Kurowo (województwo podlaskie)
| Artykuł | 53°06′20″N 22°47′37″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 53°7'N, 22°45'E |
| - błąd | 20513 m |
| Odległość | 5 m |
| wieś | |
 Kurowo | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość | 114–123 m n.p.m. |
| Strefa numeracyjna | 86 |
| Kod pocztowy | 18-204[1] |
| Tablice rejestracyjne | BWM |
| SIMC | 0399083[2] |
Położenie na mapie gminy Kobylin-Borzymy _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Kobylin-Borzymy") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego  | |
 53°06′20″N 22°47′37″E/53,105556 22,793611 | |
Kurowo – wieś w woj. podlaskim, w pow. wysokomazowieckim, w gminie Kobylin-Borzymy[2][3].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Siedziba Narwiańskiego Parku Narodowego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Waniewie[4].
Historia
_-_Park_w_zespole_dworskim.JPG)
_-_XIII_Biesiada_Miodowa.JPG)
_-_fragment_stoisk_z_XIII_Biesiady_Miodowej.JPG)
Założone najprawdopodobniej na początku XV w. Początkowo wieś ruska. Położona na zachodnim brzegu Narwi, przy ujściu rzeczki Kurówki.
Znani właściciele Kurowa:
- w roku 1444 Rygiel z Kurowa występuje w sporze granicznym z właścicielami Kobylina
- w 1509 należała do dóbr waniewskich Mikołaja Radziwiłła, nadanych przez króla Zygmunta Starego
- Olelkowiczowie, książęta słuccy
- od 1590 własność Pawła Szczawińskiego, starosty bielskiego i kasztelana łęczyckiego. Prawnuk wymienionego, Stanisław wzmiankowany w roku 1669
- w roku 1676 współwłaścicielami byli Tomasz Kalinkiewicz i Kurzeniecki, którzy poślubili córki Szczawińskich
- przez kilka lata dobra kurowskie posiadali bracia Mikołaj i Wilhelm Orsetti
- od 1680 całość własnością Wilhelma Orsetti. W posiadaniu tej rodziny do roku 1832
- w 1832 odkupione przez Stefana Rostworowskiego, żonatego z wdową po Adamie Orsettim. Adam Rostworowski właścicielem majątku do 1870 r.
- w 1919 – Franciszek Kołodziejski
- w 1932 roku majątek rozparcelowany? przez Bank Rolny?[5]
W XVII wieku Kurowo stało się ośrodkiem samodzielnych dóbr. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich podaje, iż Kurowo folwark, powiat mazowiecki, gmina Kowalewszczyzna, parafia Waniewo. W 1827 r. 3 domy, 16 mieszkańców Folwark Kurowo z wsią Pszczółczyn, rozległy mr. 1419: grunta orne i ogrody mr. 673, łąk mr. 356, pastwiska mr. 137, wody mr. 22, lasu mr. 220, nieużytki i place mr. 11, budynków murowanych. 3 z drzewa 12, płodozmian 11 -polowy, wiatrak. Wieś Pszczółczyn os, 42 z gruntem mr. 966[6]. W 1865 r. majątek liczył 1769 morgów (ok. 990 ha).
W roku 1921 folwark Kurowo. Naliczono tu 6 budynków z przeznaczeniem mieszkalnym oraz 160 mieszkańców (74 mężczyzn i 86 kobiet). Narodowość polską podało 151 osób, a białoruską 9[7].
Po przeprowadzonej parcelacji, w ramach reformy rolnej, majątek obejmował: dwór wraz z parkiem, budynki mieszkalne pracowników, budynki gospodarcze i ok. 200 ha użytków rolnych, łąk, wód i nieużytków.
W czasie II wojny światowej Kurowo zostało zajęte przez Armię Czerwoną, gospodarstwo przekształcono w kołchoz, a w dworku utworzono sierociniec. Od 1941 r. majątkiem zarządzała administracja niemiecka.
Wojnę przetrwały wszystkie budynki mieszkalne i gospodarcze. Nienaruszony pozostał również park i stojący w pobliżu młyn wraz z towarzyszącymi budynkami.
Od 25 września 1954 r. miejscowość wchodziła do Gromady Pszczółczyn, a od 31 grudnia 1959 – 1 stycznia 1973 r. do Gromady Kobylin-Borzymy[8].
