień symboli bóstw wyobrażonych w kilku rejestrach kompozycji pasowej. Przedstawione bóstwa też miały chronić darowiznę, jak i samo kudurru. Z zasady bóstwa przedstawione na steli były różne od tych, wymienionych w tekście.

Bibliografia

• M. Jaczynowska, D. Musiał, M. Stępień, Historia Starożytna, TRIO, Warszawa 2006, s. 220.