Kulik cienkodzioby

Kulik cienkodzioby
Numenius tenuirostris[1]
Vieillot, 1817
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

bekasowce

Rodzina

bekasowate

Podrodzina

kuliki

Rodzaj

Numenius

Gatunek

kulik cienkodzioby

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 CR pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     zimowiska

     prawdopodobnie wymarł (Grecja)

Kulik cienkodzioby[3] (Numenius tenuirostris) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Krytycznie zagrożony wyginięciem, być może już wymarł[4].

Występowanie

Jedyne potwierdzone miejsca gniazdowania tych ptaków mieściły się w latach 1909–1925 w pobliżu miasta Tara na północ od Omska (południowo-zachodnia Syberia). Analiza stabilnych izotopów zawartych w piórach egzemplarzy muzealnych wykazała, że główne tereny lęgowe znajdowały się na stepach północnego Kazachstanu i południowo-środkowej Rosji[5]. Zimuje w Maghrebie, być może w północnym Egipcie, Mezopotamii i Jemenie. Trasa przelotu wiedzie przez Turkmenistan, stepy nadkaspijskie, Ukrainę, Bałkany, Grecję i Półwysep Apeniński. Podczas tej wędrówki kilkakrotnie pojawiał się w Polsce (jego obecność stwierdzono 7 razy[6]). Druga trasa wiedzie na Bliski Wschód.

Morfologia

Wygląd
Brak wyraźnego dymorfizmu, zarówno płciowego jak i wiekowego. Wierzch ciała szarobrązowy pokryty ciemnymi, wydłużonymi plamami. Spód ciała jasny, a brzuch i kuper białe. Na szyi i piersi również cętki. Ogon biały z ciemnym, poprzecznym prążkowaniem. Długi, łukowato zagięty ku dołowi dziób oraz nogi czarne.
Wymiary średnie[4]
długość ciała: 36–41 cm
rozpiętość skrzydeł: 80–92 cm
masa ciała: 255–360 g (u dwóch zbadanych osobników)

Ekologia i zachowanie

Biotop
Torfowiska o gęstej roślinności.
Gniazdo
Na ziemi w suchym miejscu.
Jaja
O zwyczajach lęgowych niewiele wiadomo. Znajdowano w maju gniazda z 4 jajami.
Wysiadywanie
Informacje niepewne.
Pożywienie
Bezkręgowce, takie jak dżdżownice, owady i ich larwy, mięczaki czy skorupiaki[5].

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 1994 roku klasyfikuje kulika cienkodziobego jako gatunek krytycznie zagrożony (CR – Critically Endangered)[2]. Brak zweryfikowanych stwierdzeń tego ptaka od 2001 roku[4]. Jeśli przetrwał, to jego populacja jest bardzo mała i liczy mniej niż 50 osobników[2].

W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. Numenius tenuirostris, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b c Numenius tenuirostris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Numeniinae Gray,GR, 1840 - kuliki (Wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-15].
  4. a b c Van Gils, J., Wiersma, P., Kirwan, G.M. & Sharpe, C.J.: Slender-billed Curlew (Numenius tenuirostris). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-04-28].
  5. a b Species factsheet: Numenius tenuirostris. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-04-15]. (ang.).
  6. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 24. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2007. „Ornis Polonica”. 49, s. 81–115, 2008. 
  7. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
NumeniusTenuirostrisIUCN2019-3.png
Autor: SanoAK: Alexander Kürthy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Distribution map of Slender-billed Curlew (Numenius tenuirostris) according to IUCN version 2019.3; key:
Legend: Extant, breeding (#00FF00), Extant, non-breeding (#007FFF), Probably extinct (#FF8080)
Status iucn3.1 CR pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Numenius tenuirostris.jpg
From The Birds of Europe, Plate 61, Volume 4, 1st Ed. (1832-1837) by Elizabeth Gould & Edward Lear, Circa 1830.