W 1988 r. dwór z otaczającym go parkiem został przejęty przez Narwiański Park Krajobrazowy przekształcony następnie w park narodowy. Od 1996 r. w dworku mieści się siedziba Narwiańskiego Parku Narodowego.
W Kurowie na terenie dawnego zespołu dworskiego już od wielu lat odbywa się Biesiada Miodowa[9].
Obiekty zabytkowe
_-_m%c5%82yn_motorowy_-_widok_z_p%c5%82d.%e2%80%93zach..JPG)
- murowany, parterowy dwór w Kurowie wzniesiony prawdopodobnie pod koniec XIX w. Po roku 1920 rozbudowany, powiększony o jedno przęsło od zachodu. Od wschodu dobudowano piętrową część z parterową przybudówką, mieszczącą na dachu taras z okrągłą wieżą zakończoną krenelażem. Właścicielem majątku był wtedy Franciszek Kołodziejski. Po II wojnie był siedzibą Zakładu Hodowli Roślin Ogrodniczych
- park ogrodzony kamiennym ogrodzeniem z wymurowaną w XX w. bramą
- zabudowania folwarczne z połowy XIX w., murowane z kamienia
- w widłach Kurówki i Narwi zachowana szczątkowo Reduta Koziołek zbudowana przez wojska polskie hetmana litewskiego Pawła Sapiehy w czasie oblężenia przez Szwedów zamku w Tykocinie[5]
Zobacz też
- Kurowo, Kurowo-Kolonia
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 635 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji.
- ↑ a b Katalog zabytków sztuki, Województwo łomżyńskie, Pod redakcją M. Kałamajskiej-Saeed, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice, PAN Instytut Sztuki, Warszawa 1986, s. 52–53.
- ↑ Kurowo (6), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 934.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., Województwo białostockie, Powiat Wysokie Mazowieckie, Gmina Kowalewszczyzna. Warszawa 1924 r. s. 110. – dostępny na stronie: Wikimedia Commons (2012-10-07).
- ↑ W. Jemielity, Podziały administracyjne powiatów wysokomazowieckiego i łapskiego w latach 1919–1990 ze Studia Łomżyńskie, tom VII. Łomża 1996 r. s. 108–115.
- ↑ Biesiada Modowa w Kurowie (2012-10-07).
- Siedziba gminy: Kobylin-Borzymy
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.50 N
- S: 52.17 N
- W: 21.45 E
- E: 24.10 E
Autor:
Mapa powiatu wysokomazowieckiego, Polska
Autor: Krzysztof Kundzicz, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kurowo, gmina Kobylin-Borzymy, podlaskie
Topograficzna karta Królestwa Polskiego z późniejszymi zmianami. Reduta obronna "Koziołek" powstała ok. 1656 r. za sprawą Pawła Jana Sapiehy w czasie oblężenia przez Szwedów zamku w Tykocinie. Blokowała transport rzeczny lub uniemożliwiała przeprawę pod Kurowem wrogim flotom.
Autor: Adam-dalekie-pole, Licencja: CC BY-SA 3.0
Fotografia została wykonana podczas XIII Biesiady Miodowej w Kurowie (25-26 sierpnia 2012 r.) Mimo deszczu frekwencja dopisała.
Autor: Adam-dalekie-pole, Licencja: CC BY-SA 3.0
W 1919 r. Kurowo weszło w posiadanie Franciszka Kołodziejskiego (mieszkał w Kurowie pod nr 714), to właśnie on wybudował młyn motorowy w 1925 r. oraz cegielnię. Ze względu na słabej, jakości cegłę i poniesione koszty w 1932 r. majątek został rozparcelowany przez Bank Rolny. Zapewne miało to również związek z Reformą Rolną.
Autor:
Mapa gminy Kobylin-Borzymy, Polska
Autor: Adam-dalekie-pole, Licencja: CC BY-SA 3.0
Fotografia została wykonana podczas XIII Biesiady Miodowej w Kurowie (25-26 sierpnia 2012 r.). W parku dworskim znajdują się cenne lipy, świerki oraz takie gatunki jak jodła kalifornijska wiąz, dąb bezszypułkowy czy klon czerwonolistny.
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5
Author
Autor: Adam-dalekie-pole, Licencja: CC BY-SA 3.0
Fotografia została wykonana podczas XIII Biesiady Miodowej w Kurowie (25-26 sierpnia 2012 r.) Można było tu zakupić m.in. miody pitne czy polskie wina.