Kultura Kisapostag

Kultura Kisapostag – jest to kultura archeologiczna wczesnej epoki brązu. Jej nazwa pochodzi od stanowiska w miejscowości Kisapostag w komitacie Fejer w środkowych Węgrzech.

Geneza

Kultura Kisapostag powstała na skutek wymieszania się wpływów i ludności kultury Vučedol-Zók z kulturą pucharów dzwonowatych, przy czym wpływ tej drugiej jednostki kulturowej był znaczny.

Chronologia i obszar występowania

Kultura Kisapostag rozwijała się w okresie brązu A1 według chronologii Paula Reineckego, a zanikać zaczęła pod koniec trwania tego okresu. Można więc datować ją według lat kalibrowanych na około 2200–1950 lat p.n.e. W rozwoju tej kultury wyróżnia się dwie fazy. Jej centrum lokalizuje się pomiędzy kolanem Dunaju a jeziorem Balaton, natomiast pojedyncze stanowiska przekraczają Dunaj ku wschodowi i występują w międzyrzeczu Dunaju i Cisy.

Gospodarka

W kulturze Kisapostag dominowała hodowla zwierząt, co wiązało się z mobilnością grup ludności tej kultury.

Obrządek pogrzebowy

Ludność kultury Kisapostag składała swoich zmarłych do ziemi w obrządku ciałopalnym, zazwyczaj w grobach popielnicowych, niekiedy tylko w jamowych.

Inwentarz

Formy charakterystyczne dla ceramiki kultury Kisapostag to kubki o brzuścu baniastym z wyodrębnioną szyjką i uchem wystającym ponad krawędź naczynia oraz podobne do nich naczynia dwuuche. W inwentarzu tej kultury występują zabytki charakterystyczne dla kultury pucharów dzwonowatych, co świadczy o dużym wpływie jakie wywarła ta jednostka taksonomiczna na ludność kultury Kisapostag.

Zanik i wpływ na powstanie innych kultur

Kultura Kisapostag zanikając pod koniec okresu brązu A1 i na początku okresu A2, przyczyniła się do powstania panońskiej kultury ceramiki inkrustowanej i wraz z kulturą Nagyrév do powstania kultury Vatya.

Bibliografia

  • Marek Gedl, Archeologia pierwotna i wczesnośredniowieczna, część III Epoka brązu i wczesna epoka żelaza w Europie, Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1985.
  • Stary i nowy świat (Od „rewolucji” neolitycznej do podbojów Aleksandra Wielkiego), pod red. Joachima Śliwy, Świat Książki, Fogra Oficyna Wydawnicza, Kraków 2005.
  • Encyklopedia historyczna świata, tom I, Prehistoria, pod red. Janusza Krzysztofa Kozłowskiego, Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, Kraków 1999